De pijn van afwijzing

Of het nu gaat om een relatiebreuk, ontslag of een sms'je zonder antwoord: afwijzing doet pijn. Meer pijn dan we soms beseffen. Ons brein is erop ingesteld om afwijzing letterlijk als fysieke pijn te ervaren. Een evolutionair overblijfsel om ons te beschermen tegen verstoting uit onze groep. 

Maar hoe kunnen we het beste omgaan met die pijn van afwijzing en ons zelfvertrouwen behouden?

Wees mild voor jezelf

Allereerst: wees mild voor jezelf. De neiging om jezelf de schuld te geven en al je tekortkomingen op te sommen is begrijpelijk. Toch is zelfkritiek niet productief. Kijk liever op een open manier naar wat er is gebeurd. Vraag je af: wat had ik in deze situatie anders kunnen doen? Zonder jezelf af te straffen.

Zo had Sara na een relatiebreuk de neiging om zichzelf de schuld te geven. Ze voelde zich niet goed genoeg voor haar ex. In coaching leerde ze milder te zijn voor zichzelf. Nu kijkt ze met meer afstand naar wat er is gebeurd, zonder zichzelf af te kraken.

Jan was erg streng voor zichzelf toen hij ontslagen werd. Hij dacht: ik ben vast niet productief genoeg geweest. Later besefte hij dat de reorganisatie de oorzaak was. Hij leerde zichzelf niet langer de schuld te geven.

Relativeer de oorzaken

Ten tweede is het goed om te beseffen dat afwijzing vaak niet persoonlijk bedoeld is. Dikwijls spelen omstandigheden een rol waar we geen vat op hebben. Dus ga niet meteen op zoek naar wat jíj fout hebt gedaan.

Soms loopt een relatie spaak door verschillen die niet te overbruggen zijn, of doordat de gevoelens veranderen. Dat wil niet zeggen dat jij als persoon tekortschiet. Probeer de oorzaken te relativeren, in plaats van jezelf de schuld te geven.

Omarm je kwaliteiten

Wat wél helpt, is jezelf herinneren aan je kwaliteiten. Denk eens na: wat heb ik te bieden? Schrijf positieve eigenschappen van jezelf op. Dit geeft je zelfvertrouwen een boost. 

Lia maakte na haar scheiding een lijstje van haar goede eigenschappen, zoals haar gevoel voor humor en vermogen tot luisteren. Het hielp haar om haar eigenwaarde terug te vinden.

Jan schreef op wat zijn sterke punten waren op de werkvloer. Zo herinnerde hij zichzelf eraan dat hij zijn volgende baan op basis van zijn talenten zou vinden, niet zijn tekortkomingen.

Zoek steun bij anderen

Ook contact zoeken met dierbaren is belangrijk. Praat met je partner, kinderen of vrienden over hoe je je voelt. Zo herinner je jezelf eraan dat je gewaardeerd en geliefd bent. Dit versterkt je gevoel van verbondenheid.

Sara sprak veel met haar zussen toen ze door haar relatiebreuk in een dip zat. Hun steun en begrip deden haar goed.

Jan haalde steun uit lunches met oud-collega's, waar hij zijn hart kon luchten. Hij voelde zich minder alleen door hun bemoedigende woorden.

Perfectionisme loslaten

Tot slot: perfectionisme maakt ons kwetsbaarder voor afwijzing. Probeer los te laten dat alles altijd perfect moet zijn. Niemand is perfect, en dat hoeft ook niet. Ontdek hier meer over perfectionisme.

Door mild te zijn, de oorzaken te relativeren, je kwaliteiten te omarmen en steun te zoeken, kun je sterker uit moeilijke perioden van afwijzing komen. Onthoud wat je waard bent en blijf positief naar de toekomst kijken. Nieuwe kansen liggen voor het grijpen.