Belgische koopgolf naar het buitenland

Steeds meer Belgen gaan allerlei boodschappen doen over de grens, omdat veel producten daar een stuk goedkoper zijn. Globaal genomen is voor de Vlamingen vooral Zuid-Nederland in trek, voor de Walen vooral het noorden van Frankrijk, maar ook veel West-Vlamingen slaan daar hun slag.

Ook het Groothertogdom Luxemburg profiteert nog altijd van zijn status van goedkope optie voor benzine, diesel, tabak, wijn en andere alcoholische dranken, ook al is de interesse voor dit belastingparadijs de laatste jaren verminderd door de Europese (heksen)jacht op al dan niet malafide spaargeld.

Al deze shoppers profiteren daarbij terecht van het vrije verkeer van personen, goederen en diensten in de Europese Unie, hetgeen het mogelijk maakt de aankopen vrij over de feitelijk niet meer bestaande grenzen weer naar huis mee te nemen.  

Oorzaak: buitensporig hoge belastingen op o.a. voedingsproducten

De belangrijkste oorzaak van deze Belgische koopgolf in de buurlanden is volgens columnist Jan Schils eens te meer de buitensporig hoge Belgische fiscale druk. Deze belastingen, taksen en heffingen worden in dit land te pas en te onpas verhoogd als de overheid geld nodig heeft. De zogeheten ‘gezondheidstaksen’ zijn daarvan een schoolvoorbeeld. Deze aanslagen op de portemonnee van de consument (rijk of arm) gelden niet alleen voor tal van voedingsproducten, water en frisdranken, wijn en andere alcoholische dranken, maar ook voor andere producten zoals bloemen en planten, elektronica, kledij, schoenen, meubels enzovoort. Geen wonder dat de Belgen dan ook maar wat graag in het nabije buitenland gaan kopen om aan deze belastingen te ontkomen en daar dikwijls ook nog een dagje uit aan vastkoppelen, vooral tijdens de weekends. Want voor tot 30 procent goedkopere kaas en andere zuivelproducten, vis, groenten en fruit, tot 35 procent goedkoper water en frisdranken, tot 12 procent goedkopere wijn en sterke drank en tot 20 procent goedkopere verzorgings- en onderhoudsproducten is de consument wel bereid om wat kilometers extra te rijden. Zo woont de helft van de Belgen op minder dan 50 kilometer van de grens met de vier buurlanden.

Wat de overheid met de ene hand geeft, pakt zij met de andere hand terug

Natuurlijk is het nooit de bedoeling geweest van de Europese Unie dat de lidstaten elkaar via het vrije verkeer van personen, goederen en diensten op leven en dood zouden gaan beconcurreren. Maar in feite gebeurt dat wel. Zo heeft het vrije verkeer van personen en diensten geleid tot misstanden op de Europese arbeidsmarkt. Denk maar aan de Belgische bouwsector en die in andere West-Europese landen. Daar is bijvoorbeeld de inmiddels beruchte detachering van goedkope arbeidskrachten uit het oosten van Europa niet zonder catastrofale gevolgen gebleven en heeft ze geleid tot massaal verlies van jobs en het failliet van talrijke bouwbedrijven.

De vlucht van vele duizenden Belgische shoppers naar de goedkopere buurlanden is natuurlijk een volkomen logisch verschijnsel. Veel gezinnen en gepensioneerden hebben het financieel niet gemakkelijk. In plaats van goedkoper wordt het leven steeds duurder. De steeds stijgende fiscale druk (waaronder btw-verhogingen) op tal van levensnoodzakelijke producten en de explosief toegenomen energiekosten hakken fors in op het huishoudbudget. De verhalen van de politici dat de financieel zwakkeren maar ook de middenklassers erop vooruit gaan, blijken op zijn zachtst gezegd overdreven. Globaal genomen kan men zeggen, dat wat de overheid met de ene hand geeft, zij met de andere hand terugpakt. Of een gezin met twee kinderen uiteindelijk twintig, vijftig of ‘zelfs’ honderd euro meer per maand krijgt in het loonzakje, is dan ook geen enkele reden voor de heersende politieke klasse om zich op de borst te kloppen.

Miljardenschade

Integendeel. Door steeds maar weer om begrotingsredenen belastingen, heffingen en taksen (drie benamingen met hetzelfde gevolg) op voedingsproducten en andere noodzakelijke levensbehoeften te verhogen, jaagt de overheid een niet te verwaarlozen deel van de consumenten naar het buitenland. Tegelijkertijd benadeelt zij de eigen producenten van basisproducten als voedsel, drank en verzorging en wakkert zij zo het verlies van werkgelegenheid aan.

De totale economische schade die deze overheidspolitiek veroorzaakt, valt te verwaarlozen, zo beweren sommige politici. Niets is minder waar. Het gaat om miljarden euro’s per jaar. Dat zuig ik hier niet uit mijn duim. Het blijkt overduidelijk uit recente cijfers en toelichtende gegevens van het statistisch bureau van de EU (Eurostat), van Fevia (de federatie van de voedingsindustrie) en van Comeos (de federatie van de detailhandel). Voor een studie brachten 4000 consumenten verslag uit over hun koopgedrag en betalingen door kastickets bij te houden.

De Belgen kochten vorig jaar voor 723,4 miljoen euro voeding en drank in buitenlandse supermarkten

Volgens Fevia zijn de ‘hoge loonkosten en tal van taksen en heffingen op voeding en drank’ ervoor verantwoordelijk dat de Belgen vorig jaar voor 723,4 miljoen euro voeding en drank kochten in buitenlandse supermarkten. Vergeleken met 2014 is dat een stijging met 6,6 procent. Sedert 2008 zijn de grensaankopen van alleen al voeding en drank met 42,5 procent gestegen, zegt Fevia. Eurostat bericht dan weer dat voeding in België gemiddeld 8 procent duurder is dan in de buurlanden. ‘Gemiddeld’ wil zeggen dat sommige producten in de buurlanden 1 of 2 procent of iets meer goedkoper zijn, andere tot 30 procent of meer. Voor non-food producten zoals elektronica en kledij gaven de Belgen in 2015 nog eens bijna 2 miljard euro uit in de buurlanden. Behalve deze aankopen ter plaatse in het buitenland kochten de Belgen vorig jaar ook nog eens voor 2,5 miljard euro via webshops in het buitenland. Op Belgische websites kochten zij voor 6,5 miljard euro producten aan. Comeos heeft berekend dat al die in het buitenland uitgegeven miljarden in eigen land 11.000 banen opgeleverd zouden hebben en met al die online aankopen in Belgische webshops hadden 20.000 banen geschapen kunnen worden.

Volgens onderzoek van de Federale Overheidsdienst Economie bedraagt het prijsverschil voor merkproducten met het buitenland gemiddeld 10 procent. Deze dienst wijst daarvoor de hogere Belgische loonkosten als de oorzaak aan, maar ook het feit dat de internationale leveranciers hogere prijzen zouden vragen aan de Belgische grootwarenhuizen dan in het buitenland. Verschillende van deze leveranciers ontkenden dit laatste desgevraagd, terwijl we ook de hogere loonkosten in dit land slechts als een van de oorzaken dienen aan te wijzen voor de Belgische koopgolf in de grensregio’s met Nederland en Frankrijk.

Bovendien is het zo, dat sinds de hogere accijnzen op alcohol eind 2015 daadwerkelijk werden ingevoerd, het bedrag dat de Belgische consumenten aan sterke drank in het buitenland uitgaven met ruim 130 procent is gestegen. Directeur Dominique Michel van Comeos slaat de spijker op de kop met de volgende waarschuwing tegen de fiscale graaizucht van de huidige regering: ‘Wanneer men bepaalde producten extra belast, gaat de consument die in het buitenland kopen en meteen ook zijn andere inkopen doen, zeker als die ook nog eens goedkoper zijn dan in eigen land.’ Bestaat er een beter argument om dat de overheid aan het verstand te brengen? Daarnaast is het ook nog eens zo goed als zeker dat de Belgische consumenten dit jaar minstens evenveel miljarden in het buitenland besteden als in 2015 …

En jij? Ga jij wel eens boodschappen doen in het buitenland? Vul hier onze poll in!