Waakzaamheid blijft geboden

Graag heeft de Commissie dit nieuwe voorstel, dat nog door de EU-lidstaten en het Europees Parlement moet worden goedgekeurd, niet gelanceerd. Maar uit vrees dat eurosceptici en vooral veel gebruikers van telecomapparatuur Europa wel eens een nieuwe afstraffing geven bij de op handen zijnde parlements- en andere verkiezingen in Frankrijk, Duitsland, Nederland, Oostenrijk e.a. landen, koos de Commissie ervoor een bocht van 180 graden te maken. Zo’n afstraffing zou dan kunnen betekenen dat bij die verkiezingen massaal wordt gestemd op partijen die niets van Europa willen weten. Het ziet er wel naar uit dat de grote meerderheid van de EU-lidstaten en het Europees Parlement het voorstel van de Commissie gunstig gezind is. Toch blijft waakzaamheid geboden. Want in het Commissievoorstel staan ook bepalingen (vergelijk het met de beruchte kleine lettertjes in contracten), waarvan de operatoren maar al te graag gebruik (lees: misbruik) zullen maken om onder hun verplichtingen uit te komen.

Lobby

Als de machtige lobby van telecomoperatoren er niet in slaagt om het tij te keren (zij zullen de Commissie en het Europees Parlement ongetwijfeld met alle mogelijke geoorloofde en ongeoorloofde middelen voor zich proberen te winnen) verdwijnen volgend jaar in juni de extra roamingkosten die de telecomoperatoren de consumenten aanrekenen voor draadloos telefoneren, surfen en sms’en in het buitenland. De tarieven die daarvoor tientallen jaren werden aangerekend, waren schandalig hoog en dienden alleen om de kas van telecomoperatoren te spekken. Nationale en Europese politici deden daar lange tijd niets aan.

De Nederlandse Eurocommissaris Nelie Smit-Kroes was in feite de eerste die actie ondernam. Ze slaagde er weliswaar in om de roamingtarieven fors omlaag te krijgen, maar kon haar werk niet afmaken. De huidige Commissie ging wel een stapje verder, maar kwam de telecomoperatoren toch weer zo tegemoet dat die hun klanten het grootste deel van het jaar alsnog gepeperde extra tarieven konden blijven aanrekenen. De storm van kritiek die dat overal in de EU veroorzaakte, dwong Commissievoorzitter Juncker door de knieën te gaan.

Andrus Ansip, lid van de Europese Commissie en vicevoorzitter voor de Digitale Eengemaakte Markt, toonde zich al zeker van zijn zaak: ‘Parlement en Raad zijn het eens met ons voorstel om een eind te maken aan roamingkosten voor reizigers binnen de EU. Samen moeten we zorgen voor lage prijzen voor gebruikers in heel Europa, om nieuwe mobiele diensten ten volle te kunnen gebruiken. De Europese consumenten zouden het niet anders willen.’

Günther H. Oettinger, Europees commissaris voor Digitale Economie en Samenleving: ‘De maatregelen van de Commissie tegen roamingkosten hebben resultaten opgeleverd voor de Europese consument. Met het huidige ontwerp kunnen we de roamingtarieven vanaf 15 juni 2017 afschaffen voor alle mensen die periodiek reizen binnen de EU en ervoor zorgen dat mobiele providers de nodige instrumenten hebben om zich te beschermen tegen misbruik van de regels.’

Pendelaars, expats en Erasmusstudenten bv. zullen vanaf juni 2017 volledige toegang hebben tot hun mobiele abonnement

In het Commissievoorstel staat ook dat alle reizigers met een SIM-kaart van een lidstaat waar zij wonen of waarmee zij duurzame banden hebben, hun mobiele toestellen in alle andere EU-landen op dezelfde manier als thuis kunnen gebruiken. Mensen met ‘duurzame banden’ zijn bijvoorbeeld pendelaars, expats die vaak aanwezig zijn in hun thuisland of Erasmusstudenten. Europeanen zullen tegen binnenlands tarief kunnen bellen, sms’en of surfen en volledige toegang hebben tot de andere delen van hun mobiele abonnement (bv. maandelijkse databundel).

Garanties

Roaming is bedoeld voor reizigers. Daarom kunnen telecomoperatoren met het nieuwe voorstel gebruikspatronen controleren om te voorkomen dat misbruik wordt gemaakt van het ‘roam like at home’-mechanisme. Een voorbeeld: wanneer een Belg een SIM-kaart koopt in Letland, waar die 6 keer goedkoper is dan in België en deze kaart in eigen land systematisch gebruikt, is er sprake van misbruik. In dat geval mag tegen dat misbruik worden opgetreden. In dergelijke gevallen zullen de operatoren hun gebruikers moeten waarschuwen. Pas wanneer onregelmatigheden vaststaan, mogen zij toeslagen verlangen (de Commissie stelde een maximum voor van €0,04/min per oproep, €0,01/sms en €0,0085/per megabyte). In geval van onenigheid moet de operator een klachtenprocedure in werking stellen. Als er geen oplossing wordt gevonden, kan de klant een klacht indienen bij de nationale regelgevende instantie die de zaak zal afwikkelen.

Natuurlijk wijst de massale aankoop en doorverkoop van SIM-kaarten voor permanent gebruik buiten het land van de provider van de kaarten op misbruik. Dat de Commissie al lange tijd daarvan op de hoogte was, staat vast als een paal boven water. Waarom ze dat vele jaren oogluikend heeft toegestaan en niet eerder tegen dit fenomeen is opgetreden, zou ze eigenlijk aan de publieke opinie moeten uitleggen. Het is verder opmerkelijk dat de Commissie het grote verschil in prijs van de SIM-kaarten in de verschillende EU-lidstaten wel signaleert, maar daar niets aan doet. Ook mag men van de telecomoperatoren eisen dat zij met harde bewijzen komen als ‘roam like at home’ hun binnenlands tariefmodel in gevaar dreigt te brengen. De Commissie zal er goed op moeten letten dat de operatoren van dat achterpoortje geen misbruik maken.