Jan Schils
Politiek zet definitieve aanval in op de maaltijdcheques.
Het is zo goed als zeker dat de maaltijdcheques gaan verdwijnen. Ze werden bijna een halve eeuw geleden ingevoerd om de koopkracht van de werknemers te ondersteunen. Mogelijk worden maaltijdcheques nog tijdens de regeerperiode-Di Rupo I afgeschaft en vervangen door een rechtstreekse storting van een nettobedrag op de rekening van de werknemers.
Vervangen door een niet belast nettobedrag...
Nadat eerder al de politieke partijen CD&V, SP.a en Open VLD zich daarvoor -deels openlijk, deels in bedekte termen- hadden uitgesproken, lijkt nu politiek zwaargewicht en federaal minister van Economie, Johan Vande Lanotte, de definitieve aanval tegen de maaltijdcheques te hebben ingezet.
Vande Lanotte wil de maaltijdcheques afschaffen en het geld samen met het loon van de werknemers mee storten. Het geld zou niet worden belast, maar ook niet meetellen voor het pensioen. Een garantie daarvoor kan de minister niet geven...
Geen overhaasting.
Zelf heb ik enkele bedenkingen bij dit voorstel. De belangrijkste is dat de voor- en tegenstanders er totaal verschillende voor- en nadelen aan koppelen. Zo dringt de vraag zich op of dit geen onderwerp is voor een gedegen en totaal onafhankelijk onderzoek. Zo ja betekent dat de politiek nu niet overhaast te werk mag gaan en niet mag proberen de kwestie vlug-vlug ter goedkeuring door het parlement te jagen.
Is het een tussenstap naar belastbaar maken?
Een regering met chronisch geldgebrek zoals in België zou wel eens in de verleiding kunnen komen om de omzetting van het bedrag van de maaltijdcheques in een nettobedrag op de rekening van de werknemer als een tussenstap te beschouwen naar het belastbaar maken van dat geld. En dat kan en mag niet de bedoeling zijn.
"Waanzinnig systeem"?
Volgens Vande Lanotte kosten de maaltijdcheques de ondernemingen 80 miljoen euro, terwijl dat geld niet naar de mensen gaat. 'Het is een fluitje van een cent dat geld gewoon op de rekening van de werknemer te storten', zegt de vicepremier. Hij noemde het systeem van de maaltijdcheques dezer dagen in een dagbladinterview "waanzinnig". Onder meer omdat het nodeloze administratieve lasten veroorzaakt. Volgens Vande Lanotte kosten de maaltijdcheques de ondernemingen 80 miljoen euro, terwijl dat geld niet naar de mensen gaat.
Wetsvoorstel is al klaar.
In zijn standpunt tegen de maaltijdcheques wordt hij bijgetreden door senator Rik Daems van Open VLD: "Er ligt al sedert juli een wetsvoorstel klaar om zowel de maaltijdcheques alsook de ecocheques af te schaffen. Ik ben blij dat er eindelijk een meerderheid gevonden lijkt te zijn voor dit wetsvoorstel." Daems wil haast maken. Hij heeft de voorzitter van de bevoegde Senaatscommissie zelfs gevraagd om het voorstel met hoogdringendheid te behandelen. Er zou al in oktober over gestemd kunnen worden, zodat het systeem volgend jaar reeds afgeschaft kan zijn met inachtneming van een overgangsperiode.
Gepensioneerden emotioneel betrokken.
Als de maaltijdcheques verdwijnen, gaat dat enkel de werknemers aan, onder wie nog altijd een groot aantal actieve 50-plussers. Vele gepensioneerden zullen zich wel betrokken voelen bij het verdwijnen van de maaltijdcheques die hen tientallen jaren vertrouwd zijn geweest. En ook al omdat hun werkende kinderen er nu mee geconfronteerd worden.
Bijna halve eeuw oud.
Momenteel maken ruim 1,6 miljoen werknemers gebruik van de cheques. De maaltijdcheques werden op het einde van de jaren zestig van de vorige eeuw ingevoerd en bestaan precies 48 jaar.
Het ging om een systeem van alternatieve verloning. Werkgevers mochten zo sociale voordelen aan hun werknemers toekennen, die vrijgesteld waren van belastingen en sociale bijdragen. Het maximale bedrag van dit extralegale voordeel bedraagt 140 euro per maand.
Momenteel maken ruim 1,6 miljoen werknemers in 70.000 bedrijven gebruik van de cheques. Het cijfer komt van VIA, de Belgische federatie van uitgiftebedrijven van maaltijdcheques, waaronder Sodexo het meest bekende bedrijf is.
Voor buitenshuis eten.
Aanvankelijk waren de maaltijdcheques bedoeld voor werknemers die niet in een bedrijfsrestaurant terecht konden en elders op restaurant gingen. Gaandeweg mochten ze gebruikt worden als betaalmiddel in meer en meer restaurants en zowel in de grootdistributie (warenhuizen,supermarkten) als bij de lokale kleine kruidenier voor de aankoop van allerlei voedingswaren.
De zware gevolgen van de afschaffing.
De VIA is allesbehalve gelukkig met het initiatief van Vande Lanotte en Daems. Volgens de federatie kan de afschaffing van de maaltijdcheques zware gevolgen hebben voor zowel de werknemers als de ondernemingen. VIA heeft becijferd dat er daadwerkelijk een injectie van 2,2 miljard euro in de Belgische economie door verdwijnt. En dat vooral in de voedingsindustrie en de horeca, terwijl deze laatste sector het toch al zo moeilijk heeft en geteisterd wordt door een vloedgolf van faillissementen. VIA zegt bovendien te vrezen voor een verlies van 8000 arbeidsplaatsen in de voedingsindustrie en de horeca.
Werkgevers ook de dupe.
Nu zou een besparing van 2 procent op de loonkosten verdwijnen. Maar ook de werkgevers zijn volgens VIA de dupe, omdat maaltijdcheques een aanzienlijke besparing betekenen aan sociale en fiscale lasten. Nu zou een besparing van 2 procent op de loonkosten verdwijnen. En in de categorie van de laagste inkomens zou de afschaffing van de maaltijdcheques bij werknemers het verlies van 4 procent extra koopkracht veroorzaken... VIA geeft toe dat de maaltijdcheques ook geld kosten op het vlak van administratie en dienstverlening. Maar door de succesvolle invoering van de elektronische maaltijdcheques en de verlenging van de geldigheidsduur tot een jaar zullen de nadelen van het papieren systeem binnenkort verdwenen zijn, meent de federatie.
Week- en dagbladjournalist Jan Schils bericht en duidt al 30 jaar de Europese en Belgische economie en financiën. Onder meer voor transport, energie en milieu.
18 reacties
De files zullen kleiner worden, de inkomsten van btw en belastingen zullen verhogen!
Eigenlijk is het allemaal een verdoken vorm van belastingontduiking!
De huidige berekeningsfiche hield geen rekening met de uitbetaling door de werkgevergaf .Het is een verlies aan pensoien sinds de invoering van het systeem dus een verlies aan inkomsten voor iedereen.Het verlies blijft echter groter voor mensen die deze zaak als onkosten kunnen laten gelden; Dus een etischprobleem.
De loonkosten zouden dalen, de nettolonen zouden terug kunnen stijgen en er zou ook terug werk zijn (o.a. voor 50+). We zouden miljarden (zowel bedrijven als de overheid) besparen op de administratie (zelfs met computer blijft het vandaag hopeloos ingewikkeld). De overtollige ambtenaren kunnen wellicht ook aan de slag in de privé-sector. Gedaan met de crisis.
Nu, ik weet het wel. Er zijn teveel belangengroepen die liever vasthouden aan het korte termijn voordeel en de weerstand zal hoog zijn. Maar dit is uiteindelijk de enige conclusie die men kan trekken als men de hele cheque gedoe analyseert.
De loonkosten zouden dalen, de nettolonen zouden terug kunnen stijgen en er zou ook terug werk zijn (o.a. voor 50+). We zouden miljarden (zowel bedrijven als de overheid) besparen op de administratie (zelfs met computer blijft het vandaag hopeloos ingewikkeld). De overtollige ambtenaren kunnen wellicht ook aan de slag in de privé-sector. Gedaan met de crisis.
Nu, ik weet het wel. Er zijn teveel belangengroepen die liever vasthouden aan het korte termijn voordeel en de weerstand zal hoog zijn. Maar dit is uiteindelijk de enige conclusie die men kan trekken als men de hele cheque gedoe analyseert.
Dus meer dan tijd dat dat hele handeltje , en dus niet alleen maar de maaltijdcheques, wordt afgeschaft. Wat moet gebeuren is de " onder de toonbank toegekende zgn. voordelen", gewoon omrekenen en in het loon opnemen, dat met belastingen en sociale voordelen.
Het was destijds wel onderhandelingsmaterie voor de vakbonden om als er een loonstop was zoals in de jaren 80 en nu hiermee uit te pakken en de werknemers waren maar wat blij als de waarde van de maaltijdcheque steeg. Akkoord het telt niet mee voor de sociale voorzieningen( pensioen, verlofgeld, ...)
Maar we zouden ons beter focussen op de andere maatregelingen die nu genomen worden op kap van iedere burger geen verlaging van de btw tarief op elektriciteit en gas (basis behoefte), indexsprong, loonstop.
Mijn mening heren ministers volgend jaar worden jullie hier hopelijk op afgerekend
en nu HANDEN af van de maaltijdcheque