Jack the Ripper

Wie was Jack the Ripper? Dat is een vraag die nog steeds op vele lippen brandt. In 1888 maakte deze seriemoordenaar de straten van het Londense district Whitechapel onveilig. In enkele weken tijd vermoordde hij maar liefst vijf prostituees. Meer nog, hij verminkte hen alvorens hen af te maken. Zoiets lugubers hadden ze in het moderne Groot-Brittannië nog nooit meegemaakt.

In de loop der tijden kwamen er allerlei theorieën over dit luguber heerschap naar voren. Zo was men ervan overtuigd dat hij een slager moet geweest zijn, of een medische achtergrond moet gehad hebben, vanwege het ‘vakmanschap’ waarmee hij te werk was gegaan. Veel verder geraakte men echter niet en de lijst van verdachten was dan ook enorm lang.

Van koninklijk familielid tot Poolse immigrant

Eén van de meest opvallende namen op de verdachtenlijst was die van prins Albert Victor, een kleinzoon van de toenmalige Britse vorstin Victoria. Volgens intimi van de prins had hij een heel speciaal karakter, volgens sommigen had hij zelfs iets psychopathisch. Zo zou de prins gefascineerd geweest zijn door het binnenste van de mens. Enkelingen beweerden zelfs dat hij dieren zou hebben gevild, maar bewijs hiervoor is er nooit gevonden. Uiteraard werd hij nooit opgepakt, want door zijn positie was hij zo goed als onaantastbaar.

De kleinzoon van koningin Victoria zou een psychopathisch kantje gehad hebben, maar zijn positie maakte hem onaantastbaar.In 2014 werd een Poolse immigrant, genaamd Aaron Kosminski, aangevoerd als laatste beschuldigde in het rijtje. Ten tijde van de moorden stond hij al op de verdachtenlijst, maar pas vier jaar geleden kon men de vermoedens bevestigen dankzij DNA-onderzoek. Op een sjaal die toen naast een van de slachtoffers gevonden werd, kon men nu het DNA onderscheiden van zowel het slachtoffer als Kosminski. Dat werd gezien als het onherroepelijke bewijs dat Kosminski de figuur achter Jack the Ripper was. Toch kwam er al snel kritiek op het onderzoek. Experts zeiden dat er een fout was geslopen in het moleculair onderzoek waardoor het resultaat onjuist was. Het blijft dus een raadsel wie Jack the Ripper was. Misschien is dat geheim wel het grootste mysterie uit de Britse geschiedenis.

Robin Hood

Een andere legendarische figuur uit de Engelse geschiedenis is Robin Hood. Hij wordt vaak beschreven in ballades, boeken en films. Was hij niet meer dan dat of schuilt er een echte persoon achter? Meer en meer experts denken dat er ooit inderdaad een echte Robin Hood moet hebben rondgelopen. Maar wie was hij dan en rond welke periode kunnen we hem situeren?

Eerste vermeldingen

De eerste keer dat Robin Hood wordt vernoemd is in het gedicht Robin Hood en de monnik. In het gedicht wordt verwezen naar de Heilige Kerk van Saint Mary te Nottingham, maar die zou pas gebouwd geweest zijn nadat het gedicht werd gepubliceerd. Recent onderzoek bracht echter aan het licht dat er onder dat gebouw nog funderingen van een oudere kerk liggen. De tijdlijn kan dus toch kloppen.

De tweede vermelding van de legendarische boogschutter is in De Ballade van Robin Hood, een middeleeuws gedicht waarin de held afkomstig was uit de streek Yorkshire net naast Nottingham. Die informatie komt overeen met wat kenners als schrijver Graham Phillips hebben onderzocht. Het gedicht vertelt over een zwaargewonde Robin Hood die door Kleine Jan naar een soort van zorghuis wordt gebracht. Daar moet een ziekenzuster hem zien te genezen, maar ze doet net het tegenovergestelde: ze snijdt een ader in de arm van Robin zo hard door dat hij uiteindelijk doodbloedt. Met zijn laatste krachten schiet Robin een pijl af en hij zegt tegen Kleine Jan dat hij wil begraven worden op de plek waar de pijl is terechtgekomen. Ondertussen hebben kenners niet alleen de plaats van dit zorghuis ontdekt, maar ook een artikel uit de vroege 20^ste eeuw waarin sprake was van een graf in de tuin rond het huis. Dat graf behoorde toe aan een zekere Robyn Hode, de manier waarop Robin Hood in de middeleeuwen werd geschreven.

Robyn, Robert, Robin of Fulk?

Met deze twee zekerheden gingen onderzoekers verder aan het werk. Ze ontdekten dat er in de 13^de eeuw al sprake was van een Robyn Hode uit Yorkshire en dat die voortvluchtig was. Nog een kanshebber is een zekere Robert van Huntingdon die leefde tot het jaar 1247. Hij moet vaak opgetrokken hebben met mannen genaamd John en Will, twee personen die genoemd worden in de bende van Robin Hood. Verder zijn er nog een zekere Robin van Locksley, waarover zeer weinig bekend is, en de Normandiër Fulk Fitzwarin, die zeker en vast een kennis was van koning Jan. Die wordt in de verhalen van Robin Hood samen met de scout van Nottingham genoemd als grote bandieten. In dat opzicht klopt de tijdspanne. Echte zekerheid is er echter nog steeds niet over de identiteit van de legendarische held. Robin Hood blijft dus ook nu nog zijn grote geheimzinnigheid behouden.

Zorro

Zorro een Brits mysterie? Klopt dat wel, zal je denken. Is hij niet de Robin Hood van de Nieuwe Wereld, die in Mexico en Spaans-Californië de strijd aanging met de corrupte edelen en rechters? Uiteraard, maar toch zou het kunnen dat deze held zijn oorsprong heeft op de Britse eilanden.

In de serie Mystery Files van National Geographic werd onderzocht of het mogelijk is dat Zorro gebaseerd is op de Ier William Lamport. Die vertrok na zijn studies naar Spanje om er een machtige hertog te dienen. De hertog was in die tijd de drijvende kracht achter de Spaanse monarchie en hij besliste dus alles voor zijn land. Lamport werd in de 16^e eeuw door de hertog naar het Nieuwe Spaanse Rijk gestuurd. Lamport, die zichzelf dan Guillen Lombarde noemde, moest in Mexico en de daarrond liggende Centraal-Amerikaanse landen de Spaanse onderkoning bijstaan in zijn taak om er de orde te handhaven.

Spookontsnapping

Daar aangekomen zag Lamport hoe er een groot verschil was tussen de Spaanse adel en de Indiaanse slaven. Er waren in feite twee soorten wetten en regels in het land: de adel mocht alles en de slaven werden voor het minste gestraft. Ook de katholieke kerk deed daaraan mee. Voor Lamport kon dat niet door de beugel, en dus besloot hij een opstand te regelen van de slaven. Dat komt ook terug in het eerste verhaal van Zorro. Een reden te meer om aan te nemen dat de cultheld gebaseerd was op de Ier. Lamport werd echter opgepakt en in afwachting van zijn vonnis door de Inquisitie opgesloten in een zwaar bewaakte gevangenis. En daar haalde hij zijn grootste stunt boven.

Lamport wist na 8 jaar samen met Diego te ontsnappen uit de gevangenis, zonder ook maar 1 spoor achter te laten.Na acht lange jaren in gevangenschap besloot de edelman om te ontsnappen samen met zijn celgenoot Diego. Ze zijn in die haast onmogelijke opgave geslaagd, zonder ook maar één spoor achter te laten. Daarna hing Lamport overal protestpamfletten uit om de draak te steken met de Spanjaarden. Deze ontsnapping en het uitdagen van de heersers maakten Lamport legendarisch. Wellicht haalde schrijver Palacio hier zijn mosterd voor de rebellerende Zorro. Jammer genoeg bleef Lamport, in tegenstelling tot zijn illustere evenbeeld, niet uit de handen van het gerecht en werd hij terug opgesloten. Uiteindelijk werd hij veroordeeld tot de brandstapel. Vandaag wordt hij in Mexico nog herdacht wegens zijn inzet voor de slaven.

Groot-Brittannië zal altijd een aparte staat blijven in de Europese geschiedenis. En dat is alleen maar gegroeid na de recente beslissingen voor de Brexit. Toch kunnen we niet om de rijke historie van onze noorderburen heen. Laat ons daarom hopen dat we nog veel nieuwe mysteries mogen horen van de sympathieke eilandbewoners.