Dankzij het gemoderniseerde erfrecht heeft de burger een grotere vrijheid om zijn vermogen na te laten aan wie hij wil. Het maakt niet meer uit hoeveel kinderen de erflater heeft. Ook al zijn er dat drie of vier: iedereen kan de helft van zijn vermogen nalaten aan wie hij wil, maar hij moet dan wel een testament opstellen.

Sinds 1 september 2018 heeft elke Belg een grotere marge om een deel van zijn vermogen na te laten aan zijn partner of aan de kinderen van de (nieuwe) partner. Die vrijheid resulteerde in 2019 in 66.521 geregistreerde testamenten, ruim 7 procent meer dan in 2018, en bijna een kwart meer in vergelijking met 2017. Dit leren we op de website voor het notariaat in België notaris.be.

‘De sterke stijging van het aantal testamenten bewijst dat burgers gretig gebruik maken van de extra vrijheid om zaken met een testament te regelen. Bovendien wordt er ook meer gebruik gemaakt van de generatiesprong. Ook goede doelen blijven populair bij mensen die een testament opmaken’, zegt notaris Bart van Opstal, woordvoerder van Notaris.be. ‘De modernisering van het erfrecht beantwoordt wel degelijk aan een maatschappelijke vraag. Bovendien werden er de jongste veertig jaar nooit meer testamenten opgemaakt.'

De cijfers betreffen de testamenten die werden opgemaakt en nadien ter registratie werden aangeboden in het Centraal Register van Testamenten. Dat register wordt beheerd door de Federatie van het Notariaat. Alle aangeboden testamenten worden er in bijgehouden. Het betreft alle testamenten die voor een notaris in België zijn opgemaakt of die eigenhandig zijn opgesteld en die vervolgens aan een notaris in bewaring zijn gegeven.

Voordelen van de registratie van het testament

Een testament registreren heeft alleen maar voordelen. Alleen zo is het, na overlijden, voor de nabestaanden duidelijk dat er een testament is opgemaakt. Zonder registratie, kan het testament verloren gaan of kan de persoon die het testament als eerste vindt, het document scheuren als de inhoud ervan hem niet zint.

Het Centraal Register voor Testamenten bevat alleen de identiteit van de persoon die het testament heeft opgemaakt, de naam van de notaris die het testament bewaart en de datum waarop het document is opgemaakt of aan een notaris in bewaring is gegeven. De inhoud van het testament wordt, voor het overlijden van de persoon die het heeft opgemaakt, nooit prijsgegeven. Zo is de absolute discretie over de inhoud ervan verzekerd.

Eigenhandig geschreven testamenten zijn niet zonder risico. Om geldig te zijn, moeten testamenten aan een aantal strikte voorwaarden voldoen. Is niet aan die voorwaarden voldaan, dan kunnen de nabestaanden de geldigheid betwisten wat kan uitmonden in aanslepende procedures.

Met een notarieel testament, zijn fouten in de juridische of technische formulering uitgesloten. De notaris geeft niet alleen advies over wat kan en niet kan. Hij controleert ook of de persoon die een testament dicteert, helder van geest is, zodat er nadien geen discussies ontstaan over zijn of haar geestelijke gezondheid. Tot slot kan een notarieel testament niet verloren gaan omdat ook de notaris het bewaart. Een testament dat voor een notaris is opgesteld biedt dus een grotere zekerheid.