Vorige week hadden we het al over de bijen in ons artikel 'De bijen hebben onze hulp nodig(. Meer dan ooit, weet onze huisspecialist Marcel De Cleene die er ons graag wijst op de arbeidslust van de bijen....
Bijenwas
We weten allemaal wel dat bijen honing produceren, maar die naarstige diertjes maken met speciale klieren op hun achterlijf ook bijenwas. Ze bouwen hiermee hun kinderkamers en voorraadkamers voor hun honing.
Daarnaast gebruiken mensen die was nog voor het maken van waskaarsen en cosmetica. Kaarsen die men in katholieke kerken aansteekt, moesten traditioneel voor minstens 51% van bijenwas zijn gefabriceerd.
De reden hiertoe is dat dit bleke goedje symbool stond voor het zuivere lichaam van Jezus, de lont in het midden van de kaars symboliseerde de ziel.
Alleen de zuiverste bijenwas
Daarom mocht men alleen de zuiverste bijenwas gebruiken. Die symboliek steunt wel op een misverstand! Men geloofde lange tijd immers dat bijen geen seksualiteit kenden. Daarom stonden ze in groot aanzien bij de Kerk.
Pas in de achttiende eeuw zag men dit misverstand in, maar de zuiverheidssymboliek van bijen is wel blijven doorleven…
Ook in cosmetische producten
Bovendien kent bijenwas nog enkele andere toepassingen, o.a. bij cosmetische producten zoals crèmes en zalven, lippenbalsem en baardwax.
Ook in de oudheid kende men dit cosmetisch gebruik al. Zo zouden de gezichtsmaskers van Poppea, de vrouw van de wrede keizer Nero (37-68), gemaakt zijn geweest van bijenwas, vermengd met ezelmelk.
Propolis
En dan is er nog de bekende propolis. Bijen maken haar door het mengen van boomharsen en was. Eens klaar, bedekken ze dan de binnenkant van hun honingraatcellen met een flinterdun propolislaagje tegen invasie van bacteriën en schimmels. Zo beschermen ze hun nageslacht.
Mensen kennen ook al duizenden jaren de eigenschappen van propolis. Zowel in Egypte als in het oude Griekenland en Rome paste men propolis toe om wonden te genezen (desinfecterend). Indiërs strooiden propolispoeder op vlees, vis, bessen en wortels om bederf ervan te voorkomen. In Japan is propolis trouwens vandaag de dag een goedgekeurd conserveermiddel voor vis.
Sproeilaagje
Men sproeit ook nog een laagje was op sinaasappels, appels en meloenen, zodat ze langer glanzend en fris ogen. Met een waslaagje frist men eveneens oude meubels op. Tot slot ‘helpt’ men de bijen door hun opbrengst aan was voor een belangrijk deel ook aan te wenden voor het maken van nieuwe bijenwastafels, en zo is hun noeste arbeid toch niet allemaal voor niks geweest …
Tip: tentoonstelling over wilde bijen
In Wereld van Kina (Berouw 55 9000 Gent) kan je nog tot en met 25 september 2022 de heerlijke tijdelijke tento ‘Wilde Bijen Parade’ bezoeken. Een must voor jong en oud!
De honingbij - die kennen we. Maar er zijn nog heel wat andere bijen en hommels: de wilde bijen. Grote wolbij, tuinhommel en dikpootbij; ze hebben allemaal hun eigen verhaal en hun eigen belang voor de natuur. Een collectief van 40 beeldmakers zet zich in om meer aandacht te vragen voor wilde bijen en biodiversiteit.
Hier vind je meer info over deze tentoonstelling.
2 reacties