Een gezonde voeding, en dat geldt uiteraard ook voor niet-diabetici, heeft als doel het lichaam van de noodzakelijke voedingstoffen te voorzien. Hierbij kan de voedingsdriehoek een handig instrument zijn. Binnen deze driehoek worden de voedingsmiddelen onderverdeeld in verschillende vakken, die elk op hun manier bijdragen tot een evenwichtige voeding.

Water is een eerste, onmisbaar bestanddeel van een gezond lichaam. Het dient als oplosmiddel voor de levensnoodzakelijke stoffen en als transportkanaal voor de afvalstoffen. We hebben dagelijks minimum anderhalve liter vocht nodig, dit onder de vorm van water, koffie, thee, light frisdranken, bouillon, lichte groentesoep,…

Koolhydraten onder de vorm van zetmeel krijgen we binnen via graanproducten en aardappelen. Geef hierbij de voorkeur aan vezelrijke producten, zoals volkoren deegwaren, donkere broodsoorten, ongepelde rijst,…

Groenten kan je niet genoeg serveren. Ze leveren naast vocht, vitamines en mineralen ook antioxidanten. De oplosbare voedingsvezels zorgen voor een tragere opname van glucose ter hoogte van de darm, wat leidt tot een tragere stijging van de bloedsuikerspiegel.

Met fruit moet je uitkijken. Het levert noodzakelijke enkelvoudige koolhydraten onder de vorm van fructose of vruchtensuiker, wat zeker een invloed op het bloedsuikergehalte heeft. Het blijft een belangrijke bron van vitamines, mineralen, voedingsvezels en vocht, en de stelregel is minstens twee porties vers fruit per dag.

Melkproducten zijn uit een gezonde voeding niet weg te denken, want ze vormen een bron van eiwitten, calcium en vitamines van de B-groep. Geef de voorkeur aan halfvolle en magere producten. Houd er rekening mee dat ook deze producten lactose bevatten, die de bloedglucose beïnvloeden. Een alternatief kan sojadrank zijn. Vaste en halfvaste kazen bevatten weliswaar geen lactose, maar zijn wel een bron van te vermijden verzadigde vetten. Magere kaassoorten zijn dan ook te verkiezen.

Vis, vlees, eieren en vegetarische vervangproducten hebben we nodig als bron van eiwitten, vitamines van de B-groep en mineralen zoals ijzer. Vlees kan echter ook heel wat verzadigde vetten bevatten. Kies dan ook liefst voor mager vlees, afgewisseld met minstens twee tot drie keer per week vis. Bij vis zijn de vettere soorten geen probleem omdat het vet in vis veel gezonder is dan in vlees. Kies voor een portie van 100 g als stelregel.

Een alternatief kunnen sojaproducten, peulvruchten en noten zijn, al bevatten ze geen vitamine B12.

Noten zijn bovendien energierijk door hun hoge vetgehalte, dat echter wel van een goede kwaliteit is. Peulvruchten zijn dan weer koolhydraatrijk.

Met smeer- en bereidingsvet moet je uitkijken. Ze zijn een bron van energie zoals eiwitten en koolhydraten, maar ook van heel wat essentiële vetzuren en vetoplosbare vitamines. Gebruik vetstoffen met mate en opteer voor vetten met een laag gehalte aan verzadigde vetzuren zoals minarine en olie in plaats van boter.

En dan is er nog de restgroep, zoals alle soorten snoep, zoetigheden, alcohol,… Deze leveren enkel energie en dragen niet bij tot een gezonde voeding. Met matigheid gebruiken is dus de boodschap. Let hierbij zeker op voor de enkelvoudige suikers in fruitsap, suiker in de koffie, koekjes en gebak.

Uiteraard hebben ook diabetici recht op smakelijke voeding. Gebruik zoveel mogelijk verse kruiden om de gerechten op smaak te brengen. Gedroogde kruiden kunnen ook, maar kijk dan na of ze niet teveel zout bevatten.

Diabetes Liga

Voeding is een belangrijke basis in de diabetesbehandeling, lezen we bij de Diabetes Liga. Maar de tijd van een streng "diabetesdieet" is gelukkig voorbij.

Voeding kan binnen de diabetesbehandeling gezien worden als een basispijler waarop alle andere behandelingen steunen. Zonder een aangepaste voeding is het immers noch met bloedsuikerverlagende pilletjes, noch met insuline mogelijk om de diabetes goed onder controle te houden. De basis van het advies is een gezonde en gevarieerde voeding op basis van de voedingsdriehoek, die trouwens voor iedereen geldt. Er is wel extra aandacht nodig voor koolhydraten en ook vetten en voedingsvezels zijn van belang. Daarnaast is het ook belangrijk dat de voeding niet meer energie aanbrengt dan je nodig hebt, om je gewicht onder controle te houden.
Kleine eenvoudige aanpassingen in het bestaande voedingspatroon, onder deskundige begeleiding van een diëtist, kunnen al voldoende zijn om het gewenste doel te bereiken.
 De laatste jaren krijgt het gebruik van koolhydraatarme voeding heel wat aandacht, onder andere als voedingstherapie voor de preventie of behandeling van type 2 diabetes. Daarnaast zijn er de reeds bestaande voedingsadviezen bij type 2 diabetes, die eerder koolhydraatrijk zijn.

Het gebruik van koolhydraatarme voeding bij personen met diabetes type 2 – met of zonder overgewicht – is  één van de mogelijke voedingsinterventies, maar kan niet als standaardtherapie beschouwd worden. Het is van groot belang om bij het starten met koolhydraatbeperkte voeding medisch goed te worden begeleid o.a. om – indien nodig –bloedsuikerverlagende medicatie alsook bloeddrukmedicatie aan te passen. De kans op een hypoglycemie neemt toe bij de combinatie van koolhydraatbeperkte voeding en het gebruik van medicatie die de insulineproductie stimuleert of bij gebruik van insuline zelf. Een voeding zeer laag aan koolhydraten is niet voor iedereen geschikt en mag enkel op medisch voorschrift worden gestart en onder strikte begeleiding van arts en diëtist.

Meer info en recepten vind je op de website van de Diabetes Liga.