Financiële zorgvraag 3:
Wat als ... je ouder de opname in een zorginstelling niet zelf kan betalen?
Marie kan niet langer alleen wonen en een verblijf in een rusthuis dringt zich op. Maar met haar kleine pensioen kan ze de facturen voor het rusthuis niet betalen. Haar drie kinderen vragen zich af of zij wettelijk verplicht zijn om hun moeder te onderhouden.
Een privérusthuis is meestal pas geneigd om je bejaarde ouder op te nemen als het voldoende betaalgaranties heeft. Bij twijfel vraagt de instelling vaak dat de kinderen zich contractueel verbinden om geregeld een bepaald bedrag te betalen en/of de eventuele tekorten bij te passen. De meeste ouders willen niet financieel afhankelijk worden van hun kinderen en streven er in de eerste plaats naar om hun eigen middelen te gebruiken. Behoren de eigen middelen tot een onverdeeldheid, dan moet je eerst tot verdeling overgaan, met alle gevolgen van dien als er geen eensgezindheid over bestaat.
Je ouder kan je wel dwingen om bij te dragen in zijn of haar onderhoud. Er bestaat namelijk een wettelijke (wederkerige) onderhoudsplicht tussen verwanten in de rechte lijn (ouders, kinderen, grootouders) zonder beperking van graad en zonder beperking in de tijd. Hier gelden twee voorwaarden: de onderhoudsgerechtigde moet behoeftig zijn en de onderhoudsplichtige in staat om het onderhoudsgeld te betalen. De rechter houdt rekening met de concrete omstandigheden op het ogenblik van de eis: enerzijds de leeftijd, gezondheidstoestand en sociale rang van de onderhoudsgerechtigde en anderzijds de betalingsmogelijkheden van de onderhoudsplichtige. Het is niet de bedoeling dat wie onderhoudsplichtig is daardoor zelf financiële problemen krijgt. Het is dus best mogelijk dat het ene kind onderhoudsgeld moet betalen en het andere niet. Als verschillende kinderen onderhoudsplichtig zijn, dan kan je ouder van elk kind slechts diens deel vorderen. Laat een van de kinderen na zijn deel te betalen, dan hoeven de andere kinderen daar niet voor op te draaien. Het bedrag van het onderhoudsgeld kan in de loop van de tijd variëren, afhankelijk van de behoeften en mogelijkheden aan beide zijden. De partijen kunnen geen onherroepelijke overeenkomsten sluiten over het al dan niet verschuldigd zijn van het wettelijke onderhoudsgeld. Zij kunnen het bedrag ervan evenmin definitief vastleggen. De wettelijke onderhoudsplicht is namelijk van openbare orde, dat wil zeggen dat je er niet vrijwillig bij overeenkomst van mag afwijken.
Klopt je ouder bij het OCMW aan voor een opname in een zorginstelling, dan is de situatie enigszins anders. Als je ouder in aanmerking komt voor een opname in het OCMW, dan is deze instelling, binnen de grenzen van de concrete mogelijkheden, verplicht de bejaarde op te nemen, ook al is er niet meteen een vooruitzicht op terugbetaling van de kosten. Daarom heeft de OCMW-wet in ruimere recuperatiemogelijkheden voorzien. Zo heeft het OCMW bijvoorbeeld het recht om een hypotheek te nemen op de onroerende goederen die toebehoren aan je ouder. Het OCMW kan de kosten voor de dienstverlening ook nog verhalen op de nalatenschap van je ouder, maar maximaal voor de vijf laatste jaren van de dienstverlening en slechts voor het bedrag van het actief van de nalatenschap. Het OCMW heeft het recht om de kosten van haar maatschappelijke dienstverlening te verhalen op de onderhoudsplichtigen. Het beschikt hiertoe over een eigen recht en je bejaarde ouder hoeft dus niet zelf zijn kinderen te dagvaarden voor de betaling van het onderhoudsgeld. Om billijkheidsredenen (en met goedkeuring van de gemeentelijke overheid) kan het OCMW echter afzien van een terugvordering van de kosten van huisvesting. Dit kan uiteraard niet (meer) als je hulpbehoevende ouder zich kort vóór of tijdens de opname opzettelijk en in aanzienlijke mate heeft verarmd. Het kwam vroeger meer dan eens voor dat een bejaarde ouder, met het oog op een opname in het OCMW, zijn vermogen wegschonk of goederen verkocht en dan als hulpbehoevende beroep deed op steun van de gemeenschap. Vaak was dit het gevolg van het wijd verspreide misverstand dat het OCMW recht had op de eigendommen van de opgenomen bejaarde.
Misvatting
Het OCMW heeft recht op een vergoeding voor de kosten die de dienst moet maken voor de hulpverlening aan een bejaarde ouder en kan daar ook een waarborg voor vestigen, maar heeft niet zomaar recht op de eigendommen van de opgenomen bejaarde.
Aftrekbaar en belastbaar
Onderhoudsuitkeringen bieden een fiscaal voordelig aspect: onder bepaalde voorwaarden zijn de onderhoudsuitkeringen die je betaalt, voor 80 procent aftrekbaar in de personenbelasting en de onderhoudsuitkeringen die je ontvangt, voor 80 procent belastbaar. Als de betaler van het onderhoud op zijn hoogste schijf inkomen 50 procent betaalt, plus bijvoorbeeld 6 procent gemeentelijke opcentiemen, dan betekent dat dus voor hem een belastingbesparing van 80 procent x 50 procent x 1,06 = 42,4 procent. Als de ontvanger dan beneden het belastbaar minimum valt, betaalt de fiscus dus 42,4 procent mee aan dat onderhoudsgeld.
Wat zijn de voorwaarden voor aftrekbaarheid?
- Ten eerste moet je de uitkeringen werkelijk betaald hebben in het belastbaar tijdperk en dat ook kunnen bewijzen. Je betaalt dus best via de bank.
- Ten tweede mag de ontvanger geen deel uitmaken van het gezin van de betaler. Je mag er dus niet mee samenwonen, tenzij de ontvanger in hetzelfde gebouw een afzonderlijk appartement betrekt. Je moet met feitelijke elementen (afzonderlijk ingerichte woonkamers, keukens en toiletten) kunnen aantonen dat je ouders geen deel uitmaken van je gezin dat in hetzelfde huis woont, en een afzonderlijk gezin vormen.
Wanneer je partner wordt opgenomen in een verzorgingsinstelling, veronderstelt de fiscus dat die slechts tijdelijk niet in de gemeenschappelijke woning leeft en de gezinsband niet verbroken is. Je kunt de kosten die je betaalt voor de opname van je partner in de instelling niet aftrekken als onderhoudsgeld. Maar als je kunt bewijzen dat de breuk in het gezinsleven niet tijdelijk is en jij en je partner dus feitelijk gescheiden leven, dan komen de kosten voor de opname van je partner in een verzorgingsinstelling wel in aanmerking voor aftrek.
- De derde voorwaarde is dat de betaling gebeurt op basis van een wettelijke verplichting. De wet zegt: ‘op grond van een verplichting op grond van het Burgerlijk of Gerechtelijk Wetboek of van een gelijkaardige wettelijke verplichting in een buitenlandse wetgeving’. Je bent daar wettelijk toe verplicht voor je ouders en je grootouders. Die verplichting geldt ook voor je schoonouders tenzij je gescheiden bent, want dan verdwijnt de aanverwantschap, of je schoonouder een tweede huwelijk aangaat, of als je partner overleden is en jullie samen geen levende kinderen meer hebben. Je hebt geen onderhoudsplicht tegenover broers of zussen, ooms of tantes. We illustreren deze voorwaarde met een voorbeeld:
Jan en An zijn getrouwd. Ans moeder Bea is behoeftig en An heeft zelf geen inkomen. Jan is Bea onderhoudsgeld verschuldigd. Als Bea hertrouwt, is Jan niet langer onderhoudsgeld verschuldigd. En als An overlijdt en er geen kinderen ( meer) zijn uit het huwelijk van Jan en An, ook niet meer.
- Volgens de vierde voorwaarde moet de onderhoudsgerechtigde behoeftig zijn.
- En tot slot geldt nog de voorwaarde dat de betaling regelmatig moet gebeuren. Dat kan – maar hoeft niet – bijvoorbeeld wekelijks, maandelijks of driemaandelijks zijn. Het is voldoende dat de betalingen punctueel zijn en volgens de omstandigheden herhaaldelijk plaatsvinden. De fiscus aanvaardt de aftrek als de achterstand niet meer dan drie maanden bedraagt. Ook kapitalen die uitkeringen vervangen, zijn aftrekbaar, net als onderhoudsuitkeringen die na het belastbare tijdperk waar ze betrekking op hebben, zijn betaald ter uitvoering van een gerechtelijke beslissing waarbij het bedrag ervan met terugwerkende kracht wordt vastgesteld of verhoogd. De onregelmatige betaling moet dus aan een dergelijke gerechtelijke beslissing te wijten zijn. Onderhoudsuitkeringen die je als kind betaalt voor je behoeftige ouders in een verzorgingsinstelling, zijn aftrekbaar. Het doet er niet toe of je die onderhoudsuitkeringen rechtstreeks aan de instelling betaalt (bijvoorbeeld het OCMW), dan wel aan je ouders uitkeringsgerechtigde zelf. Een woning gratis ter beschikking stellen kan ook als een werkelijk betaalde onderhoudsuitkering worden beschouwd. Een dergelijke ‘uitkering in natura’ kun je ramen op het jaarlijkse bedrag aan huur dat je had kunnen opstrijken als je het onroerend goed aan een derde had verhuurd, dus op de normale huurwaarde.
Aandachtspunt
Als je je behoeftige (schoon)ouders gratis een woning ter beschikking stelt, dan kan dat ook als een onderhoudsuitkering worden beschouwd en is dat fiscaal aftrekbaar in je personenbelasting.
Als de voorwaarden vervuld zijn, is het onderhoudsgeld dus zowel aftrekbaar bij de betaler als belastbaar bij de ontvanger. Indien de ontvanger echter in het buitenland woont, dan moet je als betaler in principe bedrijfsvoorheffing inhouden voor een bedrag van 26,75 procent op 80 procent van de uitkeringen, en moet je fiscale fiches opmaken. Je kunt hiervoor contact opnemen met het Contactcenter van de Federale Overheidsdienst Financiën (02 572 57 57, maandag-vrijdag van 8.00 u tot 17.00 u).
Dit artikel werd genomen uit Financiële zorgvragen, in goede en kwade dagen.
Auteurs: Ingrid Stevens, Rik Deblauwe, Karl Ruts, Jo Stremersch, Johan Verstraete, Ingrid Verstringe, m.m.v. Herman Nys.
Gepubliceerd door KnopsPublishing.
Het boek is verkrijgbaar in Standaard Boekhandel, ISBN: 9789460354427.
Met dank aan www.financielezorgvragen.be.
Vond je dit artikel nuttig? Laat het ons weten in de reacties!
Auteur: Financiële zorgvragen
23 reacties
Dit noem ik pure uitbuiting !!
Mijn kinderen laten betalen? Zeker niet, we zien wel, en eens het zo ver is, dat ik totaal afhankelijk van anderen ,incontinent, dement ,ben, weten de kinderen dat ik in die toestand niet verder wil leven. Ik wil niet dat mijn kinderen een "vreemde" komen bezoeken.
Mijn levens-en stervenswensen staan heel duidelijk op papier, ik hoop ook dat ze uitgevoerd worden....zo houden de kinderen van hun moeder een mooie herinnering in hun hart.
Kan iemand mij hierop een antwoord geven?
Mijn man heeft 44 jaar afgedragen, ik 17 jaar maar toen mijn man overleed moest ik kiezen het zijne of het mijne, dus ik koos voor het zijne. WAAR zijn de bijdragen gebleven die ik betaald heb?????
als de bonzen in de wetstraat maar aan hun trekken komen, t zijn allemaal dezelfden, denk voor je naar de stembus gaat!!
M.i. moet er zeker een vastgesteld bedrag zijn wat een opname betreft maar moet de bijdrage van de patient het bedrag van zijn inkomsten als pensioen niet overschreden worden en het verschil ten laste leggen van de kinderen is zeker niet terecht. Ten andere wat brengt dit effectief op als dit bedrag aan onderhoudsuitkering toch door hen fiscaal mogen ingebracht worden bij de inkomstenbelastingen?
Anderzijds klinkt het "Het OCMW Moét...... de Staat Moét...." maar waar haalt het OCMW en de Staat dat geld dan, denken jullie? Juist, uit de belastingpot. En jullie hebben zopas een regering gestemd die niks anders doet dan op alle soorten van staatshulp bezuinigen... Je moet weten wat je wil: ofwel een zorgstaat, en dan moet je niet zeuren als de belastingen hoog zijn, ofwel een "jungle" waar alleen de sterksten (lees: rijksten) overleven en de zwakkeren (armsten, dus) kreperen.
Trouwens, op het blote feit alleen al, dat de vraag hier gesteld wordt: "zijn kinderen verplicht om voor hun oud geworden ouders -al was het alleen financieel!- te zorgen?" zou men in Azië of Afrika geschokt reageren. "Vragen die westerlingen zich af of ze VERPLICHT kunnen worden????! Het zijn je OUDERS, verdomme!!" zou de gemiddelde Afrikaan of Aziaat uitroepen. Toch zijn velen hier er rotsvast van overtuigd, dat wij hier héél erg veel "beschaafder" zijn dan de mensen in Afrika of Azië... Dat wij ons dit zelfs maar afvragen, zegt genoeg over de akelig egoïstische mentaliteit van onze maatschappij. En over hoe strontverwend we hier zijn...
OCMW stoot de bejaardenzorg af, daarvoor heeft men voor de bejaardenzorg het zogenaamde Zorgbedrijf uit de grond gestampt. U leest wel degelijk "bedrijf"!.... en een bedrijf (zou) normaal winst moeten maken. De naam zelf is dus al tegenstrijdig voor de lading die het moet dekken.
Dat Zorgbedrijf is reeds besmet met het oude overheidsvirus: Véél te veel, duur betaalde managers. Mannen en vrouwen die een gehaaide opleiding gehad hebben en alle opmerkingen van hun personeel met mooie praatjes kunnen weerleggen zodat het in hun kar past.
Men wil dus winst willen maken op het verzorgen van onze "oudjes", maar die kunnen die kosten al maar minder en minder betalen. En die evolutie zet zich heden verder door naar hun kinderen (de meesten moeten zelf soms kreunen om de maand door te komen).
Eén mogelijke oplossing: Samenwoon projecten waar jonge gezinnen, oudere gezinnen en bejaarden elkaars noden kunnen aanvullen.
Eén voorbeeld: Jonge gezinnen doen boodschappen, bejaarden doen opvang van kinderen.
Dan hoef je enkel nog een overheidsbedrijf / instantie te hebben voor "echt" zorgbehoevenden (bijvoorbeeld voor dementerenden, mensen met gevorderde parkingson, enz....).
En ja, men kan dit van vele kanten bekijken; is de kost overdreven, moet de 'genieter' of zijn familie ervoor opdraaien enz.
Ik stel slechts vast dat 'tienduizenden' asielzoekers (echte of vermeende) ons nog VEEL meer kosten. Ik vraag mij af welke politieker hier de lat wil gelijk
leggen ?
Heb een vraag . Mijn moeder verblijft reeds 2 jaar in een OCMW home met een dagprijs van 45 eur
Dit was geen probleem,maar het bedrag word verhoogd naar 57 euro. Dit is niet meer haalbaar
voor haar Ook wij moeten leven van een pensioen van 1500eu en er is geen eigendom of spaargeld
Kunnen wij beroep doen op het OCMW om het tekort aan te vullen, zonder dat wij hierin moeten
bijdragen
Vriendelijke groeten
LANG LEVE de PROFITEURS.
Heel hun leven niet gespaard en alles opgedaan , die zijn weer het beste af.
Maar mensen zoals ik,78 jaar gans m'n leven hard gewerkt en gespaard o.a. voor een eigen woning en onze kinderen juist hetzelfde.
Wij zijn het slachtoffer , want wij moeten onze koste zelf betalen.
IS DIT EERLIJK??????
Oordeel aub niet; je weet nooit wat de mens heeft meegemaakt in zijn leven; wees blij dat het in uw leven en dat van je ouders heel goed is gegaan.
Ik heb door omstandigheden al mijn hardgewerkte centen verloren: door diefstal van advocaten, rechters enz.....
wist je vanaf dat die mannen je financiele toestand kennen ze je pluimen tot er 80 % van gestolen is en dan laten ze je los...zij denken dat ze hun geld meenemen naar hun graf, heel ons financiele systeem is gericht op stelen van iedereen.
Wist je dat ze bewust de buitenlanders naar alle westerse landen brangen ; ja hoor zelfs met vliegtuigen en betaald, om alles in het honderd te laten lopen.
Wist je dat onze eigen mensen die hulp nodig hebben via OCMW er geen krijgen: ja tijdelijk : 6maand, als je dan geen woning hebt sta je op straat meerdere malen mensen gezien met kleine kids op straat gezet met inboedel en al.
Ja en de buitenlanders moeten niet werken voor een sociale woning, moeten niet werken voor ze een uikering krijgen en kindergeld.
Ja zelf meegemaakt: vroeg een sociae woning: antwoord : ze staan klaar voor de buitenlanders niet voor U.
Nonkel echt lmeegemaakt: die mensen hebben hard gewerkt om alle eindjes aan elkaar te knopen heel hun leven: Nonkel stond in de GSM winkel: Er stond een ZWARTE man voorhem en vroeg de verkoper: ik kom voor een I PHONE: Kun jij dat wel betalen vraagt de verkoper: NOW PROBLEM: OCMW BETAALD
Ik weet van iemand uit de gemmente politiek die er slecht van werd en eruit is gestapt: omdat onze eigen mensen voor niets hulp krijgen en alles zelf moeten kopen: Ze wist mij te vertellen: dat die buiten landers maandelijks geld krijgen voor de apotheek: ik 3X mijn geld omdraai voor ik iets koop !!
Zij viagra kopen en dan terug verkopen aan de Belgen; zo hebben ze dubbel winst en dan klaagt OCMW dat ze geen geld hebben voor de Belgen
Alles is uitgekiend van onze regeringom de mensen uit te buiten.......
Alles wat verplicht is: mag je zeker zijn dat er een plan achter zit///
Ga maar eens naar Ad Broere .NL gaan kijken: duidelijk uitgelegd; maar niemand wil overstaapen naar een nieuwe creatie van geldsysteem: jullie zijn allen bang voor verandering.
Onze LED lampen: verplicht onze oude weg waarom denk je ; zie stop umts en zie beperk de straling ; jullie ogen gaan hopelijk open......
zie volgende:
spaarlampramp.files.wordpress.com/2011/07/de-gezondheidsrisicos-van-spaarlampen-een-overzicht1.pdf
spaarlampramp.wordpress.com/
Maar als jullie steeds blijven stemmen voor diezelfde regering mensen die al van vader op zoon actief zijn en gemanipuleerd door een soort mensen die in het geheim een agenda aan het uitvoeren is....agenda 21 en agenda 2030...die zoekt die vind......
Help mee tekenen voor petitie tegen G en crouwndfunding tegen slimme meter die een spionage toestel is....
Lat je kinderen niet inenten met de grootste gifstoffn ten all etijde om demens te manipuleren....zie vaccin vrij nl
Informeer en help de wereld van morgen veranderen; voor een toekomst van onze kids......
In Munay
Een reactie op uw schrijven, wij zijn ook mensen die 40 jaar hard gewerkt hebben als zelfstandige,
maar hebben de pech gehad zoals vele zelfstandigen om failliet te gaan ( en niet door eigen schuld !! )
Oordeel nooit te snel over iemand, zonder op de hoogte te zijn van de feiten.Wij hadden ook een
eigendom !!!!
goed om weten! Elke maand moeten alle inkomsten bijeen geschraapt worden om de factuur van het Zorgbedrijf te betalen. Vader in het home, moeder in een serviceflat en de kinderen dragen hun deel bij om de maandelijkse kosten van het verblijf van vader te betalen. Maar let op: als als alle deeltjes samengeteld worden is de kans groot dat daarmee niet alle kosten betaald zijn. Het saldo schiet het ocmw voor. U leest goed: schiet voor,. Wat inhoudt dat ook dat moet terugbetaald worden. Zoals hoger vermeld zal het ocmw de tekorten van de laatste 5 jaar samen tellen en aan de nalatenschap aanbieden. Alle erfgenamen zullen weer aangesproken worden om de tekorten van de laatste 5 jaar aan te vullen.. Houd er dus rekening mee dat het niet is omdat alle facturen betaald werden dat er geen schuld meer te betalen zou zijn. Tracht tijdig een raming te maken hoeveel er zo iedere maand tekort kan zijn. 100 € per maand schijnt misschien nog haalbaar, maar doe dat eens x 60 (maanden). 6.000 € is waarschijnlijk niet zo gemakkelijk meer bijeen te brengen. En ik denk niet dat het eenvoudig zal zijn om een kwijtschelding te bekomen.