Ik betrap mijzelf er op dat ik in deze coronatijden af en toe de muren oploop. Nochtans ben ik het gewoon om de overgrote meerderheid van de tijd thuis te werken en maakt een gedwongen lockdown voor mij dus eigenlijk niet zo veel verschil uit. Ik kan letterlijk rechtstreeks vanuit mijn bed naar mijn aanpalend bureau stappen en aan de slag gaan - eventueel luiweg in mijn pyjama. Wat ik nu vooral mis zijn de 'gewone' sociale contacten met vrienden en naasten. Zeker, ik kan ze bellen, Skypen, Facetimen,... Maar dat is toch niet hetzelfde...
Ik heb een partner, en nog een zeventienjarige stiefzoon om voor te zorgen. Ik ben hoofdredacteur van Seniorennet, schrijf ook nog boeken en artikels voor tijdschriften, ik heb dus met andere woorden meer dan de handen vol en ben ook enthousiast over mijn werk. Als intussen 56-jarige mag ik me een actieve babyboomer noemen, gemotiveerd en gedreven. Maar toch zijn deze weken van gedwongen 'blijf-in-mijn-kot' voor mij leerzaam geweest. Ik voelde en voel mij op bepaalde momenten duidelijk beperkt in mijn 'modus vivendi'. De coronacrisis heeft mij, net als zovele anderen, gedwongen om met beperkingen te leven en dat is niet altijd een fijn gevoel geweest.
Sluimerend gevoel van eenzaamheid
Ik mag stellen dat ik normaal gezien een behoorlijk evenwichtig sociaal leven heb. Ik kan bij mijn partner en mijn vrienden terecht wanneer ik een luisterend oor nodig heb, en dat geldt (hoop ik) ook omgekeerd. Maar ik beken: de voorbije weken zijn er dagen geweest dat ik het even niet meer zag zitten. In het coronaloze tijdperk ging ik dan de deur uit om wat tussen de mensen te gaan kuieren, of simpelweg op een terras een koffietje te drinken terwijl ik, gediplomeerd voyeur zijnde, de mensen om me heen gadesloeg.
Maar dat kon nu dus eventjes niet. En op zulke momenten voel(de) ik me zelfs eenzaam, hoeveel aandacht ik ook van mijn partner kreeg en krijg. Het heeft mij, na een eerdere periode van alleen-zijn na een pijnlijke relatiebreuk, doen ervaren wat dit betekent al besef ik maar al te goed dat ik privé in een luxesituatie zit.
Binnenkort wordt het weer beter...
Nu we toch eindelijk weer het vooruitzicht op een geleidelijke afbouw van ons gemeenschappelijk isolement hebben oogt de toekomst weer wat rooskleuriger. Niet dat we nu met zijn allen weer snel op restaurant of café zullen kunnen, maar er is tenminste weer enig perspectief.
Wat mijzelf betreft, maak ik me niet meteen zorgen. Ik heb geleerd om te gaan met mijn wisselende buien van euforie en neerslachtigheid. Vanuit het diepste dal naar de top van de berg klimmen, het is wellicht 'the story of my life' en daar heb ik me allang bij neergelegd. In mij schuilt een onverbeterlijke optimist die zelfs in de moeilijkste tijden beseft dat het ooit beter wordt.
Nieuwe inzichten
Anderzijds is de coronatijd voor een schrijver ook een potentiële bron van inspiratie. Ik heb er met 'Oma corona' alvast een boek aan overgehouden en zal deze tijd nooit vergeten. Anderzijds heeft de crisis die het wereldwijd verspreide virus heeft doen ontstaan me ook nieuwe inzichten gebracht. In deze mentaal zware periode had en heb ik het geluk te kunnen beschikken over mijn huisgenoten en mijn sociaal vangnet. Vorige week nog werd ik bij een fietstochtje door een bromfietser (die ook nog zijn middenvinger naar me opstak) van de sokken gereden met als resultaat een hoop blauwe plekken, een gekneusde rug, elleboog en pols. Wel pijnlijk en niet comfortabel bij het zitten, slapen en schrijven maar er valt mee te leven, zeker dankzij de goede zorgen van mijn partner.
Maar wat als ik wel ernstig verwond was geweest en alleen woonde? Hadden ze mij dan ergens in een verloren hoekje in het ziekenhuis gelegd, veilig ver weg van de coronapatiënten maar min of meer aan mijn lot overgelaten?
Die pijnlijke val heeft me doen nadenken over al die naamloze mensen die nu ergens eenzaam en alleen wonen, en maar moeten zien dat ze hun plan trekken. Zelfs wanneer je in goed gezondheid verkeert moet het voor sommigen een hel zijn om niemand te hebben waarmee je kan praten of desnoods eens gewoon ruzie te kunnen maken.
En wat met de eenzamen na de coronatijd?
Vroeg of laat moet het gewone leven toch ooit weer kunnen hervatten, al vrezen sommigen dat het nooit meer hetzelfde zal zijn. Wat met de mensen die zich eenzaam voelen? Nu wordt hun stem niet gehoord omdat er andere problemen de agenda bepalen. Voor hen zal het misschien altijd wel coronatijd zijn...
We kunnen alleen wat hopen dat dan het debat rond het probleem van de eenzaamheid in onze samenleving pas echt goed op gang komt. dat zal geen dag te vroeg zijn, weten de experts.
Eenzaamheid verviervoudigt onze kansen om ongelukkig te zijn en weegt dus zwaar door op ons bruto nationaal geluk ('geluksprofessor' Lieven Annemans)Eenzaamheid is een reëel probleem, lezen we op sociaal.net. Het heeft een grote impact op ons geluksgevoel. Bovendien gaat eenzaamheid, zeker als de gevoelens niet weg gaan, samen met zowel fysieke als mentale gezondheidsproblemen.
De kost van eenzaamheid voor de samenleving is hoog. Enkele internationale onderzoeken bevestigden al meermaals dat het effect van chronische eenzaamheid minstens zo nefast is voor onze levensverwachting als het effect van zwaar roken.
Eenzaamheid aanpakken en voorkomen is dan ook een maatschappelijke prioriteit. Of dat zou het toch moeten zijn. Maar dat is niet zo eenvoudig. Want eenzaamheid is een complex gegeven.
6 reacties
Echte eenzamen bestaan, helaas. Uitgestotenen of mensen die al of niet bewust zichzelf isoleren. Ik neem echter aan dat dit een grote minderheid is. Mijn alleenstaande vriendinnen missen meestal hun partner en geliefden, maar dat gemis hoeft nog geen « eenzaamheid « te zijn, toch.
Het gaat iedereen goed hopelijk .
Camilla
Dikke knuffels,
paul.
U slaat de nagel op de kop, zeker voor alleenstaande senioren, hoe moeten wij terug wennen en ons thuis voelen in de samenleving van alledag? Ik heb drempelvrees ontwikkeld. Zoals u zegt hoe moet een gewoontebeest terug “ vrij en blij “ zich onder de mensen begeven. Ik ben bang, bang nu al gestorven te zijn!