Het nut van gezondheidsweegschalen
Dagelijks op de weegschaal gaan staan is geen overbodige luxe. Het kan immers een belangrijke gewoonte zijn die je helpt te controleren hoe het met je gezondheid gesteld is. We spreken dan niet over een traditionele weegschaal die enkel je gewicht weergeeft, maar over gezondheidsweegschalen die ook je beenmassa, vetpercentage, enz. uitdrukken.
Het zijn namelijk die andere waarden die véél meer effect hebben op je gezondheid. Door die regelmatig na te kijken kan je niet enkel jezelf bijsturen, maar ook op tijd naar een arts gaan bij problemen (bijvoorbeeld als je beenmassa afwijkingen vertoont).
Gooi dus je vroegere weegschaal buiten en overweeg een lichaamsanalyseweegschaal aan te schaffen. Door dagelijks op zo’n weegschaal te staan, weet je écht of alles oké is!
De nieuwste modellen kunnen bovendien ook je gegevens koppelen aan je smartphone. Daardoor heb je altijd een historiek bij de hand van weken, maanden en jaren ervoor, samen met analyses enz. Zo hoef je zelf niet te veel onthouden of met cijfertjes bezig zijn.
Gewicht?
Je gewicht in het oog houden is op zich nuttig, want overgewicht is een belangrijke doder, maar het zegt veel te weinig. Je gewicht kan toenemen terwijl je perfect gezond bent, of het kan afnemen omdat er iets ernstigs aan de hand is. Het kan ook stabiel blijven, terwijl er in je lichaam toch alarmbelletjes afgaan.
Je gewicht gadeslaan is dus nog wel nuttig, maar bekijk het ook met de volgende vijf andere belangrijke punten.
Wist je waarom mensen die ouder worden vaak meer problemen hebben met overgewicht? Met het ouder worden begint je metabolisme anders te werken, waardoor je minder eten nodig hebt per dag. Je hebt echter je gewoonte van vroeger om bepaalde porties op je bord te nemen, waardoor je systematisch te veel eet op een dag. Gevolg: je wordt zwaarder.
Belangrijk punt 1: BMI
Je BMI (Body Mass Index) is belangrijker dan je gewicht. Dat cijfer houdt namelijk rekening met je lengte en vertelt je zo of je misschien over- of ondergewicht hebt. Ben je misschien wel te licht? Of juist te zwaar? Je kan het met de BMI berekenen.
De BMI-formule: gewicht in kilogram / (lengte in meter * lengte in meter)
Weeg je dus 65 kilogram en ben je 1,75m, dan bereken je je BMI op de volgende manier:
65 / (1,75 * 1,75). Haal er een rekenmachine bij en je komt uit op 21,2 als BMI.
Dit is de BMI-tabel:
Ernstig ondergewicht <17,5
Ondergewicht 17,5 - 18,5
Gezond, maar aan lage kant 18,5-20
Normaal 20 – 25
Overgewicht 25-30
Ernstig overgewicht 30-40
Ziekelijk overgewicht >40
Belangrijk punt 2: Vetpercentage
Het blijkt dat je vetpercentage nog belangrijker is dan je gewicht. Het is namelijk het vet dat vooral voor de problemen zorgt. Je vetpercentage is bovendien een nauwkeurigere indicatie van je gezondheid, omdat het vetpercentage verschillend is tussen mannen en vrouwen én een gezonde waarde varieert volgens je leeftijd. Je gewicht en/of BMI kan misschien aan de hoge kant zijn, maar dat kan evengoed komen omdat je bijvoorbeeld veel meer spieren hebt dan gemiddeld. In dat geval ben je waarschijnlijk perfect gezond en is het zelfs slecht om af te vallen. De enige manier om dat te weten, is door je vetpercentage te bepalen.
Een gezondheidsweegschaal kan je dat al na een tweetal seconden vertellen.
| Vetpercentage mannen | Te laag | Goed | Te hoog | Veel te hoog |
| 15 tot 29 jaar | <8% | 8% - 18% | 18% - 24% | >24% |
| 29 tot 39 jaar | <8% | 8% - 20% | 20% - 25% | > 25% |
| 40 tot 59 jaar | <11% | 11% - 22% | 34% - 40% | >40% |
| 60 tot 79 jaar | <13% | 13% - 25% | 36% - 42% | >42% |
| Vetpercentage vrouwen | Te laag | Goed | Te hoog | Veel te hoog |
| 15 tot 29 jaar | <20% | 20% - 29% | 29% - 39% | > 36% |
| 29 tot 39 jaar | <21% | 21% - 33% | 33% - 39% | > 39% |
| 40 tot 59 jaar | <23% | 23% - 34% | 34% - 40% | >40% |
| 60 tot 79 jaar | <24% | 24% - 36% | 36% - 42% | >42% |
Belangrijk punt 3: Watermassa / watergehalte
Je lichaam bestaat uit verrassend veel water, ongeveer 60%! Toch is het belangrijk om ook aandacht te schenken aan dat waterpercentage. Een tekort aan water kan je lichaamsenergie namelijk tot 30% doen afnemen!
Een gezondheidsweegschaal toont je watergehalte door middel van een percentage. Het kan zijn dat je 2 kg aangekomen bent, maar dat dit bijna volledig toe te schrijven is aan water. Als je vetpercentage niet toeneemt, maar vooral je watergehalte stijgt, dan weet je dat het hieraan ligt. Te veel water is geen probleem en in dat geval hoef je niet op je voeding te letten. Een teveel aan water gaat bovendien vaak automatisch door je lichaam de komende dagen terug genormaliseerd worden, wat dan weer zal verklaren dat je de dagen erna mogelijk terug afvalt.
Te weinig water kan echter je lichaamsenergie sterk doen afnemen en daarom is het vooral belangrijk om het gehalte te controleren. In onderstaande tabel vind je terug wat de optimale waarden zijn. Zit je eronder, zorg dan dat je voldoende drinkt. Minstens 2 liter water of andere dranken per dag. Drink niet te veel cafeïne, aangezien dat waterafdrijvend is. Een koffie drinken is dus eigenlijk netto verlieslatend voor je watergehalte.
| Leeftijd | Man | Vrouw |
| <18 jaar | >60% | >58% |
| >18 jaar | >58% | >52% |
| Atleten >18 jaar | >60% | >56% |
Belangrijk punt 4: Spiermassa
Een gezond persoon heeft een bepaalde hoeveelheid spieren in zich. Als je spiermassa begint te zakken terwijl bijvoorbeeld je gewicht in balans blijft, dan is er mogelijk een gezondheidsprobleem.
Als je wil afvallen, is het ook belangrijk dat je vetpercentage zakt, maar tegelijk je spiermassa in procenten toeneemt. Is dat niet het geval, dan ben je ook niet gezond bezig.
Handig om te weten is dat je spieren zwaarder zijn dan vet. Ga je dus veel in de tuin werken of doe je meer aan sport, dan gaat je spiermassa toenemen en is het volledig normaal dat je zwaarder wordt. Ook dat is dus geen teken van ongezond gewicht, maar juist gezond.
Doe je extra aan sport en zie je de spiermassa stijgen, dan word je goede houding bevestigd en dat is natuurlijk een goede motivatie om verder te doen. Maar ook hier kan je lichaam je waarschuwen: doe je veel spierinspanning zonder dat de spiermassa stijgt, dan kan dat een teken zijn dat je voeding niet goed is. Je lichaam heeft namelijk de nodige bouwstoffen nodig om spieren aan te maken. Eet je die niet (voldoende), dan kan je lichaam geen spieren aanmaken.
Nog een leuk weetje: hoe meer spieren je hebt, hoe meer je dagelijks mag eten. Je spieren verbruiken erg veel energie, zelfs als je ze niet gebruikt. Gebruik je je spieren echter langdurig niet, dan gaat je lichaam die spieren terug afbreken om energie te sparen.
Spierpercentage voor mannen
| Leeftijd | Weinig | Normaal | Atleet |
| 10-14 | <44% | 44-57% | >57% |
| 15-19 | <43% | 43-56% | >56% |
| 20-29 | <42% | 42-54% | >54% |
| 30-39 | <41% | 41-52% | >52% |
| 40-49 | <40% | 40-50% | >50% |
| 50-59 | <39% | 39-48% | >48% |
| 60-69 | <38% | 38-47% | >47% |
| 70-100 | <37% | 37-46% | >46% |
Spierpercentage voor vrouwen
| Leeftijd | Weinig | Normaal | Veel |
| 10-14 | <36% | 36-43% | >43% |
| 15-19 | <35% | 35-41% | >41% |
| 20-29 | <34% | 34-39% | >39% |
| 30-39 | <33% | 33-38% | >38% |
| 40-49 | <31% | 31-36% | >36% |
| 50-59 | <29% | 29-34% | >34% |
| 60-69 | <28% | 28-33% | >33% |
| 70-100 | <27% | 27-32% | >32% |
Belangrijk punt 5: Botmassa
Je beenderen zijn je steun in je lichaam. Je botmassa verandert weinig en is bijna rechtstreeks gelinkt aan je gezondheid.
Als je weet dat je botmassa een normale ‘veilige’ waarde heeft, kan je daarna die waarde in de gaten houden zodat je het onmiddellijk doorhebt als het zakt. Vooral vrouwen die ouder worden zijn gevoelig aan botontkalking en je kan de eerste tekenen aan de botmassa zien. Begint je botmassa af te nemen, dan is het aangeraden dat met je huisarts of specialist verder op te volgen.
In de onderstaande tabellen lees je de gemiddelde botmassawaarden. Zit je hier ongeveer in de buurt, dan is het vermoedelijk oké. Wijkt het bij jou sterk af, dan is het aangeraden met je huisarts of specialist te bespreken of de afwijking normaal is.
Vrouwen
| Lichaamsgewicht | Botmassa |
| <50 kg | 1,95 kg |
| 50-75 kg | 2,40 kg |
| >75 kg | 2,95 kg |
Mannen
| Lichaamsgewicht | Botmassa |
| <65 kg | 2,66 kg |
| 65-95 kg | 3,29 kg |
| >95 kg | 3,69 kg |
Wil je een lichaamsanalyseweegschaal kopen? Dan kan je dat via SeniorenNet doen. We hebben een goede deal met Medisana die medisch gecertificeerde toestellen verkoopt en bij de meeste toestellen is de verzending zelfs gratis.
2 reacties
De spieren gaan omhoog en de vetten naar beneden want de spieren verbranden de vetten inderdaad.
Een probleem met afvallen? Stel je vragen gerust! edb007@hotmail.com