Passief, agressief of assertief
Mensen gedragen zich meestal volgens één van deze drie gedragsstijlen: passief, agressief of assertief.
Passief of subassertief wil zeggen dat je geneigd bent in te gaan op de wensen van anderen terwijl je jouw eigen behoeften en verlangens negeert. Je hebt het moeilijk om neen te zeggen, om beslissingen te nemen en om oogcontact te maken. Bovendien doe je er alles aan om confrontaties te vermijden. Als je op restaurant vis krijgt in plaats van de kip die je besteld hebt, hou je je mond.
Agressieve mensen zijn geneigd om enkel hun eigen behoeften in te vullen ten koste van anderen. Ze verliezen vaak hun geduld, nemen beslissingen voor anderen, en roepen soms om hun zin te krijgen. Vaak gebruiken ze confrontaties om door te drukken wat ze willen.
Assertieve mensen houden rekening met zowel hun eigen behoeften als die van anderen. Ze kunnen hun gevoelens verwoorden en wanneer er een meningsverschil is kunnen ze respectvol antwoorden. Ze kunnen hulp vragen aan anderen, zijn zelfverzekerd en in staat om beslissingen te nemen. Ze kunnen ‘neen’ zeggen tegen mensen of situaties die ze niet willen. En ze voelen zich verantwoordelijk voor hun eigen gevoelens, gedachten en gedragingen. Wanneer je assertief bent, is het ook makkelijker om je behoeften en verlangens ingevuld te zien en het respect van anderen te krijgen. Opgelet: niet iedereen is in alle situaties assertief.
Hoe kan je nu assertief een vraag stellen?
Om op een assertieve manier een verzoek te formuleren, gebruik je het DESC-script. DESC is de Engelse afkorting voor Describe, Express, Specify, en Consequences.
Tip: Oefen dit script voor verschillende situaties waarin je assertiever wil zijn. Schrijf het daarbij ook eens uit en oefen het uitspreken ervan.
Describe
Beschrijf het gedrag/de situatie zo volledig en objectief mogelijk. Enkel de feiten!
=> ‘Vorige keer toen Johan en Kristien op bezoek kwamen, heb ik het hele huis alleen gepoetst.’
Express
Druk jouw gevoelens en gedachten over de situatie/het gedrag uit. Formuleer het met ‘ik’ en niet met ‘jij’. Een zin die je begint met ‘jij’ duwt mensen vaak in een defensieve positie, waardoor ze niet gaan luisteren naar jou.
=> ‘Daardoor voelde ik mij uitgeput en boos.’
Specify
Specificeer welk gedrag/resultaat je verkiest.
=> ‘Ik zou graag hebben dat we allebei het huis poetsen.’
Consequences
Specificeer de consequenties: zowel de positieve als de negatieve gevolgen.
=> ‘Als we samenwerken, zal het huis sneller proper zijn en kunnen we samen genieten van het bezoek.’ Of ‘Als we samenwerken, zal ik me minder vermoeid en geïrriteerd voelen.’
Hoe kan jij de DESC-techniek toepassen? Deel jouw voorbeeld onder dit artikel om zo ook andere lezers te inspireren.
Neen zeggen is nog zo’n assertiviteitstechniek. In dit artikel lees je waarom je vaker ‘neen’ moet zeggen.
Auteur: Wim Annerel
1 reactie