Glaasje op, recht naar de spoed

‘Drink rode wijn, dan vergeet je al je zorgen. Drink rode wijn, en je denkt niet meer aan morgen’, zong Joe Harris in 1975. Toegegeven, alcohol kan wel eens troost bieden en het geeft je een goed gevoel. Maar dat is slechts tijdelijk. Want net als Wim De Craene weten we allemaal ‘dat alcohol de pijn laait, maar niet blust’.

Toch vluchten steeds meer mensen in de drank. Ik las in de krant dat er vorig jaar in totaal 17.000 Belgen ouder dan 65 jaar zwaar dronken op spoed belandden. Dat zijn er meer dan 45 per dag. Jawel, je leest het goed: elke dag belanden 45 ouderen met een halve alcoholintoxicatie op spoed.

Vorig jaar kwamen 17.000 Belgen ouder dan 65 zwaar dronken op de spoedafdeling terecht.

Doen ze dat om alles even te vergeten? Ik kan me niet voorstellen dat iemand op leeftijd zich voor zijn plezier compleet lazarus drinkt. Experimenterende pubers, studenten op cantussen, en jongeren op een fuif. Ja, die fase heb ik zelf een paar keer doorlopen. Niet dat ik ooit op spoed ben beland, maar het asfalt van dichtbij bestuderen of de kleerkast foutief voor toilet aanzien: ik pleit schuldig. Maar toen was ik, bij wijze van spreken, de luiers amper ontgroeid. Ouderen die alcohol drinken, breken dat minder snel af en komen sneller ten val. Het is ook zo dat de babyboomgeneratie nooit kritisch naar alcohol heeft leren kijken. Maar dat relativeert deze cijfers allerminst.

Lees hier meer over de risico’s van alcohol drinken op oudere leeftijd: 55-plussers drinken het meeste alcohol, maar zijn ook het kwetsbaarst!

Eenzaamheid als belangrijke factor

Er moet dus een reden zijn waarom 1 op de 4 Vlamingen tussen 55 en 75 jaar dagelijks alcohol drinkt. Zeker omdat het amper 10 jaar geleden nog om 1 op de 8 Vlamingen in die leeftijdscategorie ging

Psychiater Geert Dom reikt vanuit zijn praktijkervaring een belangrijke oorzaak aan. ‘Bij een deel van de ouderen begint het met regelmatig sociaal drinken. Als jonge zestigers zijn ze met pensioen en hebben ze tijd om van het leven te genieten.’

Daar is op zich niks mis mee. De problemen beginnen volgens Dom eerder in een latere fase. ‘Wanneer die zestigers ouder worden, blijven ze drinken. Vaak nog meer dan vroeger, bijvoorbeeld na het verlies van een partner of als ze sociaal geïsoleerd raken. Omdat andere zinbeleving, zoals het geloof, in grote mate wegvalt, zoeken ze troost in de drank.’

Eenzaamheid is dus een belangrijke factor. Een oude gewoonte van een glaasje alcohol wordt soms een gigantisch probleem voor mensen die alleen vallen. Een glaasje wordt dan een fles. Of twee flessen. Of meer.

Luisteren en sociaal contact

Oudere cliënten die tegen de middag al dronken zijn, het is een verschijnsel waarmee we bij Familiehulp helaas ook regelmatig te maken krijgen. Als onze zorgkundigen en huishoudhulpen iemand dronken aantreffen, zullen ze proberen om psychosociale ondersteuning te geven in de vorm van een luisterend oor of een goed gesprek. Het kan voor die mensen vaak al hartverwarmend zijn dat iemand naar hen luistert.

Familiehulp probeert ook op andere manieren in te spelen op het groeiende probleem van eenzaamheid bij senioren. Met onze dagverzorgingshuizen NOAH brengen we oudere mensen samen om in groep leuke activiteiten te doen. Zo kunnen ze nieuwe sociale contacten leggen en hun isolement wat doorbreken. In onze NOAH’s organiseren we af en toe trouwens een feestje. En ja, dan mag er een glaasje gedronken worden. In gezelschap en met mate, is daar niks fout aan. Of zoals de Nederlandse anarchisten van Bots het in 1976 bezongen: ‘Wat zullen we drinken zeven dagen lang, wat zullen we drinken wat een dorst. Er is genoeg voor iedereen, dus drinken we samen, niet alleen.’