Van over de hele wereld hoor je verhalen vertellen over legendarische wezens. Dit geldt al van sinds de middeleeuwen toen men eenhoorns, dondervogels en draken voor waarheid aannam. We weten nu dat dit verwijzingen zijn naar dinosauriërs en oryxen. Er zijn echter ook recentere waarnemingen van vreemde wezens. Denk maar aan Bigfoot, Chupacabra en de Yeti. Zijn dit eveneens herinneringen aan vroegere tijden of zit hier toch meer mysterie achter? We kijken naar twee van de meest bizarre waarnemingen uit de recente jaren en toetsen af of er toch een grond van waarheid kan achter zitten.

De Jersey Duivel

De legende van dit wezen begint in 1735 in een afgelegen hut in de dennenbossen van New Jersey. Daar baart een vrouw haar 13^de kind. De bevalling is zo zwaar dat de vrouw het kind vervloekt en zegt dat het van de duivel afkomstig moet zijn. En hij mocht zijn kind hebben. De vroedvrouw die haar bijstaat, ziet tot haar verbijstering dat het wezen dat uit de moeder komt veeleer dierlijke dan menselijke trekken heeft. Ze krijgt de opdracht het kind in het bos te dumpen, hetgeen de vroedvrouw dan ook doet. Zo begint de legende van de Jersey Duivel. Erg veel fantasie, toch? Feit is dat vanaf dat jaar er verscheidene getuigen zijn die beweren dat ze het schepsel hebben gezien. Schuilt er enige waarheid achter dit fantasievolle verhaal?

Afkomst

Volgens de legende was de vrouw die de Jersey Duivel baarde een zekere Deborah Leeds. Een naam van dertien in een dozijn, maar deze Deborah was toch iets specialer. Zij was namelijk familie van ene Daniel Leeds die een grote concurrent was van Benjamin Franklin. Omdat deze Daniel er alles aan deed om te winnen van Franklin, noemde deze hem de Leeds Duivel. En laat dat nu net de eerste naam zijn van het monster. Dat stond in zijn beginjaren namelijk niet bekend als de Jersey Duivel, maar als de Leeds Duivel. Gaat het dan om een politieke verwijzing van Franklin naar zijn grootste rivaal en is de latere Jersey Duivel in feite een gewone man?

Dat zou kunnen, maar dan kijken we over de vele getuigenissen van mensen die beweerden het beest te hebben gezien. En allemaal geven ze eenzelfde beschrijving: het wezen heeft grote achterpoten, de kop van een paard en vleermuisvleugels. Tussen 1840 en 1841 werd er heel wat vee ontvreemd in de streek rond New Jersey en vele boeren gaven de Jersey Duivel de schuld. Ook al omdat ze vreemde sporen hadden ontdekt die enkel en alleen van het beest konden zijn. Vanaf de jaren 1735 tot de 20^ste eeuw blijven mensen beweren het dier te hebben gespot.

Bekende jager

Eén van de mensen die in de loop van de geschiedenis een punt hadden gemaakt om de Jersey Duivel te zien en zelfs neer te schieten, was Joseph Bonaparte. De oudere broer van Napoleon zei dat hij het monster had gezien in 1820 tijdens een jachtpartij in Bordertown. Eén van zijn mannen had op het wezen geschoten, maar zonder resultaat.

In 1909 maakte de bekende huichelaar Norman Jeffries gebruik van de legende om zijn volgende grap uit te halen. Hij vroeg één van zijn vrienden om een kangoeroe en lijmde vleugels vast aan het dier. Daarna liet hij het los in de bossen. Flauwe grap.  

Verklaring

Is er een logische verklaring mogelijk voor de Jersey Duivel? Eén getuige gaf op 16 januari 1909 wel een interessante beschrijving. Hij zei dat het wezen op hem kwam afgevlogen en van ver leek alsof het een kraanvogel was. Kan het misschien zijn dat de Jersey Duivel een, al dan niet nog onbekende, soort kraanvogel is? Het zou best kunnen.

Anderen denken dan weer dat het hele verhaal om iets geheel anders draait. Met name dat het kind van Deborah Leeds destijds een geboorteafwijking had. Iets als een misvormd gezicht, handen of voeten. Zoiets werd toen gezien als des duivels. Vandaar dat het kind zou moeten doorgaan als de Leeds Duivel en later de Jersey Duivel. Feit is dat er verschillende groepen reeds op zoek zijn gegaan naar sporen van het legendarische wezen. Helaas tot op heden nog zonder resultaat.

Motman

Nog een ander legendarisch en mysterieus wezen is de Motman. Zijn verhaal begint niet eeuwen geleden, maar dateert van halverwege de 20^ste eeuw. Met name in 1966 duiken de eerste geruchten van dit vreemde beest op. Mensen van het stadje Point Pleasant beweerden een ontmoeting te hebben gehad met ‘iets wat op een grote man leek die over vleugels en roodgloeiende ogen beschikte’. Hij zou niet gesproken hebben, maar waarschuwde de inwoners wel voor een nakende ramp. Hij beschikte dus over een soort van telepathische kracht, zo blijkt. Velen lachen het verhaal weg, maar jammer genoeg voor hen bleek de Motman gelijk te hebben.

Silver Bridge

Op 15 december 1967 stortte de Silver Bridge in. De ramp kostte aan meer dan 40 mensen het leven. De ramp waarover de Motman sprak, bleek te zijn uitgekomen. En de legende werd nog groter toen meer dan 100 mensen beweerden dat ze het wezen boven de brug zagen vliegen op het moment dat de instorting plaatsvond.

Buitenaards of geheim experiment?

Op basis van die honderden getuigen begon journalist John Keel aan een boek dat hij de ‘Mothman Prophecies’ noemde, de voorspellingen van de Motman. Keel ging verder en legde het verband met een ander fenomeen dat rond die periode veelvuldig in Point Pleasant en omstreken voorkwam: het zien van ufo’s. Keel dacht dat de Motman een buitenaards wezen was dat de mensen wilde waarschuwen voor de nakende ramp. Anderen legden dan weer een andere link.

Zij dachten dat het leger een geheime basis had in of in de buurt van Point Pleasant. Dat zou de vele waarnemingen van vreemde vliegende objecten kunnen verklaren. En dat zou ook verklaren van waar de Motman kwam opduiken. Hij was namelijk het resultaat van een uiterst geheim experiment. De militaire autoriteiten ontkenden dat ze iets met het wezen te maken hadden.

Maar volgens nog anderen is er al lang iets geheimzinnigs aan de hand met het immer rustige stadje. Zij verwijzen naar de getuigenissen van mensen die geesten hadden gezien tijdens hun boswandeling en dat er ook reeds lang een spookhotel in het slaperige stadje is. Paranormale verschijningen die in de Motman hun ultieme boodschapper hadden gevonden. Drie verschillende verklaringen, maar zit de juiste uitleg er ook tussen?

Verklaring

Voor heel wat non-believers was er echter een zeer simpele en logische verklaring. Zij keken naar de getuigenissen van de eerste mensen die beweerden de Motman te hebben gezien. Vooral de plaats en het tijdstip wees naar een mogelijke verklaring. Zij hadden het wezen gezien nabij een oude fabriek rond valavond. En in zo’n fabriek rond dat tijdstip vliegen er heel wat kerkuilen rond. Het kon dus niet anders dan dat mensen hun fantasie de vrije loop hadden gelaten. Een simpele kerkuil werd aanzien voor een monsterachtig wezen. Zo’n uil is overigens groter dan de meeste mensen denken. Zaak opgelost? Misschien dat we ooit met zekerheid hierop ja kunnen zeggen.