Overgewicht

Overgewicht is een syndroom waarbij er sprake is van te veel vetweefsel in het lichaam. Overgewicht ontstaat als het lichaam meer voedingsstoffen binnenkrijgt dan nodig is voor de maximale energiebehoefte. De noodzakelijke hoeveelheid energie wordt uit de voedingsstoffen gehaald en verbrand. Het overschot slaat je lichaam op als reservevoorraad in de vorm van vet. Bij vrouwen gaat dat vet vooral op de heupen zitten, bij mannen ter hoogte van de buik. Vetstapeling rond de buik geeft meer risico op hart- en vaatziekten; bij mannen met overgewicht is dit risico daardoor vergroot. In Nederland heeft 1 op de 3 mensen last van overgewicht.
Andere namen voor overgewicht zijn obesitas, adipositas of vetzucht.

Of je overgewicht hebt wordt bepaald aan de hand van je lichaamsgewicht. Het lichaamsgewicht wordt vergeleken met het ‘normale’ of ‘ideale’ gewicht van iemand van hetzelfde geslacht met een vergelijkbare lichaamsbouw en leeftijd. Als het gewicht meer dan 20% boven de norm ligt, spreekt men van overgewicht.
Een andere methode om overgewicht vast te stellen, is de Quetelet-index, ook wel Body-Mass Index genoemd. Om deze index te bereken deel je je gewicht in kilo's door het kwadraat van je lengte in meters. Als de BMI ligt tussen de 20 en 25, wordt dit als normaal beschouwd. Ligt de index tussen de 25 en 30, dan spreekt men van matige obesitas. Bij een index van boven de 30 is er sprake van ernstige obesitas.

Overgewicht geeft meestal niet direct tot ernstige klachten. Wel hebben mensen met overgewicht vaker last van minderwaardigheidsgevoelens. Anders ligt dit bij extreme obesitas. Mensen met veel overgewicht ervaren hun overgewicht vaak als heel onaangenaam. Bovendien zorgen de extra kilo's voor een zware belasting van het lichaam, wat zelfs kan leiden tot ademhalingsstoornissen (pickwick-syndroom). Overgewicht kan ook een verergerende factor zijn bij andere aandoeningen, zoals longemfyseem, suikerziekte (diabetes mellitus, met name type 2), hyperlipidemie (te veel vetten in het lichaam), hyperinsulinisme (te veel insuline), hoge bloeddruk, aderverkalking (atherosclerose), galsteenziekte (cholelithiasis), slijtage van gewrichten (artrose) en hartfalen (decompensatio cordis).

Overgewicht kan worden veroorzaakt door eetgewoontes, psychische factoren (bijvoorbeeld frustraties), regelmatig alcoholgebruik en afwisseling van periodes waarin iemand weinig en juist heel veel lichamelijke inspanning levert. Ook zijn er aanwijzingen dat dikkere mensen een efficiëntere energiehuishouding hebben, waardoor ze minder calorieën nodig hebben.
Heel soms wordt obesitas veroorzaakt door afwijkingen van de hypothalamus (een gebied in de hersenen) of door een teveel aan insuline in het lichaam. Obesitas is geen gevolg van een verborgen schildklierafwijking.

Behandeling

Een oplossing die soms als laatste redmiddel wordt gekozen om overgewicht te lijf te gaan, is het laten aanbrengen van een maagbandje. Je maag kan dan nog maar een klein beetje voedsel tegelijk bevatten, waardoor je je snel verzadigd voelt. Het hongergevoel is dan weg.

Bron: De Gezondste Gids