Obligaties door de jaren heen

Actieve 50-plussers die een vaste opbrengst op hun kapitaal willen, keken vroeger al snel naar obligaties. De hoge rentevoeten behoren dan wel definitief tot het verleden, maar dat betekent niet dat obligaties helemaal geen plaats meer hebben in een gespreide portefeuille.

Vroeger waren de obligatierentevoeten een stuk hoger dan vandaag. Wie herinnert zich niet de tijden toen obligaties gemakkelijk 7 tot zelfs 10 procent opbrachten? Wie een beetje handig was, spoedde zich bovendien snel naar de grensgemeenten in Nederland of naar Luxemburg, waar je kon ‘vergeten’ om de roerende voorheffing te betalen en dus de coupons netto kon incasseren, zonder het betalen van de roerende voorheffing.

Obligaties in je beleggersportefeuille bieden tegengewicht aan risicovolle beleggingenVandaag zijn de tijden helemaal anders. Obligaties in veilig staatspapier van Duitsland, Nederland of Amerika brengt bijna niets meer op. Coupons fysiek innen zonder belasting is onmogelijk, omdat materiële effecten niet meer bestaan. Wat moet je dan nog als belegger? Obligaties helemaal afschrijven?

Tegengewicht in de pan

Niet zo snel. Het is namelijk niet correct om te stellen dat obligaties in een gediversifieerde portefeuille geen rol meer te spelen hebben. Ze bieden namelijk tegengewicht aan risicovollere beleggingen zoals aandelen en grondstoffen. Ze bewegen doorgaans in een tegengestelde manier aan deze beleggingen met hoger risico. In het jargon zeggen we dan dat ze een ‘negatieve correlatie’ hebben.

Dat zien we ook op de markten. Wanneer er paniek is op de beurs, vluchten beleggers nog steeds naar staatsobligaties, vooral uit Duitsland. Ondanks het feit dat de Duitse rente minder dan 1 procent bedraagt (en enkele maanden geleden zelfs slechts 0,08 procent bedroeg!) gaan beleggers in dit papier schuilen, omdat het heel gemakkelijk te verhandelen en bovendien super veilig is.

Obligaties in alle geuren en kleuren

Er zijn wel een aantal zaken waarop je moet letten als je in obligaties belegt. Ten eerste de rentegevoeligheid of duration. Hoe langer de looptijd van een obligatie, hoe gevoeliger voor rentebewegingen. Als de rente stijgt, zal de waarde van een obligatie met een resterende looptijd van 10 jaar minder dalen dan die van een obligatie met een resterende looptijd van 25 jaar. Op het einde van de rit krijg je dan wel je geld terug, maar tussentijds kunnen obligaties zeker ook waardeverminderingen laten zien.

Ten tweede zijn er niet alleen staatsobligaties. Er zijn ook bedrijfsobligaties, van goede kwaliteit, de zogenaamde investment grade, en die van minder goede kwaliteit, de hoogrentende. Er zijn ook converteerbare obligaties (die kunnen worden omgezet in aandelen), hybride obligaties, omgekeerd converteerbare obligaties, emerging market obligaties, achtergestelde obligaties …

Professionals

Wie in obligaties handelt zonder kennis van zaken, heeft een gevaarlijk instrument in plaats van een veilige belegging in handen Volgt u nog? Obligaties hebben zeker nog hun rol te spelen in een portefeuille, maar zelf aan de slag gaan is niet aan te raden. Eerst en vooral moet je weten dat de coupures van obligaties vaak erg hoog zijn (50.000 euro en meer is geen uitzondering), zodat je als particuliere belegger al heel wat kapitaal moet hebben. Ten tweede moet je ook een fundamentele analyse maken. Beleggers laten zich al te gemakkelijk verleiden door nieuwe obligatie-uitgiften van bekende bedrijven. Maar wie wat dieper gaat graven in de cijfers, merkt vaak dat die bedrijven financieel helemaal niet zo gezond zijn. Dan ben je natuurlijk de klos als het bedrijf failliet gaat. Als obligatiehouder sta je dan immers niet echt op een goede plek.

Maak het jezelf dus gemakkelijk en beleg gespreid in een fonds of ETF (Exchange Traded Fund). Zo ben je zeker dat de obligaties worden beheerd door een professional en dat je niet te veel afhangt van één enkele obligatie.

Actief professioneel beheer

Een goeie mix tussen actief beheerde fondsen en ETF’s is aan te raden. Beide zijn ideale manieren om je portefeuille te beschermen tegen schokken op de beurs, want obligaties hebben nog steeds hun plek in de portefeuille. Het feit is wel dat de tijden veranderd zijn en dat beleggers hier op een andere en meer dynamische manier mee moeten omgaan dan vroeger. Gewoon de obligaties kopen en jaarlijks de coupon knippen is verleden tijd.

Professionalisme en analytische kennis van deze markten is een vereiste en daarom enkel weggelegd voor professionals. Wie op deze markten handelt zonder kennis van zaken, heeft met obligaties een gevaarlijk instrument in handen, in plaats van een veilige belegging. Een gewaarschuwd belegger is er twee waard!