Kwetsbaarheid als sleutel naar verbondenheid

Ieder mens hunkert naar een relatie waarin die veiligheid en verbondenheid kan ervaren. Verbondenheid is de reden van ons bestaan. Het geeft zin, betekenis en richting aan ons leven.

Verbondenheid is onlosmakelijk verbonden met kwetsbaarheid. Om intimiteit en verbondenheid te kunnen ervaren in je relatie, moet je je kwetsbaar durven op te stellen. Jezelf laten kennen, laten zien, openheid in ervaringen en gevoelens zijn voorwaarden om elkaar te kunnen bereiken. En dat is niet altijd eenvoudig!

Wat maakt het zo moeilijk om je kwetsbaar op te stellen? Wat zijn de voordelen van kwetsbaarheid en hoe breng je kwetsbaarheid in de praktijk?

Valkuil van de perfectie

De moed tonen om jezelf te laten zien en betrokkenheid te tonen, dàt is kwetsbaarheid Het streven naar perfectie maakt dat we ons vaak vergelijken met anderen. Ons leven, onze relatie(s) en ons gezin vergelijken we met de onbereikbare, op perfectie lijkende beelden die we oppikken in de media, waar mensen vooral de mooiste kant van hun leven laten zien. De anderen lijken het beter te doen en meer te hebben. Dit heeft tot gevolg dat we onszelf de mindere voelen.

Wat ons tegenhoudt om kwetsbaar te zijn, is schaamte. De angst dat we niet goed genoeg zijn. Te vaak willen we perfect zijn en weerhoudt ons perfectionisme ons ervan om ons kwetsbaar op te stellen. Perfect zijn klinkt verleidelijk, maar is menselijk gezien onmogelijk. Het is ook een eenzame positie, omdat je jezelf uiteindelijk niet écht toont en aan de zijlijn blijft toekijken.

De uitdaging waarvoor we staan, is te gaan voor een leven dat ‘goed genoeg’ is. Waarbij je jezelf en je relatie accepteert als goed genoeg. Daarbij de moed tonen om jezelf te laten zien en betrokkenheid te tonen, dàt is kwetsbaarheid.

Kwetsbaarheid als zwakte?

We associëren kwetsbaarheid met negatieve emoties als angst, schaamte en verdriet Kwetsbaarheid wordt helaas vaak gezien als een zwakte. Dat we kwetsbaarheid willen wegduwen, heeft te maken met het feit dat we het associëren met negatieve emoties als angst, schaamte, ontgoocheling en verdriet. Wanneer we gevoelens van kwetsbaarheid proberen tegen te houden en onszelf beschermen tegen deze gevoelens, om te voorkomen dat we anders als te emotioneel worden gezien, blijven we eenzaam achter met onze gevoelens. Ook het risico dat we deze gevoelens gaan afkeuren bij anderen, loert om de hoek.

Nochtans is kwetsbaarheid ook de weg naar ‘positieve’ emoties. Daar verlangen we juist allemaal naar: liefde, verbondenheid, geluk, empathie … Zonder kwetsbaarheid ontzeg je jezelf eigenlijk de kans naar een mooi en betekenisvol leven.

Kwetsbaarheid is dus geen vorm van zwakte. Naarmate we meer onze kwetsbaarheid durven te tonen in een relatie, zullen we meer moed en betrokkenheid tonen. Als we ons afschermen van onze kwetsbaarheid, zullen we meer vanuit angst en minder vanuit verbondenheid handelen.

Kwetsbaarheid in je relatie

In een relatie is weinig ‘zeker’. Liefde is onzeker. Liefde is een groot risico. Je partner kan verliefd worden op iemand anders, kan ziek worden of plots wegvallen, kan blijven, maar hij/zij kan misschien ook op een dag vertrekken. Dat is eng en we lopen het risico op pijnlijke ervaringen. Maar kan je je een leven zonder liefde voorstellen?

In een relatie zijn er heel wat situaties waarin we ons kwetsbaar opstellen: je mening uiten tegenover je partner, het initiatief nemen tot seks, je partner om hulp vragen, je diepste gevoelens delen … Kwetsbaarheid veronderstelt dus dat we ons blootgeven. Je durven te laten zien, je onzekerheden accepteren en je emotioneel durven tonen. Het betekent dat je je laat zien aan je partner zoals je werkelijk bent.

Kwetsbaarheid is de weg naar positieve emoties, zoals liefde, verbondenheid en geluk We nemen hierbij emotionele risico’s, maar tegelijk is het ook de enige weg om tot intimiteit en verbondenheid te komen. Dat is niet gemakkelijk en vraagt moed.

Vertrouwen is nodig

Uiteraard stel je je niet zomaar tegenover iedereen kwetsbaar op. Kwetsbaarheid gaat over het delen van gevoelens en ervaringen met mensen die je vertrouwt. Het gaat dus over een wederzijds proces en het vereist grenzen en vertrouwen.

Vertrouwen in je partner is een basisvoorwaarde om een hechte, intieme relatie op te bouwen. Vertrouwen is iets dat groeit in een relatie en is een proces dat tijd kost. Kwetsbaarheid en vertrouwen zijn 2 kanten van eenzelfde medaille: we moeten kunnen vertrouwen om ons kwetsbaar op te stellen, maar we moeten ons ook kwetsbaar opstellen om vertrouwen te kunnen ervaren.

Aan vertrouwen moet je bouwen

Een relatie brengt heel wat onzekerheden met zich mee, maar kan je je een leven zonder liefde voorstellen? Vertrouwen wordt opgebouwd door ‘er te zijn’ voor je partner op momenten die er toe doen. Door je open te stellen voor datgene wat er leeft in/bij je partner. Door betrokken te zijn op hem of haar. Door aandacht te geven aan je partner en tijd en energie in de relatie te steken.

Wanneer je partner geen betrokkenheid meer toont, geen aandacht meer voor je heeft en niet meer investeert in de relatie, dan brokkelt het vertrouwen af. Dit leidt tot angst: angst om verlaten te worden, angst om geen liefde en verbondenheid waard te zijn.