Wat mij in Schotland zo aantrekt en soms ook afstoot… Een liefde die niet blind is voor de moedervlekken, de bulten en de sproeten, maar ze koestert als parels op de huid. De sfeer van mistige bergen, miljarden jaren oud. De mystieke meren met natuurlijk het onvermijdelijke monster van Loch Ness. Het ergste wat Schotland kan overkomen, is dat Nessie ooit gevonden wordt.

Maar er is nog veel meer. De kasteelruïnes, verbrijzelde scherven van een bloederig verleden. De herinnering aan de meedogenloze gevechten tussen de clans. Mag ik op mijn sterfbed een wens doen: één dag als een gek door tijd en ruimte reizen met de teletijdmachine van professor Barabas.

Broeders in de strijd tegen de bezetter

De haat tegen de Engelse bezetter, die nog steeds onderhuids leeft. Dat delen de Schotten met ons, en als je met hen over de geschiedenis praat zijn zij de eersten om de vergelijking te maken. Ook wij Vlamingen zijn vaak veroverd geweest, maar niemand heeft ons ooit kunnen knechten. We zijn broeders in de strijd tegen de bezetter...

De uitgestrekte kuddes schapen, gehard door het leven in de Highlands. Was ik maar een eenvoudige herder aan Loch Tay. Eenvoudig ja, maar vanzelfsprekend een filosoof. De onvermijdelijke kilts, gemaakt uit stof om de Noordpool te trotseren. Haggis, goed klaargemaakt een absolute lekkernij, maar soms ook niet te vreten.

De keuken in het algemeen die altijd weer verrast. Positief of negatief. Restaurants die koppig heerlijke pas gevangen vis uit het nabijgelegen meer om zeep helpen, de gevreesde ‘deep fried battered fish’ (gebakken in frituurolie in een jasje van bloem). Dan krijg ik telkens weer zin de kok ook in het frituurvet te kieperen.

Gelukkig: de heerlijke zalm, vaak zo vers dat hij nog op je bord nakronkelt, Angus beef als een culinaire symfonie, succulent Black Face lamsvlees dat smelt in je mond. Een bord zeevruchten op het eiland Skye.

Eilanden en whisky

De eilanden, schijnbaar door een reuzenhand lukraak en kwistig in de zee geworpen. Whisky, the water of life. Daar kan ik boeken over schrijven (wat ik ook gedaan heb). Helaas is whisky in Schotland zelf omwille van de hoge taksen onbetaalbaar. Vandaar dat de Schotten zich massaal in het bier storten. Als je dat bier kan noemen.

Heetgeblakerde voetbalsupporters, maar toch weinig of geen hooligans. Het weer. Schotland kan prachtig zijn bij een heerlijk zonnetje, maar als het regent, ja, dan regent het ook. Schuilend voor een stortvlaag leer je vanzelf respect voor de natuur krijgen.

Prachtige natuur

Lange autoritten over heerlijk golvende wegen, al uitkijkend naar de volgende, nog oogverblindender vallei. Ook heerlijk met de fiets of mountainbike. Alleen jammer dat er zo weinig fietspaden zijn.

Wandelen en je longen vol zuurstof pompen. Zomaar in the middle of nowhere stoppen en genieten. De stress langzaam voelen wegvloeien.

In Schotland is oneindig veel te zien en te ontdekken. Liefhebbers van natuur, cultuur en geschiedenis kunnen hun hartje ophalen in dit uitgestrekte, merkwaardige gebied vol tegenstellingen. Van religieuze fundamentalisten tot punkdoedelzakspelers, je vindt ze soms letterlijk zij aan zij.

Texas in Schotland

Een moeder met haar kind op de schoot in het park. Ze geeft de borst. Ze glimlacht naar me, voelt zich helemaal niet betrapt. Ze luistert op haar walkman naar Texas, dat poprockgroepje dat bewees dat muzikaal Schotland meer te bieden heeft dan doedelzakken en The Simple Minds. Ze lift naar de Shetlands, waar haar man op haar wacht. Hij doet er als wetenschapper onderzoek naar zeldzame vogelsoorten, zij tekent graag dieren en wil er zo veel mogelijk over weten. Ze zijn beiden Schotten uit Perthshire, maar hebben elkaar op een internationaal vogelcongres in Tokio leren kennen. Die eerste nacht was ik al zwanger, giechelt ze. Na een gepassioneerde voordracht van een Schotse professor over de jan-van-gent.

Het voorgeborchte van de hel

Maar ook de security control in de vlieghaven. De ene keer laat de ambtenaar je geeuwend passeren, de andere keer moet je je zowat uitkleden omdat het alarm maar blijft afgaan. Met stip genoteerd bij de meest angstaanjagende ervaringen: de beruchte tussenstop op Londen Heathrow, ook wel eens ‘het voorgeborchte van de hel’ genoemd. Eén troost: in de taxfree shop zijn voor wie goed uitkijkt koopjes te doen.

De ferry. Liefst met net genoeg golfslag om de zee te voelen. Eilanden die plots uit de fog opduiken. De Paps of Jura die parmantig vooruitpriemen.