Een juweel of sieraad is van alle tijden. Het gaat om het even welk object - op kleding na - dat op het lichaam wordt gedragen met de bedoeling dat mooier te maken en de aandacht te trekken op de drager.

Wat zijn antieke sieraden waard?

De vraag hoeveel antieke sieraden waard zijn valt niet zomaar te beantwoorden. Dit hangt uiteraard af van:

- het materiaal (al dan niet edelmetalen)

- de kwaliteit van het sieraad

- de periode waaruit ze afstammen

- de zeldzaamheid

- de streek

- de geschiedenis die achter het sieraad zit.

Het praatje bij het plaatje

Al deze factoren samen bepalen de waarde van een antiek sieraad. De eerste factor is sowieso de geschiedenis. Hoort er ook een 'praatje' bij het 'plaatje', dan zal dit de financiële waarde van een sieraad gevoelig de hoogte injagen.

Echte edelstenen met goud,  en bijzondere edelstenen, stijgen over de jaren alleen maar in waarde.  Let dus wel op dat het om bijzondere stukken moet gaan.

Wanneer is een sieraad antiek?

Lang niet alle oude sieraden mogen antiek genoemd worden. Om dit predicaat te verdienen, moet een voorwerp aan twee belangrijke voorwaarden voldoen.

- Zo moet het hoofdzakelijk manueel  gemaakt. Het gebruik van machines is geoorloofd, maar is beperkt.

- Daarnaast moet het juweel een bepaalde leeftijd hebben. Wij spreken meestal van antieke sieraden wanneer deze meer dan een eeuw oud zijn. Vandaag de dag moet antiek dus voor de twintiger jaren zijn gemaakt.

Soorten antieke juwelen

Sieraden komen in allerlei soorten en maten voor. Bij handelaren kom je veelal de volgende sieraden tegen:

- Ringen;

- Hangers;

- Oorringen;

- Armbanden;

- Halskettingen;

- Oorbellen;

- Broches.

Even oud als de mens

Sieraden zijn even oud als de mens, want van zodra onze vroegste voorouders dierenhuiden begonnen te dragen om zich te wapenen tegen koude en regen zochten ze ook naar elementen om zichzelf mooier te maken en zo van anderen te onderscheiden. We kunnen dan ook met recht en reden van antieke sieraden spreken.

Belangrijk voor ons voortbestaan

 Vrouwen wilden decoratieve elementen om de meest begeerlijke (vaak de sterkste) van de mannen van de stam voor zich te winnen, en de mannen wilden vooral een goede moeder om het voortbestaan van de soort te verzekeren.

Diverse fases van onze ontwikkeling

Sieraden speelden dus een grote rol bij het voortbestaan van de mensheid en ze zijn voor historici van groot belang..Aan de hand van deze juwelen kunnen ze duidelijk de evolutie van de mensheid volgen en diverse fases in onze ontwikkeling onderscheiden.

Steeds verfijnder

Door de eeuwen heen werden antieke sieraden steeds verfijnder door gebruik te maken van pas ontdekte edele metalen en nieuwe technieken. Ook in de eerste primitieve beschavingen stond het beroep van edelsmid en sieradenmaker al in hoog aanzien.

Statussymbool

Vroeger hadden juwelen vaak een functie, al was het maar om kleren samen te houden Sieraden werden gemaakt van materialen zoals beenderen, tanden, schelpen, hout en steen. In de Oertijd had een juweel naast een duidelijke functie ook bedoeling om de status van bepaalde vooraanstaande figuren te tonen en mee uit te pakken. Meestal werden ze met die siervoorwerpen ook begraven.

 Uitdrukking van eigen identiteit

 In primitieve culturen was het de gewoonte om een amulet, kralen of een medaille te dragen. Afrikaanse stammen drukten en drukken er ook hun eigen identiteit mee uit.

Kralen kunnen zowel gedragen worden rond de hals, de pols, de vingers, enkels, heupen,… Elk van deze plaatsen op het lichaam en het gebruikte materiaal, kleur en afwerking vertellen een eigen verhaal.

78.000 jaar geleden

De eerste vondsten van Afrikaanse juwelen dateren al van ruim 75.000 jaar geleden in het huidige Kenia. Het zouden trouwens de Cro-magnons zijn, onze oorspronkelijke voorouders uit Afrika, die naar het Midden-Oosten uitweken en in Egypte de Neanderthalers als overheersend ras verdreven. De Cro-Magnons introduceerden er het ambacht van het maken van armbanden en halskettingen met tanden en beenderen.

Oude Egypte

De eerste sporen van geavanceerde juwelen zijn terug te vinden in het oude Egypte van zowat 5.000 jaar geleden. De Egyptenaren verkozen de luxe, zeldzaamheid en gemakkelijke bewerking van goud boven andere metalen om juwelen mee te maken. Gouden ornamenten groeiden er algauw uit tot de manier om kracht en religiositeit mee te symboliseren. De machtdragers pronkten met hun gouden juwelen tijdens leven en dood, want de sieraden gingen mee in de graftombes.

Glas en edelstenen

Samen met goud gebruikten de Egyptische siersmeden ook gekleurd glas en tal van edelstenen. Toch verkozen de vooral glas als nevenmateriaal bij het vervaardigen van juwelen omdat glas gemakkelijk bewerkbaar en kleurbaar was.

Het belang van kleuren

Kleuren hadden er een groot belang, en elke kleur had een andere betekenis. Zo zei het Boek van de Dood specifiek dat een ketting van Isis rond de nek van een mummie rood moest zijn om de drang van Isis naar bloed te bevredigen, terwijl groene juwelen stonden voor vruchtbaarheid en een goede oogst.

Emerald: het lievelingsgesteente van Cleopatra

In het oude Egypte werden heel wat materialen om juwelen van te maken gevonden aan de grenzen en in de Rode Zee. Daar bevond zich een mijn waarin ze emerald, het lievelingsgesteente van Cleopatra, opdelfden. De Egyptische juweliers waren traditioneel aan de slag in grote werkhuizen letterlijk vastgehecht aan tempels en paleizen.