Victor heeft een blog op SenNet en schreef nu een woordenboek
Victor Ghysels of ‘Victor10’ zoals hij bekend is op SeniorenNet schrijft al jaren ‘Hals’. Hij heeft een blog op SeniorenNet, is mentor van de mailgroep ‘Elk zijn waarheid’ en ook bekend voor zijn vertellingen in het Halse dialect. Nu is hij de eerste Hallenaar die zo een volumineus werk uitbrengt over het Hals dialect. Niemand deed dat ooit beter. Daar wilden wij meer over weten.
SenNet Magazine: ‘Proficiat Victor, zopas werd je woordenboek over het Hals dialect aan de pers voorgesteld. We kunnen stellen dat het niet op één, twee, drie is verschenen.’
Victor Ghysels: (lacht) Neen, inderdaad, voor het zover was zijn er decennia overheen gegaan. Weet je dat mijn passie voor het Hals dialect én om de woorden te vertalen eigenlijk al is begonnen toen ik in het tweede middelbaar zat. In 1954 was dat, dus 60 jaar geleden. Ik heb schoolboeken terug gevonden met papiertjes met prille notities in Hals dialect. Maar mijn handschrift is een ramp. Wegens mijn handschrift ben ik pas met het echte woordenboek kunnen verder gaan toen ik een computer had thuis. Met een printer, want dat kwam ook goed van pas.’
SenNet Magazine: ‘Nu lijkt het schrijven van het dialect, ook met de computer, niet echt een eenvoudige opdracht. Klanken zijn toch niet zo gemakkelijk in onze schrijfwijze te vatten, of wel?
Victor Ghysels: Dat was het eerste probleem waarop in stootte… de schrijfwijze!
Omdat dialect een gesproken taal is heeft niemand er ooit grammatica of een schrijfwijze voor gesteld. Ik ben aan de unief van Gent (huis van Alijn) en Leuven geweest en ben meerdere professoren gaan raadplegen in verband met de schrijfwijze van dialect.
Maar hun voorstellen waren volgens mij te wetenschappelijk (fonetisch) en daarom heb ik hun raad en adviezen maar gedeeltelijk opgevolgd. Maar hun voorstellen waren volgens mij te wetenschappelijk (fonetisch) en daarom heb ik hun raad en adviezen maar gedeeltelijk opgevolgd.
Tot in aan de slag ging schreef iedereen in Halle het Hals zoals hij dacht dat het moest zijn. Ieder had dus zijn eigen schrijfwijze (lacht). Gevolg was dat alleen een Hallenaar het dialect kon lezen en goed kon uitspreken.
Ik ben toen begonnen met het opstellen van mijn eigen transscriptie, zodat de lezer mijn schrijfwijze op de best benaderende manier uitspreekt.
SenNet Magazine: ‘Of niet-Hallenaars je schrijfwijze konden ontcijferen naar het dialect ben je ook gaat uittesten…?’
Victor Ghysels: ‘Ik heb heel wat uitspraak testen gedaan; indertijd op ’t werk waar ik collega’s uit Maasmechelen, Brugge, Kortrijk en Gent de woorden liet uitspreken. Ook mijn eigen kleinkinderen, die geen enkel dialect spreken, deden eraan mee om de door mij geschreven woorden in het Hals te zeggen.
SenNet Magazine: ‘Hoe begin je nu concreet aan zo’n huzarenklus?’
Na aanschaf van mijn eerste computer in 1999 ben ik begonnen met alle Halse woorden die kende en hoorde in een lange Excellijst op te slaan. Victor Ghysels: ‘ Na aanschaf van mijn eerste computer in 1999 ben ik begonnen met alle Halse woorden die kende en hoorde in een lange Excellijst op te slaan.
Zo kwam ik na tien jaar werken aan bijna 8.000 Halse woorden. Daar zitten geen vervoegingen of verkleinwoorden bij.
Ik heb achter elk woord een dialect zinnetje geplaatst waarin dat woord gebruikt wordt en de vertaling in ’t Nederlands ernaast.
SenNet Magazine: ‘En lukte het vlot om je Hals dialectenwoordenboek uitgegeven te krijgen?’
Victor Ghysels: ‘Laat ons zeggen dat de aanhouder wint. Ik heb eerst mijn lijst voorgesteld en medewerking gevraagd van verschillende Halse organisaties. Maar tevergeefs, zij toonden toen geen belangstelling.
Zo is alles enkele jaren blijven liggen. Tot de Halse Carnavalsorganistie “Halattraction” via mijn “Seniorennet Blog” met mij in contact kwam.
Na enkele vergaderingen en studies werd beslist dat ‘Halattraction’ het woordenboek zou uitgeven.
Samen werd alles meerdere keren herlezen. We verbeterden fouten en goten alles in woordenboekvorm en maakte het klaar om naar de drukker te brengen.
Dat proces nam twee jaar in beslag omdat die mensen ook nog overdag werken.
SenNet Magazine: En kan iedereen het boek kopen?’
Victor Ghysels: ‘In principe wel, maar om voor de hand liggende redenen is het Hals dialectenwoordenboek alleen te koop in Halle. Je zal wel zeer snel moeten reageren om een exemplaar te bemachtigen.’
2 reacties
Floris Nijs
Aangezien het boek enkel in Halle te koop is
bedacht ik dat de verzendkosten minder zouden zijn
dan onze verplaatsingskosten van hier tot ginder en terug.
Dat is ook zo :
voor € 05,15 extra wordt het boek via de post thuis geleverd.
Gewoon mailen naar het verkoopadres en de vriendelijke dame van dienst
helpt u per mail verder over de betaalprocedure en de verzendmodus.
De dame heet Ursula.
Hun jaarlijkse vakantie loopt t/m di-12/08.
Het is dus eventjes geduld oefenen tot na di-12/08
Voor wie ooit in de Zennevallei, het Pajottenland, of Brussel gewoond heeft
want die drie sluiten aan,
en wie de streektaal nog in de oren heeft of kent,
in den diksijonèèr staat een verzameling van 8000 termen en woorden,
mét voorbeelden
om een context te geven aan het woord of de term.
Die voorbeelden zijn zo goed gekozen
dat ik er helemaal opgetogen van wordt,
echt de taal uit mijn jeugdjaren.
Reclame maken mag niet, maar ik doe het tóch :
Da mooi kuupe!
Kwadruppel.
Draa veu kadoa te geive mè Neutjoar.
maart-ezw