Basisopleiding palliatieve zorg.

Hier is plaats voor discussie of vragen over palliatieve zorgen.

Neeke50
Lid geworden op: 09 nov 2005, 00:23
Locatie: o-vl

09 nov 2005, 12:29

Utopia, hoe kan iemand die aan zo'n opleidingscursus begint en met de
beste bedoelingen achteraf aan de slag gaat, er zeker van zijn dat
voldoende afstand kan worden bewaard om met succes met de terminale
zieke en omringenden, de ganse weg te gaan?
En, Utopia, hoe verwerk je als palliatief zorgverstrekkende het rouwproces waarin je willens nillens verzeild raakt na het overlijden van
de zieke? Ik heb ervaren dat de gedachte, dat met de dood gelukkig een einde komt aan de soms mensonterende lijdensweg, een troost kan zijn,
maar deze gedachte schudt je niet alles uit de kleren.. Ik kan me wel voorstellen dat je als palliatief zorgverstrekkende heel sereen met de dood hebt leren omgaan, maar 't houdt toch nog altijd het einde in van een mensenleven en voorgoed afscheid nemen..
Ik vrees Utopia, dat ik 't persoonlijk niet altijd allemaal zou verwerkt krijgen, niet dat ik mij daarvoor schaam.
Ik wens je nog heel veel moed toe, Utopia en 't geluk om op 't juiste moment de juiste woorden te kunnen spreken!
PLUK DE DAG !

Utopia
Lid geworden op: 03 dec 2003, 19:55
Locatie: Vlaamse Ardennen

21 nov 2005, 15:54

Als palliatief verpleegkundige leer je ook omgaan met je eigen emoties, je leert ook afstand houden, uw gevoelens onder kontrole te houden en dat kan je alleen maar als je over een goede dosis zelfkennis beschikt en " sterk" bent . Dat wil niet zeggen dat je niet meevoelt met het lijden van de stervende mens en het verdriet van de familie maar je schermt jezelf af en zo kan je pas " sterk" zijn.
Het is ook zéér belangrijk dat je na een emotioneel gebeuren je hart eens kan luchten , een traan kan laten en even op adem komen om er dan terug tegenaan te gaan. Ik beschik over iemand met een luisterend oor , iemand die niet betrokken is bij de palliatieve zorg en alles daaromtrent, iemand die nuchter kan oordelen en dat is een grote steun voor mij in moeilijke dagen.
Op die manier hoop ik het nog een tijdje te kunnen volhouden en zo een steun en toeverlaat te zijn voor de lijdende en stervende medemens die de grote stap naar de overkant moet zetten.

Boke
Lid geworden op: 17 mei 2004, 08:24
Locatie: ergens op deze aardkluit

11 dec 2005, 00:12

Goeie palliatieve zorg omvat ook goeie zorg voor de zorgverstrekker. Ikzelf ervaar het als zeer deugddoend dat er na het overlijden ruim tijd wordt uitgetrokken om met het ganse team na te praten. Dan merk je eens te meer hoe belangrijk het kan zijn om een hechte, collegiale band met je collega's te hebben.
Ruim 25 jaar werkzaam als zorgkundige in RVT en WZC.
Gediplomeerd seniorenconsulent, advies en informatieverstrekking aan senioren, jong en oud.

opaal7
Lid geworden op: 17 mar 2006, 16:51
Locatie: Belgie

17 mar 2006, 17:22

2.3 Wat is palliatieve zorg ?
In de literatuur worden tal van omschrijvingen gegeven van palliatieve zorg. De meeste auteurs verwijzen naar de vrij uitgebreide definitie van de World Health Organisation (W.H.O.1990),(Cannaerts, de Casterlé, Grijpdonck 2000). Ik beperk me tot deze korte definitie:
Palliatieve zorg is de actieve, continue en totale zorg voor mensen in een vergevorderd stadium van hun ziekte, wanneer genezing niet meer mogelijk is.
Het is een totaalconcept gebaseerd op vier pijlers namelijk, fysieke zorg, psychologische zorg, sociale zorg en existentiële zorg.
De term palliatie is afgeleid van het Latijnse woord “pallium” dat “mantel” betekent. Deze historische mantel is in de laatste 35 jaar een symbool geworden voor “bescherming, verwarming en koestering” van patiënten in hun laatste levensfase. (Menten, Van Orshoven, 2004, Kübbler-Ross 2001).

2.3.1 Ontstaan van Palliatieve zorg.
Palliatieve zorg is ontstaan in het Verenigd Koninkrijk, kort na de Tweede Wereldoorlog. De pionier was Cicely Saunders. Na jarenlang als verpleegkundige te hebben gewerkt in St. Joseph’s Hospice en ondertussen haar artsendiploma te hebben behaald, opende Cicely Saunders in 1967 St. Christopher’s Hospice in het zuiden van Londen. Het was het eerste palliatieve hospice. In de jaren zeventig waaide de beweging over naar Canada waar de term “palliative care” werd geïntroduceerd.
In België was zuster Leontine de eerste om in 1990 in het Brusselse Sint-Jan ziekenhuis een palliatieve eenheid op te richten. (Menten, Van Orshoven, 2004, Kübbler-Ross 2001,Teunissen en Willems 1999)

2.3.2 Evolutie van de Palliatieve zorg
Hulpverleners in de Angelsaksische landen gingen zich, vanaf de jaren 1960 toeleggen op de ontwikkeling van de aloude plicht tot barmhartigheid en weldoen. “Tender love and care”, afgekort tot TLC, werd door medische specialisten in het dossier genoteerd als vervolgbeleid indien er niet langer hoop op genezing was.
De “Hospice Movement” was tegen de erbarmelijke omstandigheden waarin kankerpatiënten moesten sterven.
Hier in Vlaanderen (midden jaren tachtig) was het vooral gericht tegen een geneeskunde waarin veel meer aandacht ging naar medische technologie dan naar de zieke medemens zelf.
Bij de aanvang van het nieuwe millenium wil de palliatieve zorg meer en meer evolueren van “terminale zorg voor (kanker)patiënten” naar een nieuwe zorgcultuur waar men op eenzelfde empathische wijze én in overleg met de zieke omgaat. De nieuwe zorgcultuur zet de mens en zijn familie opnieuw centraal. De zieke bepaalt de toon en zijn levenskwaliteit, terwijl de zorgverlener zo goed mogelijk tracht te volgen om dit mee in te vullen. Gezien de zieke, en enkel hijzelf, alleen zijn norm van levenskwaliteit kent, moet met hem overlegd worden. Dat vraagt vorming in communicatie, in luisteren en de patiënt informeren in verstaanbare taal. De Palliatieve cultuur vergt een mentaliteitsverandering. Het vereist professionele kennis van de bestaande mogelijkheden op gebied van pijn- en symptoomcontrole. Het gaat hier ook over een continue empathische ingesteldheid, ondersteund door psychosociale vaardigheden. (Distelmans,2002,2003)

2.3.3 Op welke doelgroep richt palliatieve zorg zich ?
Palliatieve zorg omvat dus de zorg in de terminale fase.
Het gaat om patiënten met een ziekte die binnen afzienbare tijd ( soms vele maanden) tot de dood zal leiden, bij wie geen herstel meer mogelijk is, en bij wie levensverlenging niet meer het primaire doel van de behandeling is.
Hoewel het niet mogelijk is de terminale fase scherp af te grenzen, wordt daarbij een levensverwachting van minimaal enkele weken tot ten hoogste drie maanden aangehouden. In de voorterminale periode ligt de nadruk op de kwaliteit van het resterende leven.
Kenmerkend voor de terminale fase is dat het aantal problemen snel toeneemt, dat de patiënt meer en meer afhankelijk wordt, en dat de kwaliteit van het sterven grotere aandacht krijgt.
De eigenheid van de patiënt, zijn persoonlijke wensen, behoeften en verlangens, die passen bij zijn persoonlijke geschiedenis zijn richtinggevend in de palliatieve zorgen. (Kübler-Ross 1974,1975,2001, Van Nes 2002, Van Osselen-Riem 2000).
3.5 Grenzen stellen aan levensverlengende medische behandeling
Met de dubbele vergrijzing en het steeds toenemen van de bevolking ouder dan 65 jaar, neemt ook de ziektelast toe. Dat wil zeggen dat het aantal gezonde jaren het aantal jaren met ziekte en beperking verhoudingsgewijs evenveel toeneemt. Ook het aantal psychogeriatrische patiënten stijgt. Bijgevolg zullen steeds vaker de voor en tegen van levensverlengende en hoogtechnologische zorg tegen elkaar dienen afgewogen te worden.
3.5.1 Redenen om van levensverlengende behandeling af te zien.
Niet iedere medische behandeling is immers even effectief. Er komt een moment dat medisch handelen meer schade toevoegt dan wenselijke effecten heeft. Het behoort tot de professionaliteit van de arts om zulke behandelingen niet meer aan te bieden.
Er zijn 3 redenen om van een levensverlengende behandeling af te zien.
1. de behandeling wordt door de patiënt geweigerd
2. de behandeling is medisch gezien niet effectief
3. de behandeling is niet zinvol
Toegepast op de hoogbejaarde patiënt ga ik me beperken tot het derde punt om verder toe te lichten. De zinvolheidsvraag kan alleen op individueel niveau spelen en beantwoord worden. Een behandeling verliest zijn zin wanneer deze voor een patiënt geen redelijk doel meer dient of de baten van de behandeling niet meer opwegen tegen de lasten.
De vraag naar de zin van het bestaan is een vraag van alle leeftijden en plaatsen. Wat voor de één zinvol is, kan voor de ander zinloos zijn. Volgens de levenslooptheorie van Erikson kenmerkt het laatste stadium van de levensloop zich doordat mensen ofwel in een stadium van ego-integriteit belanden, ofwel, als deze laatste ontwikkelingspsychologische stap niet goed wordt gemaakt, in een stadium van wanhoop. Wanneer ouderen ten prooi vallen aan deze ‘existentiële wanhoop’ kunnen zij dit verwoorden met de verzuchting ‘dat men het leven kwijt is. Men wordt levensmoe. Omgekeerd is het vaak zo dat wanneer ouderen een duidelijke zin in het leven waarnemen, zij ook vaak zin in het eigen leven hebben. Men heeft levenslust.
In klinische zin is onderzoek naar het ervaren van ‘zin in het leven’ in het bijzonder van belang bij de discussie over het al dan niet (medisch) zinvol zijn van een bepaalde behandeling. Dat belang wordt immers in hoge mate bepaald door het levensdoel en de levenszin die de patiënt in kwestie (nog) ervaart.

3.6 Besluit
Wanneer wij als verpleegkundige een optimale relatie met onze patiënt willen bereiken, zodat wij kunnen meehelpen in het bereiken van kwaliteit van leven voor hem, is onderwijs over de patiënt alleen niet voldoende. Maar moet de patiënt ook kennis bezitten over zichzelf. Alleen dan kan de interactie tussen zichzelf en anderen erop vooruitgaan.
Ethische argumenten in de zorgverlening die een rol spelen bij beslissingen over staken, afzien van of doorgaan met levensverlengende medische behandelingen dient men steeds te bespreken en af te wegen.
Dat men een humane attitude dient aan te houden in deze zorgverlening dient geen tegenspraak. Als men zichzelf steeds in vraag blijft stellen en niet vervalt in geconditioneerde routinehandelingen, zijn we als verpleegkundige goed op weg om humane zorg te blijven bieden.