Vitamine D3 en het immuunsysteem
Bijna alle immuuncellen hebben vitamine D3-receptoren, wat aantoont dat vitamine D3 in wisselwerking staat met het immuunsysteem. Het actieve vitamine D3-hormoon calcitriol helpt bij het reguleren van zowel het aangeboren als het adaptieve immuunsysteem, onze eerste en tweede verdedigingslinie tegen ziekteverwekkers. Vitamine D3-tekort wordt geassocieerd met immuundysregulatie d.i. een falen van of het ontstaan van ongewenste veranderingen in de controlemechanismen van het immuunsysteem. Veel van de manieren waarop calcitriol het immuunsysteem beïnvloedt, zijn direct relevant voor ons vermogen om ons tegen virussen te beschermen.
- Calcitriol veroorzaakt bijvoorbeeld de aanmaak van cathelicidines en defensines - natuurlijke antivirale middelen die kunnen voorkomen dat het virus zich vermenigvuldigt en een cel binnendringt.
- Calcitriol kan ook het aantal van bepaalde types immuuncellen (CD8 + T-cellen) verhogen, die een cruciale rol spelen bij het opruimen van acute virale infecties (zoals influenza) in de longen.
- Calcitriol onderdrukt ook pro-inflammatoire cytokines, moleculen die worden afgescheiden door immuuncellen en die, zoals de naam al doet vermoeden, ontstekingen bevorderen. Sommige wetenschappers hebben gesuggereerd dat vitamine D3 zou kunnen helpen de ‘cytokinestorm’ te verlichten die wordt beschreven in ernstigste gevallen van COVID-19.
Is er een verband tussen vitamine D3 en het coronavirus?
We weten het nog niet zeker maar de aanwijzingen zijn heel sterk en consistent in alle tot hiertoe gevoerde studies.
Bewijs uit gerandomiseerde gecontroleerde studies suggereert dat een regelmatige opname van vitamine D3 kan helpen beschermen tegen acute luchtweginfecties.
Een recente meta-analyse bracht de resultaten samen van 25 onderzoeken met meer dan 10.000 deelnemers die gerandomiseerd waren om vitamine D3 of een placebo te krijgen. Het bleek dat suppletie met vitamine D3 het risico op acute luchtwegeninfecties verminderde, maar alleen als het dagelijks of wekelijks werd gegeven, in plaats van in een enkele grote dosis. De voordelen van regelmatige suppletie waren het grootst bij deelnemers die in het begin ernstig vitamine D3-deficiënt waren, voor wie het risico op luchtweginfectie met 70% afnam. In andere gevallen nam het risico met 25% af. Grote eenmalige doses worden vaak gebruikt als een snelle manier om het vitamine D3-niveau weer op peil te brengen. Maar in het kader van luchtweginfecties waren er geen voordelen als deelnemers hoge enkelvoudige doses kregen. Het is verstandiger om periodiek (dagelijks, wekelijks, maandelijks) een dosis vitamine D3 te nemen (zie verder).
Vitamine D3 en COVID-19
We hebben nog steeds relatief weinig direct bewijs over de rol van vitamine D3 in COVID-19. En hoewel de reeds gevoerde vroege onderzoeken interessant zijn, kan veel ervan indirect zijn. Toch vond een klein onderzoek uit de Verenigde Staten en een ander onderzoek uit Azië een sterke correlatie tussen een lage vitamine D3-status en een ernstige infectie met COVID-19.
Naast senioren heeft COVID-19 over het algemeen de grootste gevolgen voor mensen met al bestaande aandoeningen. Belangrijk is dat men ziet dat mensen met bestaande medische aandoeningen ook vaak een vitamine D3-tekort hebben. Studies van patiënten, die op intensive care lagen, rapporteerden een hoge mate van deficiëntie, zelfs vóór de uitbraak van COVID-19. Sommige onderzoekers hebben een hoog aantal COVID-19-infecties opgemerkt bij etnische minderheidsgroepen in het VK en de VS en merken ook op dat vitamine D3 wel eens een rol zou kunnen spelen, aangezien etnische minderheidsgroepen doorgaans een lager vitamine D3-gehalte hebben. Zwarte mensen maar ook latino’s hebben het moeilijker om vitamine D3 aan te maken via blootstelling aan de zon omwille van hun gekleurde huid. Zo hebben onderzoekers van de universiteit van Michigan gesuggereerd dat een tekort aan vitamine D3 wellicht een belangrijke oorzaak is voor een grotere sterfte onder Afro-Amerikanen. Ze stelden vast dat alleen al in hun staat 40% van de COVID-19-patiënten Afro-Amerikanen waren, terwijl ze maar 14% van de totale populatie uitmaken.
De betrokkenheid van vitamine D3 in de COVID-19 epidemie wordt nog benadrukt door het volgende. Onderzoekers hebben gekeken naar de gemiddelde vitamine D3-spiegel in het bloed van mensen van verschillende landen in relatie tot COVID-19-infecties. Zij stelden vast dat hoe lager het gemiddelde vitamine D3-niveau in de totale populatie hoe groter de kans op ernstige infecties. De Northwestern University zag, via een uitgebreide statistische analyse van data uit ziekenhuizen in Italië, Spanje, Frankrijk, China, Duitsland, Italië, Iran Zuid-Korea, Groot-Brittannië en Zwitserland, dat in de landen met het hoogste aantal coronadoden, zoals Italië, Spanje en het Verenigd Koninkrijk, de laagste vitamine D3 gehalten werden gemeten, in vergelijking met landen waar minder doden vielen.
Dit soort vaststellingen zijn geweldig interessant. Zij tonen een goede correlatie aan maar dat bewijst nog geen causaliteit, alhoewel ze allemaal in de richting wijzen van een beschermend effect.
Moeten we proberen meer vitamine D3 binnen te krijgen?
Er zijn verschillende geregistreerde onderzoeken lopende naar de relatie vitamine D3 en COVID-19. Dus hopelijk krijgen we binnen afzienbare tijd wat meer duidelijkheid over de mogelijke effecten van dit vitamine op de COVID-19-infectie. Vooral naar de resultaten van goed opgezette studies die prospectief van aard zijn en rekening houden met een ganse serie parameters kijken wetenschappers uit.
Daar vitamine D3 ook tussenkomt in een serie andere aandoeningen is het in tussentijd toch verstandig om het vitamine D3-gehalte in het bloed op peil te brengen. Heel veel mensen, vooral senioren, zijn ernstig deficiënt aan dit vitamine. Iets wat ik ook uitgebreid heb behandeld in mijn boek ‘Gezond eten, gezond ouder worden’ van vorig jaar (april 2019; Manteau).
Het is moeilijk om voldoende vitamine D3 alleen uit voedsel te halen. Een royale portie vette vis kan in een deel van onze behoefte voorzien, maar het is niet gezond om dit elke dag te eten. Zelfs al eten we voldoende vitamine D3-houdende voedingsmiddelen, we komen in het beste geval aan slechts 20% van de hoeveelheid die we nodig hebben. De rest moeten we aanmaken door in de zon te lopen. Dit werkt zeer goed zolang onze huid jong en gezond is, maar eens de 60 voorbij lukt dit niet goed meer. Vanaf dan – maar ook kwetsbare groepen moeten uitkijken (zie mijn boek) – moeten we supplementen nemen. Neem dit in overleg met de arts en zorg ervoor dat het gehalte aan vitamine D3 (gemeten als 25(OH)vitamine D3) hoger is dan 40 ng/ml en optimaal tussen 50 à 60 ng/ml ligt. Het is naar mijn gevoel een waardevolle manier van preventie.
Over Eric De Maerteleire
Eric De Maerteleire is onder meer auteur van het boek Hele en halve waarheden en complete onzin over voeding dat recent bij uitgeverij Manteau verscheen.
Eet nooit fruit na de maaltijd. Van aardappelen word je dik. Tomaten zijn goed voor de prostaat. Spelt is een supergraan. Glutenintolerantie is een groeiend probleem. Het vastendieet is een goede manier om af te vallen. Of is een ketogeen dieet beter? Of toch maar het bloedgroepdieet?
Dagelijks worden we om de oren geslagen met welgemeende adviezen en allerlei beweringen over voeding. Vele van deze inzichten spreken elkaar tegen; sommige kloppen, andere zijn slechts gedeeltelijk waar en weer andere zijn compleet uit de lucht gegrepen. Maar wat en wie kunnen we nog geloven? Wat mogen we nu wel eten en wat beter niet?
In Hele en halve waarheden en complete onzin over voeding geeft Eric De Maerteleire je antwoorden op vele vragen over voeding, waarbij hij zich baseert op het recentste wetenschappelijk onderzoek. Dankzij zijn vele voordrachten weet hij namelijk welke vragen er het hardst leven bij de mensen.
Je zult regelmatig verbaasd van iets opkijken of bevestigd zien wat je al wist, maar ook zal blijken dat heilige huisjes vaak niet overeind blijven en dat sommige ‘volkswijsheden’ naar de prullenmand worden verwezen. Eén ding is zeker: door kleine dingen te veranderen in je voeding en je levensstijl, kun je een pak gezonder leven.
In zijn vorig boek Gezond eten, gezond ouder worden geeft hij tips over de juiste voeding voor een lang en beter leven.
18 reacties
Geachte heer,
Beter zou zijn te wachten op echt onomstotelijk wetenschappelijk bewijs.
Enkel gespecialiseerde artsen kunnen zo'n gefundeerde informatie verstrekken.
De info ter zake op websites - soms ook de betere (?) - is meestal onbetrouwbaar.
In de "boekjes" vind je elke week info over vitaminen en allerlei preparaten en pilletjes die tegen alles goed zijn. En enkel te koop in de apotheek; staat erbij! Alsof dat een garantie is dat die dingen werken. Veel mensen geloven dat allemaal graag. Iedereen gelooft uiteraard wat hij/zij wil geloven. Nooit staat er bij al die producten enig wetenschappelijk bewijs. Zegt dat niet genoeg ?
Vitamine D moet wel D3 zijn en niet de D2 die artsen meestal geven. D2 is sythetisch en verdwijnt al na 15 uur uit het lichaam. D3 wordt minimaal 15 dagen in het lichaam vastgehouden. Wil ik als laatste nog kwijt dat er, naast antibiotica, vele medicijnen zijn die bepaalde vitaminen of mineralen blokkeren of versneld het lichaam laten verlaten, waardoor er tekorten optreden. Cholesterolverlagers blokkeren Vitamine D, antistollingsmiddelen blokkeren vitamine K, antidepressiva maken helemaal een troep van je lichaam door zo ongeveer alle vitaminen en mineralen te dwarsbomen en bloeddrukverlagers maken extra receptoren aan waar het coronavirus zich aan hecht. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Virusinfecties kunnen wellicht niet worden ontlopen. Men kan echter het lichaam dusdanig steunen door voldoende groente en fruit te eten en supplementen te nemen dat men misschien niet eens doorheeft dat men is geïnfecteerd. Voordat de herfst komt kan iedereen zijn afweer op deze manier voldoende opbouwen om een volgende opleving van het coronavirus aan te kunnen en zonder benauwdheid of erger te overleven. Ook de verzorgers in de medische en andere zorg zouden zich op deze manier moeten wapenen. We zijn ze allemaal veel dank verschuldigd en hun moed heb ik enorm bewonderd. Jammer dat de medische zorg nog steeds zo gefixeerd is op het willen overnemen van het lichaam. Het lichaam steunen met wat het lichaam nodig heeft is vaak een zoveel betere oplossing.
En omdat onze welwaartmaatschappij ook zijn schaduwkanten heeft, moeten we moeder natuur een handje helpen .
De , kunst is goed geïnformeerd te zijn, en suppletie met je huisaarts te bespreken, rekening houdend van eventuel andere medicatie, tijdstip van inname, combinatie's, duur van behandeling, eventueel affisselende schema van verschillende supplimenten die elkaar versterken , de zogenaamde synergische werking....
Wens iedereen gezondheid en vreugde
Zandkorreltje........
Dank voor uw positieve feedback. De gezondheid van mensen ligt mij nauw aan het hart. Om een idee, een oordeel, een goed advies te geven steun ik altijd op wetenschap. Dat is de enige goede werkwijze. De wetenschap stelt vragen en zoekt naar antwoorden. En er zijn nog heel wat zaken en vragen waar we geen antwoord op hebben, maar het onderzoek naar de relatie voeding/wetenschap is zeer dynamisch en wordt voortdurend aangevuld en bijgesteld. Zo hoort het. Mensen horen kritisch te zijn, wetenschappers zijn dat per definitie. Maar ik raad iedereen aan om gezond en positief kritisch te zijn. Verval nooit in doemdenken, zoek geen zondebokken, zoek oplossingen en, als je twijfelt, vraag een tweede of desnoods een derde opinie aan betrouwbare personen. Dat zijn mensen die met wetenschappelijke kennis van zaken kunnen en mogen spreken.
Ik zal op dit forum in de toekomst nog artikels plaatsen over de relatie voeding en gezondheid die jullie wellicht kunnen helpen om gezond te blijven of te worden.
Ik wens U allen het beste toe!
Met vriendelijke groet,
Eric De Maerteleire
En als wij eens gaan eten of met vakantie kunnen gaan (wat ook niet voor alle gepensioneerden weggelegd is), dan dragen wij nog steeds bij aan de welvaart van dit land.
Het is ook niet onze fout dat die coronavirus doorgebroken is !!
Als ik zie hoe ze daar in brussel omgaan met de "beiligheid" van de mensen, door die manifestatie toe te laten terwijl wij braafjes moeten zwijgen en volgen ??!!!
Dat ze het geld gaan halen daar waar het is : bij de politiekers (die weigeren een deel van hun loon in te leveren !!) en bij de grote bedrijven en rijke lui.
Hierna zend ik jullie nog een (groot) artikel dat ik op Facebook vond). Een brief naar onze minister Wilmès.
Lees het ook maar eens ... het is de moeite waard.
Mevrouw de Premier,
Beste Mw. Wilmès,
Zoals u weet, heeft een groot deel van degenen die u op zijn zachtst gezegd « senioren » noemt, zich sinds januari 2018 aangesloten bij een burgerbeweging die vandaag de dag meer dan 12.500 leden en aanhangers heeft: « De GVC/GRO » (GANG DES VIEUX EN COLÈRE – GANG VAN DE RAZENDE OUDEREN).
In de pers kwamen we er deze week achter dat uw “Voorlopige Regering” zich zou buigen over wat u « Risicogroepen » noemt. U denkt namelijk dat het voor iedereen nuttig zou zijn om deze « risicogroepen » goed in de gaten te houden.
Tot nu toe zijn we het eens.
Het is duidelijk dat iedereen die een immunodeficiëntie heeft (en de lijst is lang, te beginnen met sommige premiers zoals Boris Johnson) een groter risico loopt om een virus, een bacterie, een kiem die overgaat, op te lopen. Het is waar dat, om redenen van zuinigheid en gebrek aan vooruitziendheid, duizenden immunosuppressieve mensen met hun leven hebben betaald voor het gebrek aan gezondheidspersoneel en alle beschermingsmiddelen die onmisbaar zijn in de strijd tegen de pandemie (maskers, beademingsapparaten, pijnstillers, bedden, jassen, handschoenen, tests, etc.). Vandaag zijn we gerustgesteld omdat uw minister van Volksgezondheid, Mevrouw De Block, al heeft begrepen dat niemand haar een ministerie wil toevertrouwen en we zijn er zeker van dat uw voorlopige regering haar les heeft geleerd en ons hele gezondheidsstelsel weer op de rails wil zetten.
Maar uw interventie op « risicogroepen » was niet beperkt tot deze aanbeveling. We komen er achter dat uw administratie heeft besloten om « het opstellen van een handvest voor uw dierbare senioren te bestuderen », een handvest dat de activiteiten definieert die zij in de toekomst niet meer zouden mogen uitvoeren.
Waarom heb je onze burgerbeweging niet geraadpleegd?
Waarom heeft u ons niet op zijn minst uitgenodigd aan een overlegtafel om een zo ernstig onderwerp te bespreken als het gaat om onze fundamentele vrijheden?
Wie is « senior »? Wie niet? Iedereen is iemands oude dame of oude man. Er is maar één zielskracht: respect voor de vrijheid om als mens te leven, van gelijke waarde ongeacht de leeftijd. Wij zijn, Madame Wilmès, uw schoonfamilie. U moet weten, Mevrouw de Premier, dat dit segregationistische idee ongrondwettelijk is en dat het daarom wij, de Ouderen, zijn die uw diensten verbieden een « handvest tegen Oud en Jong » op te stellen, zelfs onder het voorwendsel van bescherming. U zelf, Mevrouw, uw jeugd glipt weg en we wensen u toe dat u op een dag echt oud wordt. Zorg er dus voor dat deze « Oude » status niet door jouw schuld een willekeurig teken van infantilisering en vervreemding wordt.
Er kan niet (onder het voorwendsel van gezondheidsbescherming door een arts of andere) een « handvest » worden opgesteld dat een apartheid oplegt aan alle oude mannen en oude vrouwen. Waar zijn de Ouderen voor? Waarom Oud-Vrijwilligers? Waarom alleen de Ouderen? Waarom verbieden we niet alleen roodharigen (om ze te beschermen) tegen elke activiteit die ze voor meer dan een bepaalde periode aan de zon blootstelt? Waarom verbieden we zwarten niet (om ze te beschermen) tegen elke activiteit ‘s nachts, in het geval van een stroomstoring? Waarom verbieden we de Joden niet alleen (om hen te beschermen) om zich te verzamelen en hun geloof te beoefenen ?
In een systeem waarin alle oude mannen en oude vrouwen zouden worden verboden, zou elke oude man zijn individuele rechten verliezen. Alleen zijn groep zou ze nog hebben. En deze groep (zwarten, joden, vrouwen, oude of roodharigen) zou beperkt zijn, verboden?
Nee, Mevrouw! De Gang van de Razende Ouderen weigert elke vorm van discriminatie of zelfs uitsluiting van een deel van de bevolking dat als gevolg daarvan niet langer dezelfde rechten, woonplekken of banen zou hebben als de rest van de gemeenschap.
Gaat u deze of gene activiteit voorkomen van deze of gene gekozen ambtenaar die ouder is dan 64 jaar? Gaat u oude vertegenwoordigers zoals Jacques Brotchi, Benoît Friart, François Bellot, Eric Van Rompuy, Daniel Bacquelaine, Elio Di Rupo, Patrick Dewael, Josy Arens, Jean-Paul Wahl, Charles Picqué, Viviane Teitelbaum, Herman De Croo, Hervé Hasquin, Simone Susskind, Pierre Kompany, Jean-Marie Dedecker, André Flahaut, Sybille de Coster-Bauchau of zelfs Louis Michel verbieden, om er maar een paar te noemen ?
We hebben niet gewacht op de eerste laattijdige aanbevelingen van de Nationale Veiligheidsraad om na te denken over hoe we aan de ziekte kunnen ontsnappen, hoe we het dagelijks leven in een noodsituatie kunnen reorganiseren. Gezondheid boven alles, dat is wat ons in het duister hield. Ouderen zijn volwassenen die de plicht hebben om te gaan stemmen, dus ze hebben het recht om vrij te zijn. Sinds januari heeft de GANG zich onthouden van elke actie van burgerlijke ongehoorzaamheid (zoals het binnenvallen van een rust- en verzorgingstehuis op het feest van de Drie Koningen), geleid door de enige zorg van het niet geven van het beeld van een beweging die de bevolking in gevaar zou brengen. Weet dat de « Gang van de Razende Ouderen » zich met alle mogelijke en denkbare middelen zal verzetten tegen elk handvest dat elke activiteit zou beperken of iets zou verbieden aan de Ouderen. België is een democratie, geen dictatuur.
Leeftijdsongelijkheid zou de grootste ontkenning zijn van de universaliteit van de mensenrechten in hun meest fundamentele betekenis.
We zullen met al onze kracht vechten tegen elke generatie apartheid!
Als u probeert te voorkomen dat we oud worden en vrij kunnen kiezen, zult u ons dwingen om vogelvrij te worden en zullen duizenden van ons kiezen voor de ongezonde promiscuïteit van uw gevangenissen in plaats van voor een aanval op onze fundamentele vrijheden.
Wij vragen u hierbij officieel af te zien van dit « Senior Citizens’ Charter » project. Wat ALLE ouderen nodig hebben, zijn fatsoenlijke minimumpensioenen en rusthuizen die niet meer als een gootsteen kunnen worden beschouwd.
Mevrouw de Premier, geachte Mevrouw Wilmès, we verzoeken u de uitdrukking van onze hoogste achting te aanvaarden,
Michel HUISMAN
Woordvoerder
GANG van de RAZENDE OUDEREN / GANG des VIEUX en COLÈRE
Groetjes I.G
Met alle respect over u opinie betreffende de vroege mortaliteit van onze voorouders-rond 40 jaar.
Maar...
De voedingsmiddelen, waren inderdaad veel minder uitgebreid, maar niet behandeld, en genetisch gemanipuleerd, wat betekent dat hun voedingswaarde superieur was
Moet herinnerd worden, dat de medische wetenschap sindsdien , enorme sprongen heeft gemaakt sinds L.Pasteur , en vooral de ontdekking van penicilline door Flemming , en zijn nafolgers H.W.Floyd&E.Chain, die mogelijk maakten om antibiotica op grote schaal te produceren , en inzetten voor de behandeling van de soldaten tijdens de tweede Wereldoorlog.
Dat, en de gigantischesprong van de medische wetenschap maakt dat we gezonder ouder worden.
En nu staat de medische wereld voor de uitdaging van de ...corona...
Wens iedereen een gezonde en fijne zomer, met respecteren van de regels die misschien onze levens redden.
De heer Jan Michel, formeel bankier van ING bank