Gaat nu rusten op het platteland …

‘Zestig jaar en gepensioneerd, kreeg nooit het werk waarvoor hij had geleerd. Gaat nu rusten op het platteland. Onbezorgd leest hij een ochtendkrant.’ Het was in 1995 dat de popgroep Leopold 3 dit idyllische tafereeltje bezong. De voorbije decennia hebben echter veel mensen deze toekomstwens vervuld. Tegelijk hebben veel jonge mensen de omgekeerde beweging richting stad gemaakt. De cijfers tonen dit duidelijk aan: de vergrijzing op het platteland is groter dan in de steden.

Tegen 2030 neemt het aantal 60-plussers op het platteland toe met bijna 40%.Socioloog Pascal De Decker trok twee weken geleden om die reden aan de alarmbel in een artikel in Knack. Uit een studie van de onderzoeksgroep Housing and Urban Studies (HaUS) van KU Leuven blijkt dat tegen 2030 het aantal 60-plussers op het platteland met maar liefst 36% zal toenemen. Velen van hen wonen echter in huizen die niet aangepast zijn aan een mindere mobiliteit of andere gezondheidsproblemen. Bovendien ligt alles op het platteland veel verder uit elkaar dan in de stad en vind je bijvoorbeeld geen bakker, slager of bank meer om de hoek. En zijn die er wel, dan verhinderen scheve trottoirs of hoge stoepranden veel ouderen die te bereiken. Dat heeft volgens de onderzoekers een zware impact op de levensomstandigheden van ouderen.

Voor veel mantelzorgers wordt die extra zorgtaak na een tijd te zwaar, waardoor ze het niet volhouden. Bovendien trekken veel mensen uit het platteland naar de steden, omdat daar werk is voor hen en hun gezin. Mantelzorg valt zo vaak weg, waardoor de professionele thuisverzorgenden veel meer taken voor hun rekening moeten nemen. Maar door de grotere afstanden verliezen ze veel tijd en moeten ze talloze kilometers afleggen. Dat heeft uiteraard een grote impact op het milieu.  

Zorg in de Binnentuin: thuiszorg in de Westhoek

Het onderzoek van de KU Leuven richtte zich voornamelijk op twee landelijke gebieden: de Kempische dorpen rond het Albertkanaal en de Westhoek in het diepe West-Vlaanderen. Zeker die laatste regio is niet willekeurig gekozen. De uitgestrekte Westhoek is economisch niet meteen de meest bloeiende en diverse regio van ons land. Jonge gezinnen trekken er weg, terwijl senioren meestal verknocht blijven aan hun vertrouwde landelijke omgeving. Door de stijgende gemiddelde leeftijd valt mantelzorg vaak weg en blijven veel ouderen alleen achter. En dat laatste mag je letterlijk nemen, want uit recente cijfers blijkt dat een derde van de 60-plussers alleen woont.

Het is daarom geen toeval dat Familiehulp sinds vorig jaar meewerkt aan het project Zorg in de Binnentuin. Dit project streeft naar een integraal en geïntegreerd zorgaanbod voor bewoners van een landelijk gebied. ‘Samen met een twintigtal andere zorgpartners uit de Westhoek hebben we de handen in elkaar geslagen om een buurtgerichte zorgverlening op te zetten’, aldus Frans Verhegge, regiodirecteur van Familiehulp Ieper. ‘Daarbij is het de bedoeling om alle bestaande diensten te coördineren en efficiënter te maken. Zo maken we in landelijke gebieden zorg ook beter bereikbaar en toegankelijker voor de mensen die het echt nodig hebben.’

De inwoners kunnen met al hun zorgvragen terecht bij de zorgcoach, die hen helpt een oplossing te vinden.

Binnen het project Zorg in de Binnentuin vervult de zorgcoach een beduidende taak. De inwoners van bepaalde landelijke gemeenten kunnen namelijk met al hun zorgvragen terecht bij die zorgcoach, die vervolgens helpt zoeken naar de geschikte oplossing. ‘We richten ons vooral tot kwetsbare ouderen en gezinnen, personen met een handicap of personen met een psychische kwetsbaarheid’, vertelt Frans Verhegge. ‘Zij kunnen bijvoorbeeld hulp vragen om thuiszorg na een ziekenhuisopname te regelen, een oppasdienst te zoeken, busvervoer voor minder mobiele personen of vrijetijdsbesteding voor mindervaliden te organiseren.’

Een belangrijke rol voor de thuiszorg

Familiehulp hoopt met zijn bijdrage aan het project alvast te anticiperen op de problemen die socioloog Pascal De Decker terecht aankaart. Zelf raadt De Decker senioren aan om al vanaf hun 50^e of 60^e levensjaar te beginnen na te denken over een verhuis naar een aangepaste woning in een gunstige regio. Want op je 80^e is dat te laat. Het is een idee dat ongetwijfeld reacties zal uitlokken. Vanuit onze ervaring weten we bij Familiehulp dat mensen verkiezen om zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving te blijven wonen. En dat lijkt nog altijd het beste, ondanks de mogelijke hinderpalen. We kunnen als thuiszorgorganisatie wél mee nadenken en deelnemen aan initiatieven die de thuiszorg in landelijke gebieden kan verbeteren. Zorg in de Binnentuin is er daar eentje van. Onze vernieuwde regiowerking is een ander voorbeeld. Maar daar kom ik graag in een volgend artikel op terug.

Bron: knack.be