Praten over een verhuis nog steeds taboe?

Moeder is van de keldertrap gevallen en ze brak haar heup. Dat is in vele situaties het moment waarop de kinderen samengeroepen worden om tot de conclusie te komen dat het tijd wordt ‘om haar in een woonzorgcentrum te steken’. Dat is tenminste hoe moeder de hele situatie ervaart: ‘Ze steken me weg, ergens op een kamertje waar ik stilletjes zal wegkwijnen. Mijn laatste halte voor het kerkhof.’

De meeste mensen willen immers thuis blijven wonen, een oude boom verplant je niet zomaar. Maar soms is het thuis niet veilig genoeg meer, de kinderen hebben niet altijd de tijd om voor de ouders te zorgen of de partner weet niet altijd even goed hoe die de juiste zorg moet verlenen. Mantelzorger zijn, vraagt veel van mensen. Als die mantelzorger even de deur uit is, wat als er net dan iets gebeurt?

Een mogelijke verhuis bespreken voelt hetzelfde aan als in de jaren '50 aan je puber proberen uit te leggen waar kinderen vandaan komen.Vandaag is er nochtans een waaier aan opties om, al dan niet zelfstandig, te wonen met de juiste omkadering. Om een goed doordachte keuze te maken waarbij iedereen zich goed voelt, is het belangrijk om het gesprek vroeg genoeg aan te gaan: nog voordat er valpartijen aan te pas komen, voordat de gezondheid zienderogen achteruitgaat en voordat er dementie optreedt.

Je moeder, vader of partner denkt allicht helemaal niet aan verhuizen, integendeel: hoe langer ze thuis blijven, hoe beter. Hoe langer ze het onderwerp uit de weg kunnen gaan, da’s nog beter. Ze willen niets horen over een mogelijke verhuis, laat staan over een gesprek over een verhuis. Toch is het nodig om het onderwerp op tafel te gooien en om er vandaag al over te praten.

Het onderwerp op tafel gooien? Alsof dat zomaar kan. Het is net als in de jaren vijftig aan je puber uitleggen waar de kinderen vandaan komen. Hoe breng je zo’n thema aan en wat komt er in het gesprek aan bod? Enkele tips.

Voorbereiding voor een goed gesprek

Zoek achtergrondinformatie

Verzamel vooraf informatie over de verschillende woonmogelijkheden: woonzorgcentrum, serviceflat, thuiszorg, dagopvang, nachtopvang, kortverblijf … Er zullen meer mogelijkheden zijn dan je denkt. Voor je ouders kan kangoeroewonen eventueel een oplossing zijn als jij dat ook ziet zitten. Als je moeder bijvoorbeeld geen extra zorg nodig heeft maar zich wel eenzaam voelt, kan ze ook cohousing of een andere manier van woningdelen overwegen.

Prik een datum

Kies een moment waarop alle betrokken partijen samenkomen om over de toekomst en over nieuwe woonsituaties te praten. Laat iedereen weten wat het gespreksonderwerp zal zijn, zo komt niemand voor verrassingen te staan. Spreek een tijdstip af om samen te komen en plak er ook een einduur op. Anderhalf uur tot twee uur praten is voldoende.

Vraag naar ervaringen 

Heb jij de voordelen van een bepaalde woonvorm al ondervonden, maar krijg je die niet uitgelegd aan iemand anders? Laat iemand uitleggen hoe het er echt aan toe gaat, welke activiteiten er gedaan worden, welke regels er zijn maar ook welke vrijheden bewoners hebben. Je kan bijvoorbeeld meteen een dag afspreken om enkele woonzorgcentra te bezoeken. Een bezoekje wil zeggen: gewoon een kopje koffie gaan drinken of iemand die er woont bezoeken.

Bespreek liever te vroeg dan te laat wat er moet gebeuren als thuis wonen moeilijk wordt. Zo vermijd je ondoordachte beslissingen.Vermijd crisisbeslissingen

Hou het gesprek liever te vroeg dan te laat. Zo voorkom je crisisbeslissingen op momenten dat het moeilijk gaat. Als je aan vroegtijdige zorgplanning doet, maak je het gemakkelijker om later beslissingen te nemen die doordacht zijn. Je bent zeker dat alle betrokken partijen akkoord gaan, wat er ook gebeurt.

Het gesprek

Hoe zou jij het aanpakken?

Stel vragen en geef antwoorden voor jezelf. ‘Moeder, als ik moeilijker kan gaan, zou ik een traplift installeren. Wat zou jij doen?’ of ‘Als ik het beu zou zijn om hier zo veel alleen te zitten, ik zou toch eens een kijkje gaan nemen in het dagcentrum om de hoek.’

Allerhande diensten

Op welke diensten zou je een beroep kunnen doen en willen doen? Dat kan gaan van thuiszorg tot een kapper aan huis of een buddy die regelmatig eens een praatje komt maken.

Woonwensen

Bespreek wat er belangrijk is bij de keuze van een nieuwe thuis: veel groen? Of liever een stadsomgeving? Graag een grote assistentiewoning met een terras of liever een klein, knus kamertje? Graag een woonzorgcentrum met veel bewoners of liever kleinschalig? Wil je een kapsalon, een wasserij en een pedicure in huis of is dat overbodig?

Steun bieden

Laat duidelijk merken dat het voor iedereen een belangrijke beslissing is, zowel voor de persoon die zal verhuizen als voor de partner of de kinderen. Het zal immers ook jouw leven veranderen als je vrouw niet meer bij je inwoont. Zo zitten jullie in hetzelfde schuitje en krijgen jullie allebei het gevoel dat jullie er samen uit moeten geraken, dat het een beslissing is die jullie samen nemen.

Elke mening van tel

Luister naar de anderen, ook al ga je niet akkoord met hun standpunt. Luister en probeer je in te leven.

Alles kan (nog veranderen)

Laat alle opties steeds open en vertel dat er steeds een weg terug is. ‘Het is niet omdat je op de wachtlijst van een woonzorgcentrum staat, dat je ook meteen naar daar moet verhuizen. Als ze je laten weten dat er een plekje vrij is en je ziet het niet zitten, laat je het plekje gewoon aan je voorbij gaan.’ Maak duidelijk dat iedereen nog altijd zelf kan beslissen over zijn of haar leven, ze blijven zelf regisseur. Met het gesprek wil je een duidelijk beeld krijgen van elkaars wensen voor de toekomst zodat iedereen weet wat hem te doen staat.

Eigen plekje creëren

Vertel over hoe de nieuwe woning er kan gaan uitzien. Zo kunnen persoonlijke spullen een speciale plaats krijgen in de nieuwe kamer. Er kan een verjaardagskalender aan de muur komen om steeds bij te blijven en de fotoalbums kunnen een plekje krijgen binnen handbereik.

1,5 à 2 uur

Is het gesprek na de afgesproken tijdspanne nog niet afgerond, stop dan toch en spreek een nieuw moment af. Zo kan iedereen alle informatie en alle meningen even laten bezinken.

Ook nog dit

Zet wensen op papier

Vraag hulp aan een huisarts zodat die weet wat de zorgbehoevende belangrijk vindt en wat die verwacht. Maak wilsverklaringen op. Zo ben je zeker dat er aan alle wensen voldaan wordt. Ook een zorgvolmacht biedt extra zekerheid. Met zo’n zorgvolmacht kan je enerzijds bepalen wie je vermogen zal beheren als jij het niet meer kan, anderzijds kan je ervoor zorgen dat je alle noodzakelijke zorgen krijgt als je ziek wordt of betrokken raakt in een ongeval.

Maak het kostenplaatje

Weeg alle opties af en vergelijk kostprijzen. Wat is een haalbare oplossing? Zorg dat je eerst een duidelijk zicht krijgt op de situatie van de betrokken partijen. Dat is de persoon die gaat verhuizen maar bij kangoeroewonen bijvoorbeeld moet ook zoon of dochter de financiële situatie grondig bekijken.

Maak praktische afspraken

Hoe zit het met bezoekjes aan de persoon die verhuist? Worden er vaste dagen                         afgesproken? Maak praktische afspraken: wie zal de was doen?

Vroegtijdige zorgplanning is nooit helemaal klaar. Weet dat je de beslissingen steeds kan bijsturen. Zo kan je bijvoorbeeld afspreken om ze elk jaar samen eens te herbekijken. Door op voorhand te spreken over hoe jullie de situatie zien, worden er geen overhaaste beslissingen gemaakt als er zich problemen voordoen.

Niets missen van SeniorenNet? Volg ons op Facebook en schrijf je gratis in voor onze digitale nieuwsbrief, SenNet Magazine!