Vroeger was alles anders, ook het eten

We leven in een tijd waarin alles vanzelfsprekend is. Alles wat je hartje verlangt, is in zekere zin bereikbaar. Maar dat is niet altijd zo geweest. Voor de golden sixties zag het leven er in Vlaanderen helemaal anders uit, op alle vlakken. Historicus Korneel De Rynck brengt met zijn boek ‘Vroeger was alles anders’ de jaren stillekes terug. Als je in die tijd bent opgegroeid, zullen alle verhalen en anekdotes ongetwijfeld een heleboel herinneringen oproepen. Goede of slechte, dat laten we in het midden. Feit is dat er in de decennia die er ondertussen verstreken zijn, gigantisch veel veranderd is. Je kinderen, en zeker je kleinkinderen, zullen met verwondering opkijken van sommige van deze feitjes.

10 x eten in de jaren ‘50

1. 150 kilogram ‘patatten’ per jaar

Een maaltijd zonder aardappelen? Dat was heiligschennis. Ze verschenen iedere dag op ons bord. Per jaar werkte je zo ongeveer 150 kilogram aardappelen naar binnen, nu is dat nog 80 kilogram.

2. Quinoa-watte?

Pasta en rijst kon je overal kopen in de jaren ’50, maar ze kwamen bij de hoofdmaaltijd nooit op tafel. Andere aardappelvervangers bestonden gewoon niet. Quinoa en couscous worden nu in moderne gezinnen regelmatig klaargemaakt, maar toen had nog niemand daarvan gehoord.

3. Ananas op je feest

Exotische fruitsoorten waren een rariteit. Gaf je een feestje en wilde je indruk maken op je gasten? Dan kon je in de delicatessenwinkel een verse ananas huren om als versierstuk in je fruitschaal te leggen.

4. Vetgehalte van varkens 75% hoger

Mensen aten veel meer vet vlees dan nu, vooral spek. Dat diende als krachtvoedsel om hun fysieke job als landbouwer of arbeider vol te houden.

5. Kip was een luxeproduct

Kip was duur en belandde enkel in de pot voor feestelijke gelegenheden, zoals een trouw- of communiefeest. Pas nadat de fokkers in de jaren ’60 goedkopere soja uit de VS en maïs(meel) begonnen te gebruiken als voeder, ging de prijs naar beneden. Met slogans als ‘Elke dag een ei, elke week een kip!’ werd de consument aangemoedigd om vaker kip op het menu te zetten.

6. Cichorei in de koffie

Rijk of arm, iedereen voegde een lepeltje cichorei toe aan zijn koffie. Cichorei, of wilde andijvie, was een stuk goedkoper dan koffiebonen. Tijdens de oorlog was er een tekort aan koffiebonen, en maakte iedereen zijn koffie puur op basis van cichorei.

7. Frisdranken niet populair

Je kon limonades en Coca-cola kopen, maar frisdranken werden maar weinig gedronken. Volgens een onderzoek uit 1959 stond er in 70% van de fabrieken een cola-automaat, maar slechts 1 op de 10 arbeiders haalde daar af en toe een flesje uit.

8. Op elke hoek een frituur

Fastfoodketens zoals Pizza Hut en McDonalds vond je hier nog niet. Maar frietkoten des te meer. Op het einde van de jaren ’50 waren er meer dan 20.000 frituren in ons land, nu zijn dat er nog amper 4600.

9. Speciaal Expobrood zou nu verboden zijn

Naar aanleiding van de wereldtentoonstelling kwam er in ’58 een speciaal Expobrood op de markt. Het was een enorm succes: het was zacht brood dat dagenlang eetbaar bleef. Je kreeg er Artis Historiapunten en elpees gratis bij. Vandaag zou het Expobrood niet in de winkelrekken liggen, want een van de bestanddelen die zorgde voor de spierwitte kleur, is nu verboden.

10. Vegetariërs: een volk apart?

In de jaren ’50 at iedereen vlees, behalve op vrijdag. Dan kwam er een stukje vis op tafel. Vegetarisme bestond bijna niet en voor veel mensen was geen vlees eten gewoon geen optie. In 1957 publiceerde de Bond der Kroostrijke Gezinnen er voor het eerst een artikel over: ‘Hebben de Vegetariërs gelijk?’ Door de hoofdletter bij ‘Vegetariërs’ lijkt het wel om een aparte volkssoort te gaan.

Deze weetjes komen uit ‘Vroeger was alles anders’ van Korneel De Rynck. Dit boek gaat over schepjes cichorei in de koffie, buurtcinema's en stoffige kolenkachels. Maar ook over telegrammen, bedevaarten naar Lourdes en toiletten buiten het huis. Vroeger was alles anders. Of toch zeer veel.

Verrassend voor jongere generaties, en heel herkenbaar voor wie een dagje ouder is.

Korneel de Rynck, Vroeger was alles anders, Angèle, 300 p., 22,50 euro

Niets missen van SeniorenNet? Volg ons op Facebook en schrijf je gratis in voor onze wekelijkse digitale nieuwsbrief, SenNet Magazine!