72% van onze huishoudens is eigenaar van de woning waarin ze wonen. Het aandeel private huurders bedraagt 19% en het aandeel sociale huurders 7%. Opmerkelijk hoger dan de meeste buurlanden, maar jongeren hebben het financieel steeds moeilijker om een eigen woning te verwerven.

Vooral huizen

In vergelijking met onze buurlanden scoort België - het gezegde dat we met een baksteen in de maag geboren worden indachtig - op het vlak van eigendom van een eigen woning opvallend hoog. Zo kent Duitsland het laagste aantal eigenaars. Bij onze oosterburen is de groep eigenaars (50,4 procent) ongeveer even groot als de groep huurders (49,6 procent).

Roemenië is dan weer het land met het grootste aandeel eigenaars, ruim 96 procent. Ook in andere vroegere Oostbloklanden vormen de huurders slechts een kleine meerderheid.

Uit de Europese statistieken blijkt nog dat 77 procent van de Belgen in een huis woont en 23 procent in een appartement of andere woonvorm. Slechts in twee andere EU-landen, Ierland en Kroatië, zijn de huizenbewoners zo dominant.

Voordelen

Een eigen woning verwerven heeft uiteraard een aantal voordelen.

Niet langer afhankelijk

Zo hang je niet langer af van de verhuurder, die kan besluiten dat hij zijn woning niet meer verhuurt of dat hij er zelf wil in komen wonen. Afscheid moeten nemen van een huurwoning waar je lang hebt geleefd kan emotioneel behoorlijk stresserend zijn. Heb je een eigen huis, dan slaap je op dat vlak tenminste gerust.

In een huurwoning hang je voor verbeteringswerken af van je huisbaas. Is de woning weinig geïsoleerd, dan moet je op zijn goodwill rekenen om daar iets aan te doen.

Doe je op eigen houtje ingrijpende werken zonder zijn toestemming, dan zijn dit verloren kosten wanneer de huur beëindigd wordt.

Je spaart langzaam

Elke maand hypotheek betalen is misschien financieel niet altijd makkelijk om dragen, maar je weet dat er ooit een einde aan komt. En er is natuurlijk het fiscaal voordeel. Huur je, dan ben je dat geld elke maand gewoon kwijt.

Je doet wat je wil

Een eigen huis kan je terwijl je erin woont naar je eigen hand zetten. Je moet niet meteen grote renovatiewerken doen, maar kan dit over de loop der jaren naargelang je budget en je veranderende wensen spreiden. Kortom, jij bent de baas.

Verkopen wanneer de kinderen het huis uit zijn?

Wanneer je kinderen hebt, zullen die ooit het huis verlaten. Hou hier rekening mee, want dan dreigt de woning te groot te worden. Je kan er dan voor kiezen je woning te verkopen om naar een kleinere woonst of een appartement te verhuizen.

Een appeltje voor de dorst

Hoe dan ook is een degelijk onderhouden woning een appeltje voor de dorst. Jaarlijks stijgt de prijs van een woning gemiddeld tussen de 7 à 10%, en zelfs rekeninghoudend met de inflatie blijft het een goede investering. Besluit je om je woning te verkopen, dat zal je doorgaans een leuke meerwaarde kunnen realiseren.

Nadelen

Je eigen huis kopen heeft ook een aantal mogelijke nadelen.

Grote startkost

Hoe dan ook, zelfs wanneer je het grootste deel leent, heb je een aantal kosten. De notaris met de compromis, de kosten van de lening: je bent al meteen een aardig bedrag kwijt en dan hebben we het nog niet gehad over de eventuele kosten om je woning bewoonbaar te maken.

Je moet je huis onderhouden

Huizen kosten geld, dat is geweten. Voer je niet tijdig de nodige werken uit, dan zal je woning in waarde dalen.

Zeker in deze tijd waarin energie een steeds grote kost wordt kan je je het eigenlijk niet veroorloven om aandacht aan de isolatie van je woning te besteden. Heb je daar niet de nodige financiële middelen voor, dan zal de energiefactuur een steeds groter hap uit je budget nemen. Nu al horen we de helaas schrijnende verhalen van eigenaars die vroeger konden sparen door fel gestegen energieprijzen nog amper rondkomen en zelfs aan hun spaarcenten moeten zitten.

Je moet de lening kunnen blijven betalen

Sommigen overschatten hun financiële draagkracht wanneer ze een lening afsluiten. Je kan je werk verliezen, langdurig ziek worden, of gewoon een te dure lening afgesloten hebben. Of je hebt gekozen voor een lening met variabele rentevoet, en die kan ook voor onaangename verrassingen zorgen.

Minder flexibiliteit

Heb je een eigen huis, dan kan je niet zomaar verhuizen wanneer je dat zou willen. Je moet dan niet alleen je huis verkopen, maar ook op zoek gaan naar een andere woonst.

De valkuil van een scheiding

Heel wat mensen hebben ooit met hun partner een huis gekocht. Wanneer ze op een bepaald moment besluiten om te scheiden moet deze woning meestal verkocht worden of moet de ene partner de andere uitkopen.

Een eigen woning blijft interessant... voor wie het kan betalen

Vraag je aan experts wat de meest interessante beleggingen zijn, dan staat een eigen woonst meestal nog altijd op nummer één.

Helaas stelt zich steeds meer het probleem dat een eigen huis langzaam onbetaalbaar dreigt te worden, zeker voor jongeren die niet op een steuntje in de rug van de familie kunnen rekenen. Heel wat ouders maken zich dan ook zorgen.Statbel, het Belgische statistiekbureau, publiceerde de Belgische woningprijzen voor het eerste kwartaal 2022.

Even grasduinen in de belangrijkste resultaten

• De gemiddelde prijs voor een huis in gesloten of halfopen bebouwing bedroeg 255.000 euro. Voor een huis in open bebouwing betaalde men 360.000 euro.
• Het Waals Gewest is het goedkoopste gewest met een prijs van 169.000 euro voor huizen in halfopen of gesloten bebouwing, en 285.000 euro voor huizen in open bebouwing.
• Daarna volgt het Vlaams Gewest. Huizen in gesloten of halfopen bebouwing kostten er 280.000 euro, huizen in open bebouwing 395.000 euro.
• Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het duurste gewest voor alle types woningen. Huizen in gesloten of halfopen bebouwing kostten 495.000 euro.
• Voor huizen in open bebouwing was dat 1.225.000 euro.
• Vlaams-Brabant en Waals-Brabant zijn de duurste provincies. De goedkoopste Vlaamse provincie is Limburg, de goedkoopste Waalse provincie is Henegouwen.
• Sint-Martens-Latem is de duurste gemeente, Hastière de goedkoopste.

Alternatieve formules

Steeds meer andere vormen van wonen duiken op. Zo bijvoorbeeld met een gelijkgestemde een woning delen, cohousen (een formule waarbij samen bouwt en woont); hospitawonen (waarbij een kamer van een woning verhuurd wordt), mobiel zorgwonen (een gedeelte van een woning delen met een zorgbehoevende), en alternatieve woonplekken zoals woonwagens en woonboten.

Nieuwe formule: 'splitskopen'

Al van 'splitskopen' gehoord? VRT schonk aandacht aan dit project dat mensen die niet meteen de middelen hebben om een eigen woning te kopen de kans zou moeten geven om toch eigenaar te worden.

Het project werd voorgesteld in Puurs in de provincie Antwerpen. In dit project kan je de aankoop van een woning en de grond opsplitsen. Via het recht van opstal krijgen kopers de gelegenheid om eerst de woning aan te kopen, en pas later, dit binnen de zeven jaar, de grondwaarde te vereffenen.

Lees hier meer over dit project.