Niet altijd betrouwbaar
Met alle respect voor de verzamelaars van deze statistieken, aan wier integriteit we niet twijfelen, geldt toch dat dergelijke cijfers het, zowel in binnen- als buitenland, nogal eens mis hebben en/of dat ze gemanipuleerd worden om er bepaalde economische, politieke of maatschappelijke doeleinden mee te verwezenlijken.
Ook de Belgische politiestatistieken bleken in het verleden niet altijd even betrouwbaar. Zo is bekend dat de vorige federale minister van binnenlandse zaken, Joëlle Milquet (‘Madame Non’), de criminaliteitscijfers graag voor eigen politieke doeleinden interpreteerde of de werkelijke cijfers probeerde geheim te houden.
Criminologen en andere experts manen dan ook deze keer weer aan tot voorzichtigheid. Tegen criminaliteit, licht of zwaar, mag men de strijd niet laten verslappen, niet om politieke en opportunistische redenen, noch uit financiële motieven.
Veelkoppige draak
Tegen criminaliteit mag de strijd niet verslappen, noch om politieke, financiële of opportunistische redenen Onze columnist Jan Schils sluit zich daarbij aan: “De misdaad is een machtige, veelkoppige draak die zo oud is als de mensheid en steeds in andere gedaanten verschijnt. Zij is in onze maatschappij in alle sectoren, rangen en standen alomtegenwoordig. De criminaliteit past zich aan alle omstandigheden aan. Ze is daarbij uiterst vindingrijk, van soft (als dat kan) tot dodelijk (als dat moet), zodat ze enorm moeilijk en vaak gevaarlijk te bestrijden is en blijft.”
Dwaze taboes
Volgens sommige criminologen wordt in België het zicht op de daadwerkelijke criminaliteit vertroebeld door “dwaze taboes en kortzichtige bezuinigingen.” Zo kan criminoloog Lieven Pauwels het nog altijd niet begrijpen dat er wegens bezuinigingen sinds enkele jaren in België geen nieuwe edities van de zogeheten Veiligheidsmonitor worden uitgegeven.
België is terughoudend om criminaliteitscijfers openbaar te maken, uit vrees dat extreem rechts ze misbruikt om hun politieke doelstellingen kracht bij te zetten Dat is een tweejaarlijks onderzoek, waarin gepeild wordt naar de ervaringen van de bevolking met criminaliteit. Pauwels wijst erop dat men in België terughoudend is om de criminaliteitscijfers openbaar te maken, uit vrees dat extreem rechts die gegevens zou gebruiken om hun politieke doelstellingen kracht bij te zetten: “Hierdoor zou naar globale schattingen slechts de helft van de werkelijk gepleegde criminaliteit in de databanken van de Belgische politie terechtkomen …”
De Nederlandse criminoloog Jan van Dijk meent zelfs, dat men door het buiten werking stellen van de Veiligheidsmonitor “nu niets meer met zekerheid kan zeggen over de criminaliteit in België.”
De cijfers
Laten we eerst naar de cijfers kijken: de federale en lokale politiediensten maakten in de eerste helft van 2014 bekend in het hele land 478.081 geregistreerde criminele feiten te hebben vastgesteld, tegenover 480.683 in 2013. In 2011 was er nog sprake van 537.434 van dergelijke feiten. 17% meer dus dan in dezelfde periode van vorig jaar.
Twee koplopers
Het hoofdstedelijk gebied Brussel en Antwerpen blijven de Belgische koplopers op het gebied van de criminaliteit. Maar ook daar kon een daling van de criminaliteit waargenomen worden.
478.081 geregistreerde criminele feiten in eerste helft 2014: cijfers om euforisch over te zijn? Zo registreerde de politie in Brussel in de eerste helft van 2014 nog 76.920 criminele feiten (tegenover 87.258 in 2013) en in Antwerpen 74.424 (ten opzichte van 78.836 in 2013). In Vlaams-Brabant daalde de criminaliteit lichtjes, terwijl de toestand in de andere Belgische provincies ongeveer dezelfde bleef.
Vierde op wereldranglijst verkrachtingen
Het United Nations Office on Drugs and Crime, een organisatie van de Verenigde Naties die onder meer de wereldwijde criminaliteitscijfers bijhoudt, heeft een lijst samengesteld van het aantal geregistreerde verkrachtingen. Wereldwijd zou 96% van de verkrachters niet worden bestraft. Zuid-Afrika staat bovenaan met maar liefst 62 geregistreerde verkrachtingen per dag, gevolgd door Australië (19 per dag) en Zweden (5,5 per dag). België staat op deze lijst op een niet al te fraaie vierde plaats met 1023 geregistreerde verkrachtingen per jaar of bijna 3 per dag. Dat is een opmerkelijk hoog cijfer. Heel wat verkrachtingen worden echter niet aangegeven en zo loopt het cijfer in België volgens de VN-organisatie zelfs op tot 8 aanrandingen per dag. Bovendien worden verkrachters lang niet altijd berecht.
Terrorisme
Actuele gebeurtenissen, in onder andere eigen land (Verviers) en in Parijs, hebben aangetoond dat het terrorisme een steeds groter probleem wordt. Dan hebben we het niet alleen over de gepleegde aanslagen door islamterroristen.
We hoeven de grens zelfs niet over te steken. Want in eigen land registreerden politie en justitie in de eerste helft van vorig jaar 56 feiten van mogelijk terroristische groeperingen en in heel het jaar 2013 nog eens 61 van dergelijke dreigingen.
De ogen sluiten voor de opmars van het terrorisme getuigt dan ook van een gevaarlijke kortzichtigheid.
Gevoel van onveiligheid
Ook het aantal inbraken in woningen nam in de eerste helft van vorig jaar af met 2%, naar 38.744. Dit getal blijft verontrustend hoog, vooral omdat het bij de burgers een constant gevoel van onveiligheid in stand houdt.
Politie meer op zoek
Inbraken in bedrijven en winkels daalden met bijna 6% tot ruim 8000. Dat was tevens het geval met autodiefstallen, waarbij een daling van 3,2% naar 5400 opgetekend werd. Diefstallen uit auto’s, die een paar jaar geleden nog piekten op 51.000, daalden vorig jaar naar 32.871.
Van een lichte tot scherpe daling is ook sprake bij ramkraken, handtassendiefstallen en carjackings. Zelfs de zakkenrollers laten het meer en meer afweten, want de geregistreerde bezigheid in dit soort criminaliteit daalde zelfs met 20%.
Zelfs zakkenrollers
Witteboordencriminaliteit, zoals belastingfraude, wordt daarentegen meer en meer ontdekt, omdat politie en justitie daar meer gericht naar op zoek gaan.
Wel stijging belastingfraude en recordaantal cannabisplantages! De invoer en uitvoer van cocaïne steeg met 6,7% en er werden meer cannabisplantages, een record van 143 gevallen (!), door de politie ontdekt.
Oorzaken daling
De vergrijzing van de bevolking doet de criminaliteit mee dalen Dat er volgens de statistieken de laatste 10 jaar minder wordt gemoord, verkracht, gecarjackt, ingebroken, gestolen, gefraudeerd ... is niet alleen in België het geval. In heel West-Europa wijzen de statistieken, al dan niet terecht, in die richting.
Volgens criminologen en andere experts in binnen- en buitenland heeft deze ‘international crime drop’ verschillende oorzaken. De langere celstraffen vergeleken met de jaren 50 tot 70 van de vorige eeuw, een grotere beveiliging van woningen, maar ook van auto’s en mobiele telefoons ... zouden hierbij een rol spelen. Ook zou volgens onderzoek de vergrijzing van de bevolking zorgen voor een vermindering van de criminaliteit. Het zijn immers vooral jonge mannen van 18 tot 25 jaar die crimineel het meest actief zijn.
De politie op haar beurt voegt daar nog aan toe, dat ook computerspelletjes de criminaliteitscijfers gunstig beïnvloeden, omdat de jeugd de hele dag online is en daardoor minder buitenkomt.
Auteur: Jan Schils
14 reacties
Ik kan maar moeilijk geloven dat inbraken in woningen recentelijk zouden gedaald zijn terwijl in mijn eigen beperkte kennissenkring de afgelopen 14 dagen drie pogingen tot inbraak werden vastgesteld. De betrokkenen waren zelfs thuis (2 pogingen 's nachts en 1 bij valavond in Wilrijk en Berchem). Ik vind dit zeer verontrustend. Ik heb altijd verondersteld dat dieven enkel hun kans wagen indien de bewoners afwezig zijn. Dit is duidelijk niet het geval.
M. Van Maaren
als ik dan hoor dat onze burgemeester in antwerpen, nog steeds speciale bewaking krijgt, nu het dreigingsniveau daalde van 3 naar 2 en onze poltiekantoren terug open mogen gaan tot een redelijk normaal uur, enfin 19h00 vind ik er ook over, want het meeste is toch voor na 19h00......dus dat ze er aub mee stoppen met ons een rad voor ons ogen te willen draaien, ondertussen is jan met de pet ook al slimmer geworden heren!
Je hebt statistieken, leugens en grote leugens. Ik denk dat we in dit geval bij de grote leugens zitten. Elke gemeente waarvan de burgemeester baas is van politie, heeft wel zijn aangepaste methode om zo min mogelijk criminele zaken in hun statistiek op te nemen. Zo bewijst die burgemeester, dat zijn stad, gemeente of dorp veilig is. Uitzonderingen bevestigen de regel. Nogmaals ik maakte vroeger ook statistieken. Dus een ervaringsdeskundige, zo noemen ze dat toch ;-)
Ik ben Sophie Lodewijks, studente journalistiek en bezig met een onderzoek naar de betrouwbaarheid van statistieken. Ik richt me dan vooral op de criminaliteitscijfers waarover het de laatste dagen gaat in de media. Zou ik u misschien kunnen spreken over uw ervaring in het maken van statistieken?
Dat kan evt. anoniem als u dat wenst.
U kunt me mailen op het adres sophielodewijks@hotmail.com.
Alvast bedankt voor uw reactie.
Groetjes!
Het is verder in België nog nooit duidelijk geweest hoe het zit met de hoeveelheid aan criminaliteit, daar de registratie van feiten afhangt van tal van variabelen die er , om tot enig inzicht te komen , niet mogen zijn. Ik bedoel bv. de bereidheid tot het acteren van een feit en dat op zodanige wijze dat da(t feit ook in de statistieken terechtkomt.
Kortom , mijn inziens is dergelijke berichtgeving enkel dienstig om een bepaalde indruk te wekken , publieke opinie te richten.
De "Overheid" zou al véél criminaliteit te niet doen als ze onze persoonlijke gegevens niet zó blootstelden op onze ID-kaart die gebruikt wordt om zó te berichten waar , in welk apartement we wonen! Alsof dieven niet weten te hackken en te lezen , pensioen, mutualiteit enzovoort gebruiken niet de "postBusnummers" maar het "officiële adres van ID-kaart" .Er werd toenderteit zó erop gedrukt het postbusnummer te gebruiken en nu staan er andere nummers op ,te verstaan weten alleen de dieven want de postboden hebben hun latijn al lang verloren en steken in verkeerde bussen of laten bovenop staan.