Energiearmoede

Meer dan 20 procent van de gezinnen in ons land hebben moeite om hun energiefacturen te betalen of houden hun verbruik bewust lager om hoge facturen te vermijden. Vooral alleenstaande ouderen en eenoudergezinnen worden getroffen door energiearmoede, omdat zij hun woon- en energiekosten vaak met een lager en slechts één inkomen moeten betalen. Bovendien wonen veel ouderen in een verouderde woning die bijvoorbeeld onvoldoende geïsoleerd is, waardoor er veel energieverlies is. Dat de energiefacturen ook nog eens stijgen, zorgt voor hen voor steeds meer problemen.

Vooral alleenstaande ouderen en eenoudergezinnen worden getroffen door energiearmoede.

Hoe werkt een budgetmeter?

Als je je energiefactuur van de commerciële leverancier niet kan betalen, word je niet onmiddellijk afgesloten van het energienet. Je ontvangt eerst herinneringsbrieven van de energieleverancier, waarna je alsnog de kans krijgt om de facturen te betalen of een afbetalingsplan af te spreken. Als dat niet gebeurt, mag hij het contract opzeggen. Vind je nadien niet op tijd een nieuwe leverancier, dan neemt de netbeheerder de energielevering over. Als je ook de facturen van de netbeheerder niet betaalt, dan komt hij een budgetmeter bij je installeren. Zo’n budgetmeter levert gas of elektriciteit naargelang het krediet dat je op de oplaadkaart zet. (Foto: Infrax)

Minimale levering

Voor elektriciteit kan je met een budgetmeter rekenen op een minimale levering van 10 ampère. Maar voor aardgas is dat door praktische redenen niet mogelijk. Je kan de aardgaskraan niet half openzetten: ofwel heb je aardgas, ofwel niet. In de wintermaanden kan je wel in aanmerking komen voor financiële steun van de Vlaamse overheid. Op die manier kan je toch rekenen op een soort van minimale levering aardgas, zodat je niet zonder verwarming valt.

Concreet kunnen mensen met een budgetmeter voor aardgas in de periode van 1 november tot 31 maart twee keer per maand een tegemoetkoming krijgen via het OCMW. Maar weinig mensen vragen dit aan. In januari 2018 waren er 28.087 gezinnen in ons land met een budgetmeter voor aardgas, waarvan slechts 5.405 een tegemoetkoming hebben gekregen.

Sommige mensen weten niet dat de minimumlevering bestaat of dat ze er recht op hebben.‘Vorige winter hebben iets meer dan 19% van de mensen met een budgetmeter voor aardgas de minimale levering ontvangen. Dat is heel weinig’, vertelt Jan Maris, opbouwmedewerker van het project Energie en Armoede van de vzw Samenlevingsopbouw. Er zijn verschillende redenen waarom mensen de minimumlevering niet aanvragen. ‘Het is mogelijk dat ze de minimumlevering niet echt nodig hebben, maar het kan ook zijn dat ze niet weten dat het bestaat of dat ze er recht op hebben. Daarnaast is de drempel om bij het OCMW aan te kloppen voor sommige mensen te hoog.’ (Foto: Samenlevingsopbouw vzw)

Maris merkt op dat niet alle OCMW’s de minimale levering toekennen. Ofwel heeft men er een alternatief, ofwel komen er geen aanvragen binnen, ofwel staat men er afkerig tegenover omdat de administratieve last te hoog is. ‘In Mechelen en Gent, bijvoorbeeld, wordt bij iedereen die de aanvraag indient, de tegemoetkoming toegekend. Maar op andere plaatsen gaat er een volledig sociaal onderzoek aan vooraf. In sommige gevallen oordeelt de sociale assistent  dat de tegemoetkoming niet nodig is, of worden er extra voorwaarden opgelegd vooraleer men er een beroep op kan doen.’

Met de sensibiliseringscampagne ‘Samen voor 5555 klanten minimale levering aardgas’ wil Samenlevingsopbouw enerzijds de OCMW’s aansporen om de minimale levering toe te kennen, en anderzijds de mensen met een budgetmeter stimuleren om de tegemoetkoming aan te vragen. ‘We ijveren voor een automatische toekenning van een tegemoetkoming voor aardgas, maar het beleid en de netbeheerder zijn daartegen. Als compromis hebben we wel kunnen bereiken dat de periode van minimale levering sinds vorig jaar verlengd is van drie naar vijf maanden.’

Hoe een tegemoetkoming aanvragen?

Nu de winter eraan komt, vindt het project Energie en Armoede het vooral belangrijk dat gezinnen met een budgetmeter weten dat ze een tegemoetkoming kunnen aanvragen voor aardgas en waar ze daarvoor terechtkunnen. Daarom verspreiden ze deze flyer.

Bron: Koning Boudewijnstichting, Infrax, vlaanderen.be