Publiek krijgt ‘oude’ Lotti terug

Priemende felblauwe ogen, een sportieve tred, een licht ironische lach die constant rond z’n mond speelt: de 49-jarige Lotti blijft er schalks en jongensachtig uitzien. De zanger met de gouden stembanden woont in Antwerpen, werd ooit uitgeroepen tot ‘Limburger van het jaar’ maar blijft fier op z’n Gentse roots.

Wanneer heb je ontdekt dat je talent had?

‘Ik heb altijd geweten dat ik kon zingen. In mijn familie kan echt iedereen zingen. Mijn vader bijvoorbeeld, als de haan begon te kraaien, kraaide hij gewoon terug. Maar al in de kleuterklas ontdekte ik dat er weinig kinderen waren die het met zoveel goesting deden en het zo goed konden als ik. Ik noem het zelfs geen talent. Het is aangeboren, een tweede natuur. Dus doe ik nu professioneel wat ik het liefste doe en het beste kan. Zanglessen heb ik nauwelijks gevolgd, enkel wat oefeningen voor een betere plaatsing van mijn stem, om ze wat voorzichtiger te gebruiken en drie maanden notenleer maar dat was het dan. Daar heb ik nu natuurlijk wel wat spijt van.’ (Foto: © Moritz Mumpi Kuenstler)

Als ik op een podium sta, heb ik het gevoel dat ik alles beter in de hand heb dan in mijn eigen leven

Is er een muziekgenre waar je niét van houdt?

‘Nee, eigenlijk niet. Alles heeft wel iets als je de moeite doet om je erin te verdiepen. Rap bijvoorbeeld vond ik wat raar in het begin maar daar zitten leuke dingen tussen. Soms zeggen mensen ‘Da’s niks meer voor mij’ of ‘daar ben ik te oud voor’. Dat begrijp ik gewoon niet. De dag dat je dat zegt, is het tijd om je begrafenis te regelen. De dag dat je zegt dat je in de laatste rechte lijn zit, zit je er ook in. Toots Thielemans zei me ooit toen hij de 80 al ver voorbij was: ‘je moet altijd de drive behouden om iets te willen bijleren, iets nieuws te ontdekken.’

Je zingt zoveel verschillende genres en toch is het altijd typisch Lotti. Hoe komt dat?

‘Dat ligt vooral aan mijn stem. Die houdt het midden tussen Amerikaanse crooners en Elvis, een jaren ’50 timbre met iets heel romantisch. De lichte, zachte toon in mijn stem heb ik van mijn moeder. Mijn broer Kurt klinkt dan weer meer als mijn vader. En dan is er natuurlijk de productie. Alle instrumenten staan in functie van mijn stem, er zit een galm op, ze wordt zacht gemaakt maar tegelijk heeft ze ook présence en dan ineens is het ‘wham, in your face’. Je kan het vergelijken met Bocelli en Pavarotti. Waar Bocelli de zachte perfectie heeft, zal Pavarotti af en toe stevig uithalen, een mokerslag in je gezicht. Dat vind ik zelf geweldig.’

Vocaal trapezewerk met groot orkest

En wat verwacht het publiek van een Helmut Lotti-concert?

‘Ze willen sowieso vocaal trapezewerk en mooie bekende, romantische liedjes, prachtige melodieën, nostalgie. Een repertoire dat smeekt om een groot orkest. In 2010 ben ik daar even van afgestapt met een hoogst persoonlijke plaat. ‘Mijn hart en mijn lijf’ was een experiment, een duidelijke breuk met alles ervoor. Ik dacht dat het duidelijk was maar de Lotti-fans hadden geen boodschap aan dat werk, begrepen het niet. Het was beter geweest dit als een zijproject te brengen. Goed, ik heb er geen spijt van maar sta nu wel te popelen om terug zoveel mogelijk met groot orkest in zalen van 1.000 tot 2.500 man te kunnen optreden. Het concert zal in het teken staan van mijn nieuw album: gloedvolle symfonische bewerkingen van de mooiste soulsongs uit de jaren ’50, ’60 en ’70.’

Waar schuilt het succes van die aanpak?

‘Als ik op een podium sta, heb ik het gevoel dat ik alles beter in de hand heb dan in mijn eigen leven. Bij het zingen zie ik een film, ik krijg er de beelden bij, ik zit helemaal in het verhaal en soms lijkt het alsof ik zelf een toeschouwer ben. Op het podium zie je de veruitwendiging van mijn innerlijk. En dat is wat het publiek ervaart. Natuurlijk voel je dat niet elke dag. Je kan vermoeid zijn, een beginnende verkoudheid hebben, slecht nieuws gekregen hebben, kortom het leven komt altijd wel langs. En die dingen zetten zich op je stem. Je hoort emotie of vermoeidheid. En als je zo’n dag hebt en je staat backstage te wachten en je laat je muzikanten opgaan, dan weet je meteen met 80% zekerheid hoe die avond zal zijn. Het eerste applaus voor het orkest leert je of het vanzelf een fantastische avond wordt of dat je er heel hard voor zal moeten werken. Maar een slecht publiek bestaat theoretisch gezien niet. Mensen hebben een ticket gekocht en willen je zien. Je mag als artiest je zelfvertrouwen niet laten afhangen van een publiek dat niet meteen uitbundig reageert.’

Je moet altijd de drive behouden om iets te willen bijleren, iets nieuws te ontdekken.

Wereldverbeteraar?

Onlangs wees een test uit dat je lijdt aan een autismespectrumstoornis, maar je ondervindt niet meteen moeilijkheden om te functioneren in de maatschappij. Wel pleit je voor meer begrip, omkadering en begeleiding voor degenen die daar wel moeite mee hebben. Daarnaast ben je ambassadeur voor UNICEF en trad je op tijdens de concerten tegen racisme en extremisme. Hoe belangrijk is dat voor jou?

‘UNICEF vroeg me op een moment dat ik zo’n 300.000 (cd’s) verkocht had. Daarom heb ik direct ja gezegd zodat niemand mij ervan kon verdenken dat ik het deed om m’n populariteit op te krikken. Het is een beetje dubbel. Je kan niet echt iets concreets doen. Je kan alleen het goede werk tonen en hopen dat zo nog meer mensen gaan doneren. Maar niets doen is sowieso geen optie. Ik probeer ethisch en moreel zo correct mogelijk te leven. Ik ben tegen elke vorm van uitsluiting. Daarom ook die concerten tegen racisme en extremisme. Mensen met verwerpelijke ideeën moet je counteren met argumenten. Als je tolerantie belangrijk vindt, moet je in dialoog gaan, ook met de mensen van wie je de ideeën verwerpelijk vindt. Probeer op z’n minst te begrijpen waar het vandaan komt. In het allerslechtste geval kan je ze mijden, in het beste kan je ze helpen.’

Nooit politieke ambities gekoesterd?

‘Ik ben nogal apolitiek. Ik geloof dat je meer buiten de politiek dan met de politiek kunt veranderen. Het maakt mij nogal boos dat klimaatopwarming niet bovenaan de politieke agenda staat. Ecologie en het groene gedachtengoed zouden los van partijpolitiek moeten staan. We moeten revolutionair, out of the box durven denken om dat aan te pakken. Biogroenten individueel in plastic verpakt. Hoe zot kan het? Al dat plastic komt wel in onze oceanen terecht. Afval sorteren of mei plasticvrij: ik doe er graag aan mee.’

Dit interview is verschenen in Neos Magazine. Tekst door Grete Cornelis. Foto’s 1, 3, 4: © Luk Collet.