Niet te traceren, niet te identificeren

Senioren blijken in de misdaadstatistieken helaas vaak oververtegenwoordigd te zijn als slachtoffers van misdadige praktijkenDe vergrijzing van de bevolking betekent voor de georganiseerde misdaad meer en meer een nieuwe lucratieve markt. Dat zegt de in Den Haag gevestigde Europese politieorganisatie Europol in een recent verschenen rapport.

De waarschuwing van Europol geldt voor heel Europa, aangezien criminele organisaties geen landsgrenzen kennen. Zij werken met gesofisticeerde, hoog technologische communicatiemiddelen, die de politie vaak te slim af zijn. Deze hoogopgeleide maffiosi maken vaak volop gebruik van het internet. Maar als het moet, bedienen zij zich ook van oude beproefde methoden zoals koeriers, die geen gebruik maken van het internet noch van de telefoon en daardoor niet te traceren, noch te identificeren zijn. Ook maken de criminelen gebruik van nationale en commerciële postdiensten zonder hun identiteit prijs te geven.

Te goedgelovig

Dat senioren een geliefkoosde doelgroep vormen voor maffiosi, of die nu individueel of in bendes opereren, is geen nieuw verschijnsel. Zij blijken in alle landen het favoriete doelwit van bepaalde vormen van criminaliteit. Mogelijk zijn ze door bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld om gezondheidsredenen, bevattelijker voor- en minder weerbaar tegen kwaadwillige praktijken. Wanneer men kennis neemt van processen-verbaal over mensen, die te grazen zijn genomen door criminelen, valt in eerste instantie de goedgelovigheid van de slachtoffers op.

Gevaarlijk vindingrijk

Door hun grotere kwetsbaarheid zijn senioren vaak minder weerbaar tegen allerlei vormen van criminele daden Toch betekent een en ander niet dat de jongere bevolking door de criminelen met rust wordt gelaten. Vooral wanneer het gaat om bepaalde vormen van oplichting, zijn criminelen bijzonder vindingrijk. Denk maar aan frauduleuze financiële verrichtingen of aan het aansmeren van dure en kwalitatief minderwaardige producten.

Ook in België trappen nog teveel mensen in de val van deze uitgekookte en doortrapte witteboordencriminelen. Senioren blijken helaas wat oververtegenwoordigd te zijn onder de slachtoffers van dit soort van misdadige praktijken.

Volgens het rapport van Europol zullen criminele organisaties zich in de toekomst ook meer gaan bezighouden met fraude in sociale uitkeringen en pensioenen. Meer specifiek waarschuwt de EU-politiedienst ervoor dat criminele organisaties zullen proberen pensioengelden naar zichzelf over te brengen. Ook zullen ze zich laten betalen voor zogeheten ‘adviezen’, die ze verstrekt zouden hebben over pensioenen.

Ouderenzorg

Het rapport maakt ook gewag van de mogelijkheid dat criminele organisaties zich grootscheeps zullen bezighouden met het namaken van medicamenten, hygiënische producten en hulpmiddelen voor ouderen. Meer nog: ze dreigen een deel van de ouderenzorg in te palmen, omdat deze sector, door de snel toenemende vergrijzing, een steeds groter financieel gewin zal opleveren. Op Europese schaal gaat het om een markt van honderden miljarden euro.

Het grote gevaar van deze misdadige activiteiten bestaat er dan in dat de ouderenzorg voor een deel in handen komt van lieden die de geldende voorwaarden en standaarden aan hun laars lappen, met heel wat nadelige gevolgen voor de kwaliteit.

'Criminaliteit op bestelling’

De EU-politiedienst noemt nog een aantal andere terreinen waarop de criminele bendes in de toekomst hun pijlen zullen richten. Daarbij zullen zij zich, zoals op het vlak van de vergrijzing, niet alleen specialiseren in bepaalde technieken, maar ook optreden met wisselende bendes om opsporing door de politie te verhinderen. Het rapport spreekt van het ontstaan van een soort ‘criminaliteit op bestelling’, waarbij misdadige activiteiten per doelwit met behulp van het internet worden uitgevoerd. Daarbij opereren zowel opdrachtgevers (maffiabazen) als uitvoerders in de anonimiteit.

Identiteitsfraude

Volgens het rapport zal de innovatie in het transport en de logistiek de criminele organisaties in staat stellen om via het internet op anonieme wijze, overal en op elk tijdstip, goederenvervoer om te leiden en te stelen zonder fysiek aanwezig te zijn. Nanotechnologie en robotica zullen nieuwe markten openen voor de georganiseerde misdaad om bepaalde illegale goederen, zoals drugs, te produceren.

Het stijgende online dataverkeer zal criminelen in de toekomst nog meer in staat stellen om identiteitsgegevens te bemachtigen, te verkopen en te misbruiken Het toenemende persoonlijke online dataverkeer zal de criminelen in staat stellen om identiteitsgegevens te bemachtigen, te verkopen of zelf te misbruiken. De economische crisis in Europa maakt criminele organisaties sociaal meer aanvaardbaar, vooral waar ze erin geslaagd zijn om arbeidsplaatsen te creëren.

Elektronisch afval

Dat criminele organisaties reeds vaste voet hebben op de markt voor afvalverwerking in Europa, was al eerder bekend. Daarbij investeren ze wel niet in afvalverwerking, maar dumpen ze dit afval gewoon.

Nieuw is dat de criminele benden ook belangstelling tonen voor de e-waste of elektronische afvalmarkt (oude computers, tablets, smartphones ...). Volgens Europol zal die markt vanaf 2017 jaarlijks goed zijn voor 100 miljoen euro. Deze apparaten bevatten immers waardevolle materialen als goud, zilver, nikkel en palladium. Aangezien het om een snel groeiende markt gaat, is de belangstelling ook daarvoor bij de criminele organisaties groot.

Geen fysiek geweld

Voor alle duidelijkheid: de door Europol verwachte nieuwe aanpak van de georganiseerde misdaad heeft niets te maken met fysiek geweld tegen wie dan ook. Integendeel, voor de maffia is het belangrijk haar doelstellingen in alle rust en zo geruisloos mogelijk te realiseren.

Dat maffiabazen elkaar geregeld laten afmaken, heeft vooral te maken met macht. Ze verdedigen hun eigen territorium en business meestal eerst via onderhandelingen met wie hun positie bedreigt. Als dat niet lukt schakelen ze over naar grof geweld.