'Situatie in Europa is streng en cosmetica is veilig.'
Een toxicoloog of cosmetisch chemicus beoordeelt steeds mee de veiligheid van producten.
De Belgisch Luxemburgse vereniging van de producenten en verdelers van cosmetica, kortweg DETIC reageert op het artikel over bestanddelen in cosmetica in vorig senNet Magazine dat pleit voor het gebruik van natuurlijke cosmeticaproducten.
Sarah Doms van DETIC geeft uitleg over hoe de wetgeving en voorschriften in Europa veilige cosmetica garanderen en beantwoordt een flink aantal vragen over cosmetica.
Sarah Doms van Detic
Hoe wordt de veiligheid van onze cosmetica gegarandeerd?
Cosmeticaproducten en de ingrediënten die ze bevatten moeten aan een zeer strenge Europese regelgeving beantwoorden die de veiligheid van het product garandeert. De eisen waaraan de producten en de ingrediënten moeten voldoen zijn wettelijk vastgelegd in de Europese cosmeticaverordening. Zo moet de fabrikant of importeur de veiligheid van zijn product kunnen aantonen. Daarvoor moet hij beschikken over een veiligheidsbeoordeling.
Eerst wetenschappelijk onderzoek.
De veiligheidsbeoordeling is gebaseerd op de resultaten van wetenschappelijk onderzoek. Tijdens dat wetenschappelijk onderzoek wordt het product onderworpen aan verschillende veiligheids- en toxicologische testen. Door deze testen wordt dus bepaald welke hoeveelheid van een bepaald ingrediënt gebruikt mag worden opdat het product veilig is.
Er bestaan verschillende testen.
Cosmetica bestaan uit een mengsel van verschillende ingrediënten. De grondstofleveranciers voeren toxicologische basistests uit, alsmede tests die gericht zijn op industriële veiligheid en veiligheid voor het milieu. De veiligheid kan alleen worden beoordeeld door iemand die daartoe bevoegd is, omdat hij door opleiding of ervaring over voldoende kennis beschikt. Bijvoorbeeld een toxicoloog of cosmetisch chemicus. De Belgische overheid heeft toegang tot de veiligheidsbeoordeling.
16.000 verboden substanties voor cosmetica.
De Europese regelgeving biedt ook een omkadering voor de formulering van cosmetica, die de producenten moeten naleven. Zo voorziet de wetgeving een positieve lijst met een honderdtal categorieën van ingrediënten ( kleurmiddelen, bewaarmiddelen, UV-filters ) waaruit de formuleerders kunnen kiezen. Daarnaast bestaat er ook een lijst met 16 000 verboden substanties.
Veiligheid consument op eerste plaats.
De regelgeving voor cosmetica is, in tegenstelling tot wat velen veronderstellen, zeer streng. De verantwoordelijkheid van de industrie over de veiligheid van zijn producten is er duidelijk in vastgelegd. Door deze manier van werken heeft de industrie sinds het bestaan van deze verordening, 40 jaar geleden, geen crisis gekend op vlak van volksgezondheid. Het ultieme bewijs van de effectiviteit van de verordening. Bij de productie van een cosmeticaproduct komt de veiligheid van de consument altijd op de eerste plaats.
Hoe komt het dat ik dan toch een allergische reactie krijg bij gebruik van een cosmeticaproduct?
Een allergische reactie is een extreme reactie van ons lichaam op een substantie in onze omgeving die voor de meeste mensen onschadelijk is. Het is een verschijnsel dat gekoppeld is aan de frequentie van het contact met een stof of met de concentratie van die stof. Doorgaans treden allergische reacties niet op bij een eerste contact met een substantie, maar pas na een of meerdere blootstellingen. Bij sommige mensen kan plots een allergische reactie optreden voor een stof terwijl zij de jaren ervoor probleemloos met deze stof in contact kwamen.
Kans op irritatie of allergie tot minimum herleid.
Er zitten heel wat ingrediënten in een cosmeticaproduct die je op het etiket terugvindt.
Cosmeticaproducten worden op dergelijke manier ontwikkeld dat contact met de huid niet kan leiden tot sensitisatie. Dit gebeurt al bij de ontwikkeling van de productformuleringen. Er wordt voorrang gegeven aan stoffen die geen sensitisatie veroorzaken.
Stoffen met een bepaald sensitiserend potentieel (zoals bewaarstoffen of geurstoffen) worden alleen gebruikt in concentraties die veel lager zijn dan de concentraties die leiden tot sensitisatie. Hierdoor wordt bij een correct gebruik van het product, de kans op irritatie of een allergische reactie tot een minimum herleidt.
Allergische reacties toch een beetje raadsel.
Ondanks alle voorzorgsmaatregelen die de industrie neemt, kan er toch een allergische reactie ontstaan ten opzichte van een substantie. Het is je lichaam dat plots 'beslist' om op een bepaald moment, op een bepaalde stof allergisch te reageren. Hoe en waarom die beslissing genomen wordt, is voor wetenschappers nog steeds een raadsel.
Factoren die een contactallergie in de hand kunnen werken zijn:
- overgevoeligheid,
- een beschadigde of geïrriteerde huid,
- de concentratie van het allergeen,
- de frequentie en de duur van de blootstelling.
Gebruik je gezond verstand.
Een beetje gezond verstand kan de kans op een allergische reactie verminderen:
- Breng bijvoorbeeld nooit cosmeticaproducten aan op een beschadigde huid.
- Regelmatig veranderen van verzorgingsproduct of parfum kan ook helpen allergische reacties te voorkomen.
- Indien een allergische reactie zich voordoet, mag het product niet meer aangebracht worden.
- Het is het nuttig een lijst op te stellen van alle producten die je tijdens de weken vóór je allergische reactie gebruikt hebt.
- Haal er zo mogelijk ook de verpakkingen bij.
- Noteer ook elke verandering in levensstijl en voedingsgewoonten.
- Contacteer de fabrikant en je dermatoloog.
Zijn Parabenen of andere bewaarmiddelen gevaarlijk?
Ja, maar niet wanneer ze gebruikt worden in cosmeticaproducten. Daar zijn twee redenen voor.
De parabenen die gebruikt worden in cosmetica zijn, in de juiste dosering, onschadelijk voor de mens. De parabenen die gebruikt worden in cosmetica maken deel uit van een grote parabenenfamilie. Dat is een verzameling van stoffen die ondergebracht worden binnen één familie omdat zij dezelfde basismolecule bevatten. Binnen deze familie hebben we enkele parabenen die schadelijk zouden kunnen zijn voor de gezondheid van de mens. Maar deze parabenen worden niet gebruikt in cosmeticaproducten. De parabenen die gebruikt worden in cosmetica zijn, in de juiste dosering, onschadelijk voor de mens.
Een voorbeeld :
- De familie van katachtigen bestaat uit verschillende soorten katten. De ene al wat gevaarlijker dan de andere want een leeuw zou je nooit in je huis toelaten, maar een huiskat wel. Zo is het ook met de parabenenfamilie, sommige parabenen worden niet toegelaten in cosmeticaproducten omwille van de mogelijkheid tot gevaar voor de mens, anderen zijn in de juiste dosering dan weer helemaal ongevaarlijk.
Een andere reden is de dosering.
- Parabenen en bewaarmiddelen worden in een bepaalde concentratie in het product gemengd opdat zij ongevaarlijk zouden zijn voor de consument. De concentratie van een ingrediënt in een cosmeticaproduct werd wetenschappelijk onderzocht en is vastgelegd in de Europese cosmeticaverordening. Elke producent die een product op de Belgische of Europese markt brengt, moet deze richtlijnen volgen. Op deze manier blijft het product perfect bewaard, zonder enig effect te hebben op de mens.
Parabenen hebben sinds enige tijd een slechte reputatie bij de consument.
In parfums zitten etherische oliën, dat zijn natuurlijke producten met een hoge concentratie.
Dat is ons inzien volkomen onterecht. Want zij zijn bij uitstek het beste bewaarmiddel voor een cosmeticaproduct aangezien het in een heel lage concentratie, heel effectief is.
Doordat je niet veel nodig hebt van dit ingrediënt in je product, krijg je ook minder kans op allergieën.
Producenten hebben op de ongerustheid van de consument gereageerd door een productcategorie zonder parabenen te ontwikkelen. Waar op zich niets mis mee is, zij het niet dat daardoor parabenen werden vervangen door andere bewaarmiddelen die een veel hogere concentratie nodig hebben voor dezelfde doeltreffendheid.
Is er een verschil tussen ingrediënten van natuurlijke of biologische oorsprong en synthetische ingrediënten?
Neen! Veel consumenten gaan er van uit dat alle natuurlijke ingrediënten goed zijn en alle synthetische of klassieke ingrediënten slecht.
Binnen de chemie kan een ingrediënt op drie verschillende manieren vervaardigd worden.
- In het eerste geval is de stof het resultaat van een proces van chemische synthese,
- in het tweede geval is het een extract van klassieke landbouw (de natuurlijke ingrediënten)
- in het derde geval is het, het resultaat van biologische landbouw.
Een bepaalde stof, hetzij van synthetische, biologisch of natuurlijke oorsprong heeft in alle drie de gevallen dezelfde vorm en eigenschappen en heeft dus in alle drie de gevallen hetzelfde niveau van veiligheid. Het is ons inzien niet omdat een bepaald ingrediënt als 'natuurlijk' of 'biologisch' omschreven wordt, dat zij veiliger is of minder allergiepotentieel bezit. De keuze voor een biologisch product hoort een filosofische keuze te zijn wat de impact voor het milieu betreft, want ingrediënten uit biologische producten komen uit de biologische landbouw, die een minder grote impact heeft op het milieu.
Wat kan ik aflezen van de formule van mijn verzorgingsproduct?
Op het etiket van een cosmeticaproduct staat de ingrediëntenlijst van het product. De formule op het etiket dient in de eerste plaats om een allergische reactie bij een patiënt te onderzoeken en te verklaren. Anderzijds gebruikt de consument of patiënt deze lijst om, eens hij weet aan welke stof(fen) hij gevoelig is, het correcte product te kiezen en de stoffen waaraan hij allergisch is, te vermijden.
In Europa worden alle ingrediënten geïdentificeerd volgens dezelfde zogeheten INCI-code. Een dermatoloog in Spanje zal je allergische reactie op een product dat je kocht in een Europees land, even goed kunnen beoordelen als een dermatoloog in België.
De allergenen van parfums staan op het etiket.
Op het etiket van parfums staan niet alle ingrediënten aangegeven omdat anders gelijk wie deze formule kan overnemen en namaken. Toch moeten de producenten 26 ingrediënten die een hoog allergiepotentieel hebben, kenbaar maken op het etiket. In parfums zitten etherische oliën, dat zijn natuurlijke producten met een hoge concentratie. Daarom gebruiken steeds meer fabrikanten synthetische stoffen die een lager allergiepotentieel hebben.
Voor de consument wordt het moeilijk.
We kunnen concluderen dat door de informatiecirculatie op het internet consumenten blootgesteld worden aan allerlei verschillende beweringen over cosmetica, de een al waarachtiger dan de andere. Het maakt het voor hen onmogelijk om het bos door de bomen te zien. Belangrijk is te weten dat er een zeer strenge regelgeving bestaat voor cosmetica, namelijk de Europese cosmeticaverordening, die de fabrikant heel wat richtlijnen oplegt binnen welke hij kan bewegen.
Je mag als consument op twee oren slapen.
De consument kan er van uitgaan dat cosmeticaproducten die op de Europese en Belgische markt verschijnen, veilig zijn. Want ook importeurs moeten aan deze strenge wetgeving voldoen. Het is wel opletten geblazen met producten aangekocht (eventueel online) in landen die niet tot de Europese Unie behoren. Hier geldt niet dezelfde regelgeving.
Wil je meer informatie?
Indien je meer informatie of transparantie wenst over uw cosmeticaproduct. Neem zeker een kijkje op volgende websites:
Foto’s: Mary Cohr
1 reactie
Vaak zitten er óf levensgevaarlijke ingrediënten in óf je betaald grof geld voor in totaal niet werkzame artikelen.
Van produkten van het voormalige Nederlandse merk VSM (Voorhoeve-Schwabe-Merkgeneesmiddelen) w.v. de Nederlandse tak inmiddels failliet is, zijn er van de ruim 700 produkten nog maar slechts 7 goedgekeurd en op de goede werking gekontroleerd.
De oprichters leven er inmiddels mee dan goed van in knotsen van villa's in het zuiden van Frankrijk. Met sommige drankjes kreeg je meer alkohol in je bloed dan een werkend middel omdat het eindeloos werd verdund. En dan nog beweren dat het werkt ook!!!