De magie van de Baltische Staten.

Het begrip 'de Baltische Staten' heeft voor SenNet reisadviseur altijd een magische bijklank gehad. Van kindsbeen af werd zijn nieuwsgierigheid geprikkeld door de klankkleur van de namen Estland, Letland en Litouwen.

De Baltische beker tot op de bodem.

Ondertussen heeft Guido zijn 'Balticum' meermaals doorkruist om de hele beker van de Baltische Staten tot de bodem leeg te drinken. Een dorstlesser van formaat, vindt hij het. We laten hem aan het woord over 'Lituania', 'Latvia' en 'Eesti Estonia'.

Fascinatie.

"Ik probeer te begrijpen waar mijn blijvende fascinatie voor de Baltische Staten vandaan komt.

Zijn het de gastvrije bewoners, het prachtige groene landschap of de rijkdom aan cultuur? De Baltische Staten of Oostzeestaten zijn veel te lang voor ons verborgen gehouden. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de geschiedenis. Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog maakten alle drie de landen zich los van de Sovjet-Unie, die toen net ontstaan was. In juni 1940 werden ze door de Sovjets bezet. Sinds 1991 zijn ze opnieuw onafhankelijk en dus vrij te bezoeken en te ontdekken. De ene rekent de Baltische Staten nu tot Noord-Europa, de ander tot Oost-Europa. Maar dat zal het mooie landschap en cultureel erfgoed worst wezen."

Balticum: magisch unicum in het mysterieuze noorden.

In het westen liggen de drie landen aan de Baltische Zee, oostelijk worden ze begrensd door Rusland en zuidelijk door Polen. Lange tijd waren zij deelstaten van de immense Sovjet-Unie. En de jarenlange strijd voor hun lang begeerde onafhankelijkheid heeft de bewoners gevormd.

Ezelsbruggetjes.

Estland, Letland en Litouwen liggen van noord naar zuid in alfabetische volgorde. Hun hoofdsteden kan je omgekeerd -van zuid naar noord- onthouden met het ezelsbruggetje 'vrt'. Vilnius, Riga, en -meest noordelijk- Tallinn. Die laatste twee hoofdsteden liggen aan de Baltische Zee.

Oase van ruimte.

Zo'n zeven miljoen Balten leven in een gebied, zes maal zo groot als België. De Baltische Staten zijn dus niet dichtbevolkt en dat is een enorm pluspunt.

Diepgroene natuur én... de zee.

Als je van de natuur houdt kan je in de Baltische Staten je hartje ophalen. De drie landen zijn eigenlijk één grote verzameling van natuurgebieden, diepgroene schoonheid van wouden, moerassen, veengebieden, slikken en schorren.. In de uitbundige fauna en flora zie je veel vogels; opmerkelijk veel ooievaars vinden er hun biotoop. De kustlijnen zijn magisch en betoverend mooi.
Het klimaat is afwisselend in elk seizoen. Het mooiste moment voor een reisje is juni.

Aangenaam in de omgang.

De Balten hebben met hun authentiek verleden een eigen karakter. Ze zijn doorgaans zeer gastvrij en uiterst aangenaam in de omgang. Ze houden van genieten. In alle drie hoofdsteden lijkt flaneren langsheen boetiekjes en terrasjes dan ook een geliefkoosde bezigheid.

Overeenkomst met de Belgen.

Net als de Belgen kunnen de Balten sinds oudsher lekker bier brouwen. En ook zij houden van gastronomie. Tafelen in één van de vele bistro's en fijne restaurants blijkt steeds een goede keuze.

Betaal en praat.

In Litouwen en Letland kan je binnenkort met de euro betalen. In Estland is het al zover. Elk van de staten heeft zijn eigen taal, maar je kan er heel gemakkelijk converseren in het Engels, Duits, of hier en daar wat Frans.

Sinds 1993 is de ontwikkeling van de Baltische Staten in een stroomversnelling terecht gekomen. Inmiddels is er een welvarende samenleving en is het 'genieten maar'!

Het vurige Vinius in Lituania Litouwen.

We gaan eerst een kijkje nemen in de hoofdstad van Litouwen. Vilnius heeft op de linkeroever van de rivier Neris een grote historische binnenstad met een wirwar van kleine straatjes en meer dan veertig kerken. Dit 360 ha grote gebied staat sinds 1994 op de Werelderfgoedlijst. De barok is er de overheersende bouwstijl. In 2009 was Vilnius een van de twee culturele hoofdsteden van Europa, naast Linz.

De hoofdstraat is de moeite waard.

We lopen door de rustige, brede hoofdstraat 'Gedimino Prospektas'. De boulevard is populair om te winkelen of uit eten te gaan. Je vindt er ook het parlement, ministeries, de Nationale Bibliotheek en het Litouwse Nationale Dramatheater.

Kathedraalplein.

Zo arriveren we op het Kathedraalplein.
Voor ons pronkt in al zijn glorie de spierwitte Stanislas Kathedraal. Ze is neoklassiek met een merkwaardige zuilenformatie. Bovenop het dak weerkaatst het negen meter hoge kruis mystiek in het zonlicht.

Klokkentoren.

Los van de kathedraal staat de reuzengrote klokkentoren, opgetrokken in verschillende periodes. Als basis heeft ze de opmerkelijke restanten van een 14de eeuwse gotische verdedigingstoren, die deel uitmaakt van de oude stadsmuur.

Kasteel van de Groothertog.

Even verder lonkt het heropgebouwd kasteel, ooit residentie van de Groothertog van Litouwen. De unieke geschiedenis van de boeiende stad Vilnius begint nu echt tot ons door te dringen.

Toren als symbool van Vilnius.

Op de Gediminas Heuvel (Gedimino Kalnas) bevindt zich de Gediminas toren, het symbool van de stad. Daaronder kan je verdwalen in de kleine straatjes van de oude stad. De 'Pilies' of 'Burchtstraat' kronkelt langs de stijlvolle universiteit, één van de oudste van Europa. Het sobere Jodenkwartier brengt je tot bij de 'Poort van de Dageraad'.

De eigenzinnige eilandburcht Trakai.

Litouwen doorkruisen is genieten van groen. Overal -hoog op palen, op boerderijen- zie je ooievaars.
Zo rijden we het merendistrict binnen in het historische nationaal park 'Trakai'.

Midden in één van de meren pronkt het middeleeuws baksteenrode Fort 'Trakai'. Vijf fiere torens omzomen de versterking en overal liggen zeilboten en jachten.

De kreunende Kruisheuvel Šiauliai.

Als we verder door Litouwen rijden doemt aan de horizon een geheimzinnige heuvel op. Het gaat om de Heuvel van Kruisen Šiauliai.

Als je die nog eens goed bekijkt, zie je dat ze bezaaid ligt met kruisen. Er lijken vele duizenden kruisen te liggen, in hout, in metaal, van piepklein tot reuzengroot. Het is een apocalyptisch beeld. De kruisen blijken al sinds de 14de eeuw het symbool van nationaal verzet tegen de overheersing. Meermaals werden ze verboden en weggemaaid. Verder ligt het er barstensvol smeekbeden en dankbetuigingen, getuigenissen van diep verdriet. Spontaan komen beelden van Salvator Dali in me op. Dit is de ziel van Litouwen.

LETLAND:
De pracht van kasteel/paleis Rundale.

In Letland, net over de grens met Litouwen, ongeveer 70 km ten zuiden van de hoofdstad Riga, staat een bezienswaardigheid die je moet gezien hebben. Het gaat om kasteel/paleis Rundale. Het enorme paleis is gebouwd door de Italiaanse architect Francesco Bartolomeo Rastrelli. Die construeerde het net nadat hij het Winterpaleis-Hermitage in Sint-Petersburg had voltooid.

Om de vingers bij af te likken.

In een naslagwerk lezen we dat het interieur van het kasteelpaleis Rundale is 'om de vingers bij af te likken'. Dat is een 'understatement'.

Het gaat om een enorm paleis met bijpassende Franse tuin en orangerie. Je kijkt je ogen uit: de prachtige plafondschilderingen, het gedetailleerde stukwerk, de inspiratievolle parketafwerkingen, het bladgoudbeleg … Ook het meubilair is met de grootste zorg gekozen. En dan te weten dat eigenaar -de Hertog van Koerland- dit enorme juweel enkel maar beschouwde als... zijn zomerpaleisje!

Huisjes kijken op Riga strand! Jeugdig Jurmala lonkend naar het bruisend Riga in Letland.

Jurmala is een bijzondere badplaats in Letland. De naam betekent "zeeplaats" of "strand" in het Lets. Het stadje strekt zich uit over een kuststrook van 32 kilometer, ingeklemd tussen de Golf van Riga en de rivier Lielupe.

Jurmala is een aaneenrijging van tientallen vissersdorpen. Het groene perifere landschap is bezaaid met kleurrijke houten 'country' huisjes. Die zijn een lust voor het oog. Huisjeskijken is dan ook een geliefkoosde bezigheid aan de langgerekte kuststrook Jūrmala. Sommige zijn klaargestoomd voor verkoop. Veel buitenlanders zien een droom in het verschiet bij het natrekken van de prijs: 'Dit wordt hun elitaire vakantiewoning!'

Bruisend Riga.

De stad Riga lonkt ons van ver met zijn forse torens, pronkerig gelegen aan de Daugava rivier. De stad krijgt je in haar macht als je ze hebt betreden: Je verliest je hart aan de vele knusse pleintjes, aan elkaar geweven door een verzameling van straatjes. De dag eindigt hier slechts bij het ochtendgloren.

Jugendstil burgerhuizen.

We gaan aan de rand van de stad op zoek naar de immense burgerhuizen zoals je ze enkel kan vinden in het uitbundig-stijlvol Riga. Ze zijn opgetrokken in pure Jugendstil, met in de pastelkleurige gevels de fauna en flora en andere zwierige antieke eclectische motieven verwerkt.

ESTLAND:
Amende Villa in het preutse Pärnu.

Jugendstil van de bovenste plank vinden we ook in de stad van de thermale badhuizen: Pärnu. Het is een stad in het zuidwesten van Estland. Hier staan enkele opvallende 20e-eeuwse monumenten zoals Villa Ammende uit 1905. Het is het geschenk van een welstellende vader aan zijn geliefde dochter. Momenteel is Villa Ammende ingericht als luxueus hotel in zuivere art deco stijl. Het gehele huis -ontwerp, gordijnen, meubilair- ademt de sfeer uit van luxueuze zaligheden uit de vervlogen jaren van begin 1900.

Het talentvolle Tallinn in Estland

In de Estlandse hoofdstad Tallinn zijn we verrast door het Raadhuisplein 'Raekoja Plats' met het opvallend ranke raadhuis. Het is versierd in geestdriftige gotische stijl met drakenhoofden en waterspuwers, geflankeerd door een minaretachtige toren. Op het dak prijkt 'Vana Toomas', de plichtsgetrouwe stadswachter die met snor en vaandel als windwijzer dient.
Er tegenover vind je de oudste farmacie uit het noorden. In de apotheek met zijn prachtige glazen uitstalramen heeft men het gedistingeerd interieur met de oude kassa zorgvuldig bewaard. Je kan er nog altijd medicijnen gaan kopen.
In de oude straatjes wisselen gotische gildehuizen en middeleeuwse panden elkaar af.

Wie naar het paleis en het parlement in de bovenstad wil kan dat via de lange en de korte weg doen. Het snelst kom je er via de tussenliggende stadspoort. Maar vroeger werd die bij valavond afgesloten. Zo hadden de rijken hun eigen beschermde wijk.

Kijkje in de keuken.

De hoofdtoren kreeg omwille van zijn ligging op de heuvel de welluidende naam 'Kiek in de Kök'. Die naam leunt merkwaardig dicht aan bij onze taal. Ze betekent 'Kijkje in de keuken'. De naam verwijst naar de positie die de soldaten hadden die de toren bemanden. Vanaf de toren kon men rechtstreeks in de keukens van de lager gelegen woonhuizen kijken.

Tallinn kent geen maat!

De stad Tallinn gonst verder van vreemde namen zoals 'Kumu', de hypermoderne cultuurtempel voor hedendaagse kunst of 'Pirita', het openlucht zangauditorium voor meer dan 300.000 mensen van de zingende revolutie. Tallinn kent geen maat!

Balticum, origineel en uniek.

Mystiek, excentriek, buitengewoon qua belevenissen en indrukken: ik kan de Baltische Staten niet meer missen. Ze zullen altijd speciaal blijven, apart, aantrekkelijk en zeer toegankelijk, met hier en daar de Fins-Oegrische sfeer. De Balten zijn zich bewust van hun onafhankelijkheid en eigen karakter. De Baltische Staten kennen de perfecte balans tussen cultuur en natuur. Met heel veel ruimte. Neen, je voelt je hier nooit onder de voet gelopen."

Guido Vermeulen
Travel Advisor SenNet