Schoonheidsspecialiste
Christine Huybrechts

Cosmetica en beautyproducten bevatten vaak ingrediënten die een potentieel risico inhouden voor je gezondheid. En dat geldt zowel voor goedkope als dure merken en zelfs voor hypoallergene producten. Jammer genoeg wordt daarover weinig informatie prijsgegeven. SenNet Beauty consulente Christine Huybrechts zet voor jou alle geheimen op een rijtje van de twijfelachtige ingrediënten. We hebben ook een filmpje voor je. Kies toch liever voor natuurlijke producten.

BEKIJK OOK HET FILMPJE onderaan dit artikel.

Staan de beautyingrediënten op het etiket?

De wetgeving verplicht dat alle ingrediënten op het etiket vermeld moeten worden, maar helaas staan die er niet in mensentaal op. Je moet al bijna chemicus zijn om de informatie op de etiketten te ontcijferen. Weet in eerste instantie dat de bestanddelen genoteerd staan in aflopende volgorde van belangrijkheid. Dus van wat eerst vermeld is zit er het meeste in het product.

Waarom worden sommige ingrediënten niet vermeld?

Waarvan maar heel weinig in de crème of olie zit, als de hoeveelheid onder een bepaald percentage valt, hoeft dat ingrediënt zelfs helemaal niet vermeld te worden.

Stel dat het om schadelijke stoffen gaat, kan dat dan kwaad?

Als je deze stoffen slechts één keer gebruikt, is er geen vuiltje aan de lucht, want het gaat om minuscule hoeveelheden. Maar als je bijvoorbeeld dezelfde crème, deodorant of shampoo met dit product in jaren aan een stuk gebruikt wordt het iets anders.

En 'plots' krijg je allergische reacties...

Je kan bijvoorbeeld een allergische reactie krijgen. Uiteraard kan je ook allergisch reageren op een natuurlijk bestanddeel, maar het risico is duidelijk groter bij synthetische ingrediënten. Vaak zie je dat de intolerantie na verloop van tijd optreedt, zelfs als het jaren goed ging. Dan is het saturatiepunt van het lichaam bereikt.

Beter voorkomen dan genezen.

Mensen die zich voor het eerst verdiepen in de etiketten van cosmetica worden er soms bijna moedeloos van. Wat zijn die stoffen? En waarom zijn ze in het product verwerkt?
Laten we de ingewikkelde namen op het etiket eens onder de loep nemen. Welke bestanddelen kun je best vermijden en zijn ze te vervangen door iets gezonders??
Voorzichtigheid is geboden, onder het motto " Beter voorkomen dan genezen"

Welke bestanddelen in cosmetica kan je best vermijden? En wat kies je dan?

Minerale olie,
Petrolatum,
Paraffinum-liquidum oftewel vaseline

- Wat is het? Derivaat van ruwe olie.
Dit bijproduct van de petrochemische industrie is een derivaat van ruwe olie. Ze wordt in cosmetica gebruikt als weekmaker en vulmiddel, o.a. in lippenstift, lippenbalsem, crèmes en babylotion. Fabrikanten gebruiken het graag omdat het spotgoedkoop is.

- Wat doet het (mis)? Legt afsluitend laagje.
Vaseline legt een laagje op de huid, dat de huid afsluit. Daardoor kan het vochtregulerend vermogen van de huid in de war gebracht worden. Er kan minder zuurstof bij de huid komen en afvalstoffen worden niet meer goed afgevoerd. Alhoewel sommige mensen vinden dat het beschermende laagje comfort biedt, leidt het gebruik van petrolatum vaak tot een luie en uitgedroogde huid.

- Wat dan wel? Amandelolie, jojoba olie.
Plantaardige oliën en vetten zijn duurder, maar ze zijn veel beter voor de huid geschikt, want ze bevatten vetten die verwant zijn aan deze in onze huid. Voorbeelden zijn zachte amandelolie, jojoba olie…

Parabenen: Methyl-, propyl-, butyl- en ethylparabenen
- Wat zijn het? Conserveermiddelen.

- Wat doen ze (mis?) Schimmels en bacteriën doden, houdbaarheid verhogen.

Deze conserveermiddelen worden gebruikt om bacteriën en schimmels te doden en zorgen ervoor dat producten langer houdbaar zijn.

Ze worden door de huid en het lichaam opgenomen en blijven daar actief. Ze kunnen allergische reacties en huiduitslag veroorzaken.

Parabenen beïnvloeden ook onze hormoonbalans en dat is gevaarlijk. Ze worden veel gebruikt, hoewel bekend is dat ze risicovol zijn, en zelfs kankerverwekkend. Deze stoffen die een "gouden oude" zijn in giftige schoonmaak kringen, hebben een chemische structuur die verrassend veel lijkt op die van oestrogeen. De EPA ( Europese Pro....) zelf geeft toe dat alle parabenen hormoonverstorende gevolgen hebben. Dat betekent dat het lichaam denkt dat je extra oestrogeen hebt.

Gewichtstoename, depressie en zelfs kanker en geboorteafwijkingen kunnen het resultaat zijn.

Onlangs pakte het Europees Milieuagentschap (EMA) uit met een studie naar verdachte bestanddelen uit de categorie 'hormoonverstorende stoffen'. Daartoe behoren onder meer ftalaten, parabenen en kunstmatige muskverbindingen, die voorkomen in tal van cosmetica, zonneproducten en andere verzorgingsmiddelen. Het EMA stelt dat bewezen is dat deze stoffen zich ophopen in het milieu en er schade toebrengen aan tal van dieren; de chemicaliën tasten hun schildklier aan, hun immuunsysteem, zenuwstelsel en voortplantingsvermogen. Veel van die gezondheidsproblemen treden ook bij mensen steeds vaker op.

Dergelijke hormoonverstoorders worden ook in verband gebracht met suikerziekte, borstkanker en zwaarlijvigheid. Jacqueline Mc Glade, Directeur van het EMA: "Het is best om daar voorzichtig mee om te gaan tot we meer inzicht hebben in hun effecten. Het probleem is niet één specifieke stof, maar vooral het feit dat we constant bloot staan aan een combinatie van al die stoffen en dat er sprake is van een interactie tussen die chemicaliën in ons lichaam."

Diazolidinylureum en imidazolidinylureum: conserveermiddelen in cosmetica.

- Wat is het? Het zijn conserveringsmiddelen: formaldehyde-releasers , Ze worden gebruikt in farmaceutische, cosmetische (shampoos, deodorants), huishoudelijke en industriële producten als conserveringsmiddel.

- Wat doen ze (mis)? Veroorzaken contacteczeem. Deze conserveermiddelen in cosmetica zijn volgens de American Academy of Dermatology één van de hoofdoorzaken van contactdermatitis of contacteczeem.

- Wat dan wel? Sorbinezuur uit bessen. Er zijn nochtans wel alternatieven voor conserveringsmiddelen die gezonder zijn, maar meer moeite vragen van de fabrikant. De huididentieke stoffen Potassium Sorbate, sorbine zuur, afkomstig van bessen., en Sodium benzoate, van de gomhars van de boom Styrax Benzoin uit Thailand, werken als een natuurlijke conserveringsmethode met fermentatie, een proces zoals bv in zuurkool

Ftalaten: hormoonverstoorders die plastic buigzaam maken.

- Wat is het? Chemicaliën die ervoor zorgen dat plastic zacht en buigbaar wordt in allerlei producten van plastic flessen tot vinylen riemen.

- Wat doen ze (mis)? Deze chemicaliën worden geassocieerd met geboorteafwijkingen, feminisering van mannelijke kinderen, lever- en nierschade en onvruchtbaarheid..

En ftalaten zijn overal – inclusief in je haarproducten. Ze voorkomen dat parfum vervliegt en helpen traditionele haarproducten bij het gladstrijken, steilen of fixeren van haar.

Deze hormoon-verstoorders, die waarschijnlijk de oorzaak zijn van hermafrodiete vissen, hebben zware gevolgen voor kinderen en zwangere vrouwen. Deze chemicaliën zijn definitief in verband gebracht met verschillende effecten als vervroegde pubertijd en feminisering van jongens. Ze veroorzaken ook dioxines die de lucht, de bodem en het water vervuilen.

Diethanolamine (DEA) en triethanolamine (TEA) – emulgatoren en schuimmiddelen.

- Wat is het? Emulgatoren of schuimmiddelen in cosmetica.

- Wat doen ze (mis)?
Deze emulgatoren of schuimmiddelen kunnen allergische reacties veroorzaken, oogirritatie, droog haar en een droge huid.
DEA en TEA bevatten ammonia en wanneer ze in contact komen met nitraten kunnen ze kankerverwekkende nitrosaminen vormen. Deze stoffen zijn giftig als ze gedurende een langere periode door de huid worden opgenomen.

Sodium lauryl sulfate of laureth sulfate, de sulfaten-: reiniger en schuimende werking.

- Wat is het? Goedkope reiniger die doet schuimen.
Natriumdodecylsulfaat is een goedkope, agressieve reiniger. Deze detergenten zorgen ervoor dat schuim schuimig is en sop soppig.
Het product wordt gebruikt in huid- en haarverzorgingsproducten, o.a. in shampoos vanwege zijn reinigende en schuimende werking. Het is een goedkope, agressieve reiniger. In de industrie wordt hetzelfde middel gebruikt om garagevloeren te reinigen, motoren te ontvetten en auto's schoon te maken.

- Wat doet het (mis)?
Natriumdodecylsulfaat veroorzaakt oogirritatie en via de bloedstroom dringt deze stof in ogen en organen waar het langdurig aanwezig blijft. Het veroorzaakt huiduitslag, haaruitval, vervelling van de hoofdhuid en allergische reacties. Deze detergenten zorgen ervoor dat schuim schuimig is en sop soppig. Ze ontkleuren niet alleen je haar, maar verstoren ook de natuurlijke oliën en kunnen zorgen voor huidirritatie.

- Wat dan wel?
Ze zouden moeten vervangen worden door de natuurlijke variant, Sodium Lauryl Sulfoacetate. Dit heeft een zacht schuimende en goede reinigende werking..

Propyleenglycol, Butylèneglycol andere Glycolen

- Wat is het? reiniger, emulgator, conditioner en bevochtiger.
Op etiketten vinden we proplyeenglycol terug als PEG of PPG. Het zou een natuurlijke glycerine moeten zijn die gemengd is met ethanol, maar meestal is het een kunstmatige petrochemische mix, die in cosmetica wordt gebruikt als reiniger, emulgator, conditioner en bevochtiger.

Polyethyleenglycol (PEG) is een mengsel van polymeren dat veelvuldig wordt gebruikt in de medische, farmaceutische en cosmetische industrie.
- Wat doet het (mis)?
Tijdens het productieproces van PEG kan 1,4-dioxaan als bijproduct worden gevormd, een mogelijk carcinogene en hormoon-verstorende verbinding.

Het veel gebruikte ingrediënt kan allergische reacties veroorzaken, netelroos en eczeem. Propyleenglycol kan de natuurlijke vochtbalans in de huid verstoren waardoor de huid sneller veroudert en kwetsbaarder is voor bacteriën. Deze cosmetische vormen van minerale oliën komen voor in veel huid- en haarproducten, evenals in antivries, wasverzachter, behang afstroopmiddel en verf.
- Wat dan wel? De natuurlijke vorm is natuurlijk te verkiezen boven de chemische.

PVP/VA Copolymeer : vormt dun laagje rond het haar.

- Wat is het?
Dit chemische bestanddeel wordt gebruikt in haarlak, conditioners en crèmes en vormt een dun laagje om het haar.

- Wat doet het (mis)?
Het ingrediënt kan schade toebrengen aan de longen van astmapatiënten. Veel synthetische polymeren zijn een soort plastic.

Silicone- onverteerbare reiniger, emulgator, conditioner en bevochtiger.

- Wat is het?
Silicone is technisch gezien een "natuurlijk" product afgeleid uit zand.

- Wat doet het (mis)?
Dat het in technische zin een "natuurlijk" product is betekent niet dat Silicone perfect is. Regelmatig gebruik kan leiden tot allergische reacties, overgevoeligheid en uitslag. Het is niet verteerbaar, niet recycleerbaar en niet biologisch afbreekbaar.

Stearalkoniumchloride

- Wat is het?
Dit ingrediënt is een quaternaire ammoniumverbinding, oftewel een organisch-chemische verbinding met een positief geladen stikstofatoom en wordt onder andere toegepast in shampoos.

- Wat doet het (mis)?
Het kan allergische reacties veroorzaken. Het is door de textielindustrie ontwikkeld als een soort wasverzachter en werkt ook antistatisch.

- Hoe dan wel?
Voor fabrikanten is het veel goedkoper en eenvoudiger om te gebruiken in shampoos en conditioners dan plantaardige stoffen en proteïnen, die juist wel heilzaam zijn voor het haar.

Kunstmatige kleuren. Voor een mooie 'look'.

- Wat is het?
Kunstmatige kleuren worden gebruikt om cosmetica er 'mooi' uit te laten zien, maar zou samen met kunstmatige haarverf te allen tijde vermeden moeten worden. Je vindt kunstmatig kleuren op het etiket vaak terug als FD&C of D&C gevolgd door een kleur en een nummer.

- Wat doet het (mis)?
Veel kunstmatige kleuren kunnen kankerverwekkend zijn.

- Wat dan wel?
Er bestaan ook natuurlijke kleuringen, bv henna

Parfum.

- Wat is het? Daar kom je niet achter.
Kunstmatige parfumstoffen of aroma's die in cosmetica worden gebruikt kunnen uit wel 200 ingrediënten bestaan. Je kunt dus nooit precies te weten komen welke chemicaliën er in zijn verwerkt. De fabrikant hoeft de stoffen onder de noemer 'beroepsgeheim' niet bekend te maken.

- Wat doet het (mis)?
De stoffen in parfum kunnen hoofdpijn, duizeligheid, uitslag, hyperpigmentatie, hoesten, overgeven en huidirritatie veroorzaken. Meer dan 95 procent van de chemicaliën in parfum zijn kunstmatige verbindingen waarvan wordt vermoed dat ze een hormoonverstorende werking kunnen hebben.
- Wat dan wel?
Het zou beter zijn om ze te vervangen door een beetje natuurlijke etherische olie.

Toxische Mineralen

- Wat is het?
Mineralen verliezen hun natuurlijkheid in beautyproducten. De voorschriften voor mineralen in huidverzorging (en make-up) zijn net zo ongereguleerd als bij de rest van de ingrediënten in de beautyindustrie. Voor de mineralen in een product terecht komen ondergaan ze grootschalige chemische processen die aanspraak op de benaming "natuurlijke" twijfelachtig maken. Bij de chemische processes kunnen mogelijk irriterende, giftige mineralen zoals talk betrokken zijn.

- Bovendien zijn er zorgwekkende berichten dat nanodeeltjes voorbij de huid zouden kunnen doordringen en zo weefsels, organen (waaronder de hersenen) en zelfs de cellen kunnen bereiken.

Triclosan

- Wat is het?
Dit pesticide — dat lees je goed — is het goed bewaarde geheim van schoonmaak- en reinigingsmiddelen. Het wordt door de EPA geclassificeerd als een waarschijnlijk carcinogeen voor mensen. Het accumuleert in vetweefsel en wordt vaak aangetroffen in moedermelk en bloed. Het wordt ook geassocieerd met hormoonverstoring, ontwikkelingsafwijkingen en leververgiftiging. Zwaar gebruik heeft geleid tot antibioticaresistente bacteriën.

Ethoxylaten

- Wat is het?
Deze stoffen worden vaak aangetroffen in baby- en kindershampoo en badschuim, maar worden ook gebruikt voor balsemvloeistof, bestrijdingsmiddelen en koelvloeistof. Je hoeft het etiket niet te lezen — ethoxylaten worden zelden vermeld.

Schoonheidsspecialiste Christine Huybrechts
Christine Huybrechts werkt al 30 jaar als zelfstandig schoonheidsspecialiste en massagetherapeute. Ze is ook gespecialiseerd in wellness en kiest bewust voor 100% natuurlijke producten.