Waar vandaan: Wonen & Zorg > Veilig (t)huis > 3. De keuken

3. De keuken

De muren, kasten en vloeren van de keuken zijn liefst gemakkelijk af te wassen. De kasten hebben afgeronde hoeken en randen (zowel voor de buiten- als de binnenranden). De vloer is niet wateropslorpend of glad.

De gasgeiser
Waterverwarmers veroorzaken meer dan de helft van de CO-vergiftigingen Ze moeten goedgekeurd zijn en een keurmerk dragen, geïnstalleerd zijn zoals het hoort, regelmatig onderhouden worden en de gebruiksvoorschriften, die elke fabrikant bij het toestel levert, moeten gerespecteerd worden.

  • De 5 liter gasgeiser is enkel geschikt voor gootsteen of wastafel en mag niet langer branden dan 10 minuten per half uur. Dit toestel heeft een atmosfeerbeveiliging (op de kenplaat: As), die het toestel uitschakelt bij een slechte verbranding.
    Indien de gasgeiser geen afvoer (schoorsteen) heeft, dan komen de verbrandingsgassen in de kamer terecht. Verluchting is daarom de boodschap! Plaats ook daarom het toestel niet in een te kleine ruimte.
  • De 10 liter geiser is voor de douche, maar zeker niet voor het bad bestemd. De T.T.B. (thermische terugslagbeveiliging) schakelt het toestel uit als de verbrandingsgassen terugslaan. Dit is enkel van toepassing op nieuwe toestellen.
  • De 13-16 liter (of meer) geiser is bruikbaar voor bad en andere combinaties van toepassing.
    Een sleutelwoord bij het gebruiken van gasboilers is voldoende ventilatie. Enkele richtlijnen: Een buis leidt de verbrandingsgassen naar boven.
    De diameter van die afvoerbuis is en blijft over de volledige lengte minstens even groot als de opening op de gasgeiser zelf. Het voorzien van afvoer voor het gas bij lekken vormt een extra beveiliging. Voer aardgas naar boven af. Aardgas is immers lichter dan lucht. LPG-gassen, zoals butaan en propaan, zijn zwaarder dan lucht, en worden zo laag mogelijk afgevoerd. De toevoer van verse lucht door een rooster onderaan in de deur zorgt voor de nodige zuurstof die noodzakelijk is voor een goede verbranding.

Het kookfornuis
Oudere modellen hebben vaak een ovendeur die gloeiend heet kan worden tijdens het braden. Maar zelfs bij nieuwe modellen is de aangebrachte isolatie niet altijd voldoende. Voorzichtig dus met verhitte oppervlakken. Laat de oven boven een andere kast installeren. Zo kunnen de kinderen er niet aan.
Kook je op gas, zorg dan voor voldoende luchttoevoer en voor de afvoer van de verbrandingsgassen.

Boven het kookvlak hoort een dampkap. Deze werkt enkel efficiënt als je de filters om de drie maanden vervangt. Vergeet je dat, dan krijg je een opeenstapeling van vet in de afzuigpijp, met brandgevaar als gevolg. De dampkap monteer je best zo'n 60 cm boven het kookvlak. Hangt ze veel te laag, dan is er brandgevaar. Hangt ze veel te hoog, dan werkt ze niet afdoende.
Let erop dat steelpannen niet met de steel over de rand van het kookvlak uitsteken. Kleine kinderen zijn immers nieuwsgierig naar wat er in dat potje zit.

Elektrische apparaten
Vaak onmisbaar in de keuken, maar soms gevaarlijk. Zorg er voor dat ze steeds in goede staat zijnen veilig opgeborgen zijn, buiten het bereik van kinderen.
Frituurketels raken nogal eens oververhit. Neem daarom een friteuse met thermostaat. Doe trouwens ook nooit te veel olie in de ketel: let op de minimum en maximum merktekens, die aangeven hoeveel olie in de frituurpan mag.
Ingebouwde frituurketels zijn het veiligst. Er hangen geen lastige snoeren rond en ze kunnen niet omvallen. De meeste mensen werken echter met een losse frituurpan. Zorg ervoor dat de frituurketel stabiel staat. Zet zo'n frituurketel niet op de grond om af te koelen. En pas op datje niet in de snoeren blijft haken.
Breekt er toch een brandje uit, gooi er dan nooit water overheen. Door de stoom die vrijkomt, creëer je een vuurbal van ongeveer twee meter doorsnee. Gebruik een vochtige handdoek die je voorzichtig over de frituurketel schuift. En bescherm ook je handen met die handdoek.

Bij een aantal andere kleinere elektrische keukenapparaten kan je bij het kopen op een aantal ingebouwde veiligheden letten. Je mag met je handen niet aan de messen van een elektrische koffiemolen kunnen. Koop fruitpersen en vleesmolentjes waarvan de messen afgeschermd zijn. Bij een allessnijder hoort een hulpstuk om groenten, fruit, e.d. aan te duwen, zodat je niet met je blote hand in de opening moet. Ook met een strijkijzer moet je voorzichtig zijn. Kies een veilige plaats om het te laten afkoelen: een brandvrije ondergrond of een metalen rekje. Je zet het toestel aan of uit met de aan- en uit-knop en niet via de thermostaat. Pas op voor het snoer, dat hangt immers bijna altijd in de weg.
De grote elektrische toestellen, zoals de was-, vaat- en droogmachines moeten automatisch vergrendeld zijn, zodat ze niet open kunnen zolang ze draaien of zolang er heet water in zit. Kies voor een apparaat met remsysteem. Zo'n systeem zorgt ervoor dat bij het openen de trommel meteen stilvalt. Bij droogkasten die je kan openen tijdens het drogen, moet de trommel onmiddellijk stoppen.

Elektrische contactdozen
Contactdozen moeten geaard zijn... en kindvriendelijk. Dat betekent dat het voor kinderen onmogelijk moet zijn om er met hun vingertjes, een breipen of een vork in te peuteren.
Gebruik geen dominostekkers meer. Dat zijn de beruchte driewegstekkers, waaraan je langs drie zijden toestellen en verlengsnoeren kan aansluiten. Dit kan leiden tot een overbelasting van het circuit. Zo ontstaat de kans op brand. Dominostekkers mogen niet meer verkocht worden. Maar spijtig genoeg verbiedt nog geen enkele wet het gebruik van oude stekkers die we nog ergens hebben liggen.
Een CEBEC-keurstempel garandeert de veiligheid van stoppen, aftak-, contact- of tafelcontactdozen, snoeren en bepaalde lamphouders. CEBEC-gekeurde contactdozen hebben onder meer isolerende plaatjes, die de contactopeningen afsluiten. Zo kunnen die contactopeningen alleen open als je de pennen van de stekker gelijktijdig in de twee openingen drukt.
Met elektriciteit moetje dubbel voorzichtig zijn in vochtige plaatsen. Loop nooit met blote voeten over een vochtige vloer. Elektrische contactdozen met natte handen aanraken is heel gevaarlijk. Leg verlengsnoeren nooit onder een tapijt. Hierdoor vermijd je wel struikelgevaar, maar het snoer kan niet afkoelen, met brandrisico tot gevolg.

Gevaarlijke producten
Koop een product met een duidelijk etiket. En lees, vóór je onderhoudsproducten gebruikt, zorgvuldig de gebruiksaanwijzigen. Schoonmaak- en onderhoudsproducten, wasmiddelen en insektendodende middelen blijven in hun eigen verpakking. Je bewaart ze het best op een veilige plaats, liefst achter slot, en buiten het bereik van kinderen. Bepaalde producten hebben veiligheidsdoppen. Dankzij deze dop kunnen kinderen het product niet openen, maar volwassenen wel.
De truc bestaat erin twee handelingen gelijktijdig te verrichten, bijvoorbeeld trekken en draaien, of duwen en draaien.
Spuitbussen met of zonder drijfgas kunnen ontploffen wanneer zij aan hoge temperaturen blootgesteld worden. Zet ze dus nooit op de schoorsteen, naast de haard, bij de centrale verwarming, in de zon of in een niet verluchte ruimte. Een temperatuur boven 50°C moet absoluut vermeden worden. Spuitbussen werp je ook nooit inhet vuur, zelfs geen lege spuitbussen; deze kunnen nog steeds exploderen.
Chemisch afval hoort niet thuis in de afvalzak. Draag het naar het containerpark, of geef het mee met de ophaling van klein gevaarlijk afval (KGA).
Bewaar geen lege verpakkingen van chemische en gevaarlijke producten voor andere doeleinden.

Bron: Provinciaal Veiligheidsinstituut Antwerpen