Spinsels van Alterego (2)

[Alterego1]

[Alterego1]

[Alterego1]

Najaarsduister

Langzaam begint
de dageraad
te dagen,
sluierende wolken
langs bomen
die kalen.
Pigmentkleuren
vervagen,
de kalender
is aan 't balen.

Weergoden
bezigen capriolen,
zottebollen
met wind en regen.
Domineren
't donkere luchtdek,
zo'n vaagduistere
najaarsdagen.
De hemel zet
z'n sluizen open,
met rukwinden
als toornige cyclopen.

Alterego

[Alterego1]

[Alterego1]

.....
.....
.....

Een prachtig gedicht dat Willem Elsschot schreef op 18-jarige leeftijd.
Het is een gedicht dat zowel de herfst als de sfeer rond Allerheiligen
weergeeft,met een woordgebruik dat eigen was begin der 20ste eeuw.

Willem Elsschot vooral gekend als romanschrijver,minder als dichter,
begaf zich slechts sporadisch,zij het wel met grote verdienste en meest
op jeugdige leeftijd,op het pad van de poëzie.

Alterego



De laatste blaären

De lucht is één wolkendreigendheid;
het klaagwoud is één treurigheid,
één akeligheid:
het bladerengoud ligt vuil-blond,
te rotten op vunzige grond;
er is nog een flauwe wemeligheid
van aarzlende blaren,
die de bomen bewaren
in naakten boezem gevat,
hun laatste schat.

Maar de windendrom
loopt rondom met gegrom
en gehuil en getier.
En 't is nu of hier
de dood komt waren,
om ten dood te vergaren
wat nog leeft:
het boomheir beeft,
de laatste blarekindren
zijgen neer,
klagen teer.

Willem Elsschot(Nov.1900)

[Alterego1]

Voor wie het interesseert.

Vanavond om 21u45 is er bij de VRT op Canvas een programma met als
titel "Carnotstraat 17".De Carnotstraat in Antwerpen is genoemd
naar Lazarus Carnot,een generaal van Napoleon Bonaparte.
Maar het programma handelt in hoofdzaak over wat er jarenlang aanwezig was in de Carnotstraat nr 17,namelijk cinema Rubens die er in 1993 ophield te bestaan.
Nu ben ik als literatuurliefhebber toch wel benieuwd of men het in de
uitzending ook zal hebben over een onzer bekendste dichteressen,namelijk
Alice Nahon,die in de Carnotstraat 17,boven cinema Rubens woonde,
en die op 21 Mei 1933,amper 36 jaar oud,aldaar overleden is.

Alterego

[Alterego1]

Kerstavond 1920 in Brasschaat

Kerstverhaal omtrent Alice Nahon

Alice Nahon maakte toen deel uit van een groepje
vrienden,jongeren die allen op een of andere wijze wat
met kunst te maken hadden,met o.a. Geert Pijnenburg
(alias Geert Grub)en Fernand Berckelaers
(die zich toen nog niet Michel Seuphor noemde).

Fernand,onder de vrienden gewoon Nand genoemd,
had zelf kaartjes getypt en aan de leden van de groep
laten toekomen ;
-"Mevrouw L. heeft de eer u uit te nodigen om het
Kerstfeest met haar te vieren in haar villa te Brasschaat.
U wordt verzocht vergezeld te zijn van lepel,mes en vork".

Mevrouw L.,was een 'boheemster' uit een kunstenaars-
geslacht,die het soms breed en dan weer kort had,maar
altijd goedlachs en kunstminnend was.
Was haar financiele ondergrond solieder geweest,dan
zouden haar "salons" beroemd geweest zijn,want zelfs
nu wist ze al wat iets met kunst te maken had,tot zich toe
te trekken.

Op die Kerstavond waren de leden van de groep afgesproken
te verzamelen om 8 uur aan de "Oude Barreel" te Merksem,
en per fiets zou het naar Brasschaat gaan.
Alice Nahon,die geen fiets bezat was passagierster bij
Geert Pijnenburg.
Op diens vehikel dat dateerde van 1890 mocht Alice op de
buis plaats nemen,terwijl ze ook de carbuurlantaarn moest
vasthouden om bij te lichten.
Dat ging best,tot ze even buiten Merksem rechts moesten
afbuigen om het fietspad achter de bomenrij te volgen,
maar Alice volgde met de lantaarn de draai niet zodat ze
plots in het pikkedonker reden.
Geert wist dat daar een gracht was,en remde,maar te laat,
en als in een vertraagde film dook de fiets met berijder en
passagierster de gracht in.
Alice onder de fiets en Geert er bovenop!Gelukkig was de
gracht droog,er kon dus niet zoveel onheil geschiedt zijn,
en Geert vroeg dan ook schertsend ;
-"Alice,leeft gij nog?",
onderwijl haar tastend de hand reikend,hoorde hij haar
zeggen ;
-"Allé Geert,hoe is dat nu gebeurd,jong?".
Ze was wat geschrokken meer niet,en nadat Geert haar
uitlegde hoe het ongeval kon gebeuren vroeg ze onthutst ;
-"Dient dat licht opdat gij zou kunnen zien?Ik dacht dat het
was opdat anderen ons zouden zien".
Ze bestegen weer het stalen ros,en kwamen zonder verdere
ongevallen,samen met de andere leden van de groep te
Brasschaat aan.Enkele onder hen gingen in de nog open
zijnde winkels wat appelsienen en noten kopen,om alzo een
bijdrage te leveren voor het feest.

-"Zeg Geert,koopt gij niets " vroeg Jan,"Ge gaat daar toch
niet met lege handen binnenvallen zeker hé?"
-"'k Heb wat uit de stad meegebracht" repliceerde Geert
-"Watte?" vroeg Jan benieuwd
-"Dat ziet ge straks wel" was 't antwoord
-"Ja,iets flauws zeker?" drong Jan aan
-"Neen iets heel hartelijks" snoefde Geert; "Sprot!"
-"Watte,sprot?" "Voor een feest,zedde niet verlegen?" zei
Jan misprijzend.
Nu,de sprot zou zich nog edelmoedig wreken,al wist Geert
dat toen nog niet,en terwijl Alice het "een goede mop" vond
twijfelde hij er toch aan of hij nu wel goed geinspireerd was
geweest.
Alice ging van de een naar de ander met het nieuwtje,ze vond
sprot eigenlijk ook beter passend bij een kribbe dan kalkoen of
gans.Maar Jan zei;
-"Over tweeduizend jaar zeker.Nu,ik eet er in ieder geval niet
van,als ge dat maar weet"
-"Och,zei Geert,als er om die sprot gelachen wordt,dan draagt
hij op die manier ook bij tot de feestvreugde,of niet soms?"

Toen ze de huiskamer in de villa van madame L.(Margaretha,
dochter van beeldhouwer Jef Lambeaux) betraden,was deze
samen met haar oudste dochter Magda,en in het gezelschap
van een jonge kunstschilder,rond de Leuvense stoof gezeten.
-"Wat komen jullie hier nog zo laat doen?"
Was hetgeen madame L. hen verrast vroeg.
-"Wel",zei Jan,"Hoe zit het hier met 't feest?Is 't kieken al
gaar?Of heb je soms gestoofde tong als voorgerecht?"
-"En waar is de pallatie(kerstversiering)?En de Kerstboom?"
Mevrouw L.,tot en met vol verbazing;
-"Wat feest?Er is hier helemaal geen feest!"
Het groepje jongelui keek elkaar wat bedremmeld aan,tot er
iemand in de lach schoot en vroeg;
-"Is dit soms een grap?"
Alice keek de anderen één voor één aan,niet wetend wat te
denken.Had Fernand weer een streek uitgehaald?Was alles
een misverstand?

Het was Geert Pijnenburg die probeerde de situatie te redden,
hij kende een beetje het zwakke punt van mevrouw L.,en met
zijn gekende charme stelde hij haar Alice Nahon voor.
-Kijk,madame,dit hier is Alice Nahon,de jonge dichteres van
"Vondelingskens" en "Op Zachte Vooizekens".
Mevrouw L. schoot overeind,en met haar innemendste glimlach
kwam ze Alice uitgebreid de hand schudden.
De kunstschilder werd met de dochter de boer opgestuurd om
ergens melk te bemachtigen.Er kwam een pot water op het vuur,
en daar gingen een aantal Liebig bouillonblokjes in,plus zout
en peper(veel peper zoals later bleek).Dat werd "de soep".Men
kon er in ieder geval van zeggen dat ze heet was,en er werd in
gelepeld met blikken die welsprekende vonnissen waren!
Er kwamen ook nog aardappelen op het vuur,en toen die opge-
diend werden,was het uur aangebroken waarop de versmade
sprot in ere werd hersteld.
Bij gebrek aan wat anders bij de aardappelen,was zelfs Jan
heel blij dat die sprot er was.Want hij had,zoals altijd,een
reuze-honger,of hij deed alleszins toch zo.
Later toen iedereen bijna weer honger had,kwam er nog rijst-
pap op tafel om de gaatjes te vullen.

Madame L. had oprecht haar best gedaan om haar gasten,die
ongenood binnen waren komen vallen,toch te plezieren.Wat in
hoofdzaak dan wel te danken was aan de aanwezigheid van
Alice Nahon,dat was voor iedereen wel duidelijk.
Als aandenken wou Jan het hele gezelschap "trekken",op foto
zetten.In de smalle venster-nis,waar op een konsool een
plaasteren afgietsel van "De Kus" van Jef Lambeaux prijkte,
werd de hele groep samen getroept.Met drie op één stoel terwijl
een vierde dan nog op de schoot van iemand zat,enfin het was
drummen om te proberen met negen op de foto te komen.
Jan had een garendraad aan de sluiter van het fototoestel
bevestigd,zodat hij ook mee op de foto kon,en.....juist toen hij
afdrukte zakte het groepje ineen,stoottte tegen de konsool,en
"De Kus" viel uiteen op de grond!
Terwijl de jongeren de stukken ontsteld aanstaarden,schoot
madame L. vol woede in een vismarktkoleire,ze begon te
schelden en te tieren,onderwijl ieder van het groepje zijn
best deed zoveel mogelijk scherven te recupereren.
Wat Ernest,altijd nogal luimig en ook nu niet ernstig,
deed opmerken;
-"Nu kust De Kus de grond",echter alleen in Alice haar oor!

Het gebeurde monterde de stemming nu precies niet op,en
opnieuw rond de tafel gezeten werd besloten in de mate van
het mogelijke de schade te vergoeden.Wat de gastvrouw wat
milder van stemming bracht,en kleine Leo,de folklorist,riep op
om aan spiritisme te doen.
Sinds de opname van de foto,liep Fernand met een vies gezicht
rond,wellicht omdat Alice op de knieen van Leo gezeten had.
Maar tot ieders verbazing toonde vooral Fernand zich geest-
driftig voor de seance.Hij zei er in te geloven,wat de anderen
dan van hem weer niet geloofden.Toen de zogezegde boodschap
door hem dan ontcijferd werd,bekeek iedereen hem nogal vuil.
De boodschap was "sta op en ga",en nu wil het lukken dat het
juist de spreuk is die in Fernands studeerkamer boven de schouw
hing!

Hij werd er door iedereen van beschuldigd van met de tafelpoten,
en tegelijkertijd ook met ieders poten,te hebben gespeeld!
Nand stelde zich beledigd aan,hij gaf de tafel een duw,zodat er
bijna weer stukken vielen,en liep de deur uit,de nacht in.
Alice keek iedereen geschrokken en onthutst aan;
-"Wat heeft die nu ineens?" vroeg ze.
- "Ach",zei Jan,"die is nu jaloers hé,wat een kind nog".
En terwijl ze nog wat verweesd naar elkaar keken,klonk er buiten
een schot.
-"Dat is de Nand" zei Viktor
Alice werd zo wit als een laken,en in de stilte die zo beangstigend
drukte,durfde niemand zich te roeren.
Opeens zei kleine Leo doodnuchter;
- "Hij leeft nog,want ik hoor de haan weer overhalen"
Alsof dit woord de ban brak,repte iedereen zich naar buiten,
maar al op de drempel botsten ze op Nand,die heel gewoon
binnenwandelde en nog verbaasd deed ook!
- "Wat is er,scheelt er iets",vroeg hij gemaakt lachend.
- "Gij zijt ne flauwe jong" replikeerde Jan.
-"Wat?" zei Nand,en smeet daarbij een revolver op tafel.
Madame griste hem vlug weg,uit ieders bereik.
-"Moet gij dat maske(Alice) nu zo de doodschrik op het lijf jagen?"
vroeg Jan nog in een kwade bui aan Nand.

Na dit incident was de stemming er voorgoed uit.De ene lei zich
hier te rusten,de ander probeerde daar wat te slapen,
en bij 't krieken van de dag nam iedereen onverwijld afscheid
van de gastvrouw.
Vanaf die dag liep het tussen Alice en Fernand niet meer zo
gesmeerd.Het was Viktor die er op snedige wijze een zinspeling op
maakte met te zeggen ;
-"Alice wil niet enkel als dichteres gewaardeerd worden,doch ook
als vrouw.En daar is de Nand oftewel nog niet rijp voor,oftewel de
man niet voor!"

Opgetekend in het Huis der Letteren:

In onze drang om méér te weten te komen
over leven en werk van Alice Nahon,en met
de intentie er eventueel een essay over te
publiceren,hebben Bosrankje en ik,in 2007
meerdere dagen onze tenten opgeslagen in het
Archief en Museum van het Vlaams Cultuurleven
(AMVC)te Antwerpen.
Bij het minitueus doorpluizen van het archief van
Alice Nahon én dat van Geert Pijnenburg(Geert Grub)
stootten we op onverwachte en nooit eerder
gepubliceerde feiten omtrent beider levenswandel.
Zo hebben we uit hun onderlinge briefwisseling al
heel wat voor ons bruikbaar materiaal kunnen
distilleren,en copieren.
Daaruit is dan bovengenoemde anekdote omtrent
Alice Nahon voortgevloeid,wat we dus in een verhaal-
trant hebben weergegeven.
We hopen dat het wat in de smaak der Nahonisten valt.

Bosrankje en Alterego(Betty en Roger)

[Alterego1]

[Morgenstern]

[Alterego1]

[Alterego1]

[Alterego1]

[ria]

wij wensen je goede moed,
ria

[Alterego1]

.....
....
...
..
.
Dank je wel Ria en Leo voor de bemoedigende wensen.

Maar ik voel me echt nog heel goed voor mijn 76 jaren,
ondanks het feit dat er in Oktober een kleine tumor in
mijn rechterlong werd vastgesteld.Ik heb daarvan nooit
pijn gevoeld,en het is pas nadat ik uit eigen beweging
een check-up liet doen dat het ontdekt werd.

Die tumor is nu na een reeks bestralingen zo goed als
gelikwideerd.
Afwachten nu hoe het verder evolueert.Daarvoor moet
ik einde April opnieuw een CT-scan laten doen.
De vooruitzichten zijn volgens de dokter alleszins gunstig.

Ik weet,Ria,jij denkt hierbij direct aan mijn rookgedrag,
maar na ruim 56 jaar van roken kan ik het verschijnsel
niet enkel en alleen daaraan wijten.

Ondertussen heb ik uiteraard het roken,onafgezien van
het tumorverschijnsel,toch al wel fel geminderd,wat niet
makkelijk valt na zovele jaren.

Op onze leeftijd Ria,je bent even jong als ik,plukken we
de dag zoals hij komt,en kleine of grote kwaaltjes moeten
we er dan maar willens nillens noodgedwongen bijnemen.

Zo dat is mijn kleine verhaal voor vandaag.

Ik wens u en Leo verder het zoveel mogelijk allerbeste toe.

Alterego

[ria]

Bedankt voor het vertrouwen Roger,
al kan iedereen hier nu meelezen.

Had Leo je niet gezien dan zouden wij
het ook niet weten.
In ieder geval wensen we je van harte
dat het genezingsproces mag verderzetten.

Snuif maar dikwijls goeie boslucht,
en, laat het roken zoveel mogelijk aan de kant.
Goedkoper en gezonder,
vooral dat laatste,
"GEZOND", dat wens ik jullie toe.

ria