Arthrose

Algemeen
Arthrose is een degeneratief proces dat zich afspeelt in gewrichten die op de een of andere manier beschadigd zijn. Een gewricht dat nooit belast wordt, zal ook geen arthrose krijgen. Bekende factoren die arthrose bevorderen zijn een aangeboren afwijking zoals bijv. heupdysplasie, onregelmatige gewrichtsvlakken door een oude botbreuk, een gescheurde meniscus, ziekten die kraakbeenschade veroorzaken zoals reumatoide arthritis of bij gewrichtsbloedingen (hemofilie), chronisch verkeerde belasting van een gewricht zoals bij X-benen, obesitas of door veroudering waardoor herstel van weefsel moeizamer verloopt, enzovoorts. Arthrose komt o.a. door de grotere belasting vaker voor in de benen dan in de armen. Het kraakbeen slijt langzaam weg waardoor uiteindelijk het bot bloot komt te liggen. Hierbij probeert het lichaam de schade te beperken door de vorming van osteofyten, botuitgroeiingen aan de rand van het gewricht. Ook ontstaat vaak verdikking van het gewrichtskapsel. Arthrose neemt onbehandeld langzaam in ernst toe. Omdat arthrose vooral op hogere leeftijd voorkomt, is het niet zo dat alle patiënten hierdoor invalide worden. Arthrose is iets anders dan arthritis dat - zoals de uitgang -itis aangeeft- een echte ontsteking is van een gewricht, ook al is er vaak een lichte chronische ontsteking door de voortdurende prikkeling van het gewricht door de gevolgen van arthrose. Natuurlijk kan er wel arthtritis ontstaan in een gewricht met arthrose.

Omdat "ontsteking" vaak wordt verwisseld met "infectie" het volgende : Ontsteking is de reactie van weefsel op een schadelijke prikkel. De klassieke kenmerken van een ontsteking zijn roodheid, pijn, warmte, zwelling en een gestoorde functie. De prikkels kun je onderverdelen in fysisch, chemisch of microbiologisch. Als je te lang in de zon hebt gelegen, is de huid beschadigd als gevolg van te veel UV-straling waardoor er dus een ontsteking ontstaat. Een bacteriële infectie doet op een andere manier schade aan weefsel, net als het mes van de chirurg.

Symptomen
Pijn. Typisch is de zogenaamde startpijn: pijn bij het begin van een beweging die wat later weer vermindert. Door de gewrichtsveranderingen (osteofyten) zullen de bewegingen die het gewricht kan maken steeds meer beperkt worden. Bij bewegingen kan soms geluid ontstaan, "gekraak". Op de lange duur kunnen er contracturen ontstaan. De osteofyten en de kapselverdikking zijn vaak te voelen. Op een röntgenfoto zie je arthrotische afwijkingen: ondermeer gewrichtsspleetversmalling, osteofyten en op de foto zichtbare veranderingen van het bot onder het gewrichtskraakbeen.

Behandeling
Bij lichte arthrose is soms behalve uitleg geen verdere behandeling nodig. Bij meer klachten kunnen pijnstillers worden gebruikt. Als een gewricht, zoals de knie, minder gewicht moet dragen, kan een wandelstok worden gebruikt. Deze moet dan aan de contra-laterale kant d.w.z. aan de gezonde kant worden gebruikt. In meer ernstige gevallen kan een operatie helpen. Mogelijkheden hierbij zijn het vastzetten van het gewricht (arthrodese) waardoor de pijn verdwijnt, een correctie van de stand van bot waardoor de belasting beter verdeeld wordt (X- of O-benen), het vervangen van (een gedeelte van) een gewricht enz.

Bron: Stichting Care Net