Werkbekwaam en toch geen werk?

Werk wordt hen eenvoudigweg niet aangeboden.Vlamingen en Walen, die aan een langdurige aandoening lijden, maar toch geheel of gedeeltelijk aan het arbeidsproces zouden kunnen deelnemen, - en dat meestal ook willen - , werken zelden of helemaal niet. Werk wordt hen eenvoudigweg niet aangeboden.

Daarmee bengelt België samen met landen als Griekenland en Portugal onderaan de lijst van Europese landen, waar minder dan de helft van de gehandicapten of chronisch zieken niet aan het werk is.

Lage uitkeringen en armoede in ons land

In de plaats van werk krijgen zij uitkeringen. Maar die zijn in België zo laag dat de betrokkenen verder weggedrukt dreigen te worden in de armoede waarin ze zich reeds bevinden of in de richting daarvan. Op zich zijn die lage uitkeringen in ons land natuurlijk geen verrassing. Onder de rijkere West-Europese landen is België het land van de lage uitkeringen. Denk maar aan de pensioenen en het leefloon, om twee voor de bevolking belangrijke voorbeelden te noemen.

De problemen van werk voor dit type van zieke of gehandicapte mensen blijkt uit een recent internationaal onderzoek. Dat kwam tot stand door het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), een wetenschappelijk instituut in Den Haag. Het SCP kreeg de medewerking van 18 lidstaten van de Europese Unie. Het SCP verricht onafhankelijk onderzoek naar onder meer maatschappelijke problemen en stelt op basis daarvan adviezen op voor overheidsinstanties en dergelijke.

Weer aan het werk’ is wat men wil!

Onze columnist Jan Schils wijst erop dat heel wat werkloze gehandicapten en chronisch zieken niets liever zouden willen dan weer aan de slag te gaan. En dat niet alleen om er financieel beter van te worden.

Meer in het algemeen wil deze categorie van mensen ‘er weer bij horen’, verlost worden van dagelijkse verwijten ‘profiteurs van de sociale zekerheid’ te zijn, wil ze weer opgenomen worden in de maatschappij en uit ‘hun eenzaamheid worden gehaald’. Hetgeen trouwens ook geldt voor de overgrote meerderheid van de honderdduizenden mensen in dit land, die volkomen buiten hun schuld maar uit zogenaamde “economische noodzaak” werkloos zijn geworden en heus wel willen werken.

De cijfers liegen er niet om

In België is gemiddeld maar 45 procent van de mensen met een langdurige aandoening aan het werk. In het Franstalige landsgedeelte ligt dat percentage wel lager, maar dat heeft verschillende oorzaken. Het ongezonde werk destijds in de steenkolenmijnen en staalindustrie heeft een zware medische tol gevergd en van tienduizenden mensen voor hun verdere leven uitkeringstrekkers gemaakt. Ook is het bekend dat de Walen wat ongezonder leven dan de Vlamingen, hetgeen natuurlijk ook medische gevolgen heeft.

Dat het wél beter kan bewijst Zweden

Hekkensluiter is Ierland met slechts circa 38 procent werkende mensen met een chronische aandoening.Zij die beter scoren dan België op het gebied van deelname aan het arbeidsproces van mensen met een chronische aandoening zijn in de eerste plaats Zweden (70 procent), gevolgd met 60 tot 50 procent door Duitsland, Groot-Brittannië, Oostenrijk, Frankrijk, Nederland, Finland, Luxemburg, Italië en Denemarken. Hekkensluiter is Ierland met slechts circa 38 procent werkende mensen met een chronische aandoening.

Hoe zit het met misbruik van sociale zekerheid?

Dat er misbruiken bestaan, is al jaren bekend en behoeft geen verdere toelichting. Een bedenking desondanks: in Waalse gemeenten waar de socialisten (PS) de scepter zwaaien (en dat is de meerderheid daarvan) is het aantal uitkeringstrekkers in het algemeen groter dan elders. En dit of het nu om beginnende of langdurige werklozen gaat. Daarop kunnen de PS en de socialistische vakbond FGTB worden aangesproken, die respectievelijk het beleid mede bepalen en de werklozensteun uitbetalen. Mijns inziens moeten ze de peperdure politieke klantenbinding “van de wieg tot het graf” (om de kiezers aan zich te binden) voor eens en altijd van zich afschudden. Daarvoor betalen we met zijn allen geen belastingen…

Investeer gewoon meer in re-integratie

Het zou misschien verhelderend werken voor de politici om een kijkje te gaan nemen in Zweden of Denemarken en als dat te ver is in NederlandWat moet België doen? Dat lijkt me heel eenvoudig. Ons land moet het voorbeeld van de beter presterende landen volgen. Dat wil zeggen meer investeren in reïntegratie van gehandicapten en chronisch zieken op de arbeidsmarkt, waar nodig met aangepast werk en verminderde arbeidstijd. Het zou misschien verhelderend werken voor de politici om een kijkje te gaan nemen in Zweden of Denemarken en als dat te ver is in Nederland, landen die op het vlak van reïntegratie van deze groep mensen verder staan dan België.

Geld hoeft geen issue te zijn

Geld hoeft volgens mij in ieder geval geen beletsel zijn en is geen punt om deze zaak te laten betijen. Zo melden de media dezer dagen dat de Belgen koplopers zijn in Europa en ver daarbuiten in de consumptie van antidepressiva met alle ernstige gevolgen die dat met zich meebrengt. Deze middelen blijken bovendien vaak geen enkel nut te hebben. Daarentegen kosten ze de samenleving jaarlijks tientallen miljoenen euro’s. Weggegooid geld dat elders in de zorgsector een betere bestemming zou kunnen krijgen, bijvoorbeeld om meer gehandicapten en chronisch zieken aan werk te helpen?

Wordt er gesleuteld aan een beter beleid?

Intussen is er wel een lichtpuntje. Het ziet ernaar uit dat de politieke overheid, de ziekenfondsen en de arbeidsbemiddeling in beide landsdelen het probleem hebben ontdekt en het beleid beter aan de realiteit, waarvoor ze tot voor kort geen oog hadden, willen aanpassen. Rijkelijk laat natuurlijk, maar kom!