Vooral Belgen
Ga in het weekend maar eens shoppen net over de grens in Zeeuws-Vlaanderen, het meest zuidelijke deel van de Nederlandse provincie Zeeland. Tel de Belgische nummerplaten op de parkings en die zijn vaak in de meerderheid.
Zelf ben ik (wonend op een boogscheut van grensgemeente Zelzate) een fervent bezoeker van Zeeuws-Vlaanderen. Vooreerst als fietser, een klein half uurtje peddelen en dan verandert ineens het landschap. Brede wegen, mooie fietspaden, een echt wielerparadijs.
En mijn madame, die gaat graag shoppen. Terneuzen, Sluis, Hulst: de winkels daar hebben geen geheimen meer voor haar. Trouwe partner dat ik ben ga ik vaak mee, de fiets in de koffer. Zo combineren we onze beide interesses en belonen we onszelf achteraf met een bezoekje aan een van de vele plaatselijke etablissementen.
Vlamingen boven
Een paar keer per jaar houden we zeker ook halt in Philippine. De mosselen daar, alleen al er aan denken geeft me het water in de mond. In ons vast restaurant kennen ze ons al bij de naam en worden we elke keer weer als ware vrienden ontvangen. En het is gemeende hartelijkheid die je niet kan veinzen.In ons vast restaurant zijn Vlamingen koning. Meer zelfs, we kijken al verbaasd op wanneer aan het tafeltje naast ons Nederlandse klanten blijken te zitten.
Rode oortjes...
Tot voor enkele jaren trokken wij Vlamingen met bussen vol naar plaatsen als Sluis en Hulst, en dat was zeker niet alleen om er maatjes te kopen. De lokale sekshops met voor ons ongeziene plaatjes en speeltjes deed de Vlaming tot ver voorbij Brussel rode oortjes en een flinke blos op de wangen krijgen.
Vlaamse huisvrouwen ontdekten er lichaamsvreemde voorwerpen die hen de adem benamen en ook de mannen wisten niet wat ze zagen.
Een keten als Blue Vision (de kenners onder ons weet welke films ik daarmee bedoel) deed gouden zaken. De baas van dit imperium dankt nu nog elke dag vanop het terras in Marbella zijn Vlaamse medemens voor onze gulheid.
...en couponnetjes
Er was nog een belangrijke reden waarom we destijds met zijn allen de grens overstaken. De feiten zijn intussen verjaard en de fiscus leest toch niet mee, dus mogen we dit zeker vertellen.
Heel wat hardwerkende Vlamingen deponeerden toen hun zuurverdiend zwart geld bij een plaatselijke bank en kwamen er jaarlijks trouw een couponnetje knippen. De vriendelijke bankbedienden knikten hen welwillend toe en probeerden ook min of meer Vlaams te praten. Wiens brood men eet...
De winst spendeerden we toen vaak gewoon weer bij de lokale middenstand, die de Vlaamse klanten als koningen behandelde.
... en de pretsigaret
Nu lacht onze jeugd er wellicht mee, want joints kan je vandaag de dag overal krijgen. Mee met de tijd als ik ben weet ik van mijn spionnen in die leeftijdsgroep dat er allerlei WhatsApp groepjes zijn waar je 'à la carte' joints kan bestellen die indien de klant die wenst ook met een koerier worden geleverd.
Vroeger was dat anders. De zogenaamde 'coffeshops' in Zeeland serveerden wel wat straffer dan koffie, namelijk een selectie aan verfijnde rookwaren met een geurtje waarvoor de vooral jongere Vlaming met enige onwennigheid de grens overstak in de wetenschap dat hij zich aan een illegale transactie waagde.

Waar is de spanning gebleven? Toen wij nog jong waren moest je voor een 'pretsigaret' risico nemen. Je reed met bonzend hart over sluipwegen naar Terneuzen, en die kick was eerlijk gezegd groter dan de roes van de weed.
Wat hebben we jullie gemist
In coronatijden werd pas goed duidelijk hoe de Vlamingen en de Zeeuwen aan elkaar verknocht zijn. Afwisselend mochten eerst de Nederlanders België niet in, dan was het omgekeerd. Tot groot verdriet van mijn plaatselijke krantenboer, die zelf net over de grens een pittoresk huisje heeft omdat hij het daar veel leuker vindt. Toen vonden hartverscheurende taferelen plaats, want heel wat Vlaamse en Zeeuwse families wonen verspreid langs beide kanten van de grens.
Toen het van de coronaregering weer mocht, reden vrouwlief en ik al op de eerste dag terug naar Terneuzen. We pinkten een traantje weg bij de grens. Daar stonden officiële borden met de melding dat de Belgen opnieuw hartelijk welkom waren en dat ze ons gemist hadden.
'Wij horen eigenlijk bij jullie...'
In de loop der jaren is mijn liefde voor de Zeeuwen alleen maar gegroeid. En heb ik allang niet meer het gevoel dat ik naar het buitenland ga. Wat eigenlijk ook niet echt het geval is, getuige daarvan de uitspraak van kastelein Piet (zoals hij zichzelf graag noemt) uit Terneuzen: 'Eigenlijk horen wij gewoon bij jullie. Ik voel me ook geen Hollander...'
Historisch gezien heeft Piet gelijk. Het huidige Zeeuws-Vlaanderen behoorde tot rond het jaar 1600 tot het graafschap Vlaanderen met Hulst en Sluis als belangrijkste steden.
Leegstand
De lokale overheden zijn vragende partij om meer aandacht aan Vlaamse klanten te besteden. Loop je nu in Terneuzen rond, dan zie je daar steeds meer leegstand. Heel wat winkelpanden staan te huur en de klad zit er duidelijk in.
Niet te verwonderen dus dat de lokale overheden een campagne plannen om de Vlamingen opnieuw naar hun steden te lokken. Want na corona zijn we het blijkbaar verleerd geraakt om onze Zeeuwse broeders en zusters met een bezoekje te vereren.
Aantrekkelijk wonen
Heel wat Belgen hebben intussen Zeeuws-Vlaanderen ontdekt en niet alleen om er te winkelen. Zo kopen steeds meer landgenoten er een woning. Hier zijn de huizen gemiddeld 50.000 euro goedkoper dan in België. En ook de registratie- en de notariskosten liggen een pak lager in Nederland. De natuur die hier alomtegenwoordig is, de nabijheid van zowel Gent, Antwerpen als Brugge en Knokke (allemaal op een half uur tot een uur afstand), het ruime aanbod aan woningen in alle prijsklassen: Zeeuws-Vlaanderen wordt steeds meer Vlaams.
Maar ook het feit dat de natuur hier omnipresent is en dus rust brengt, doet veel Belgen overstag gaan. En ondanks die rust en het alomtegenwoordige groen sta je toch op ongeveer een half uurtje in Gent, Antwerpen of Brugge. Zeeuws-Vlaanderen biedt dus het beste van beide landen. En bovendien is er een ruim aanbod aan woningen in alle prijsklassen.
Binnen 10 tot 15 jaar zal de helft van de Zeeuws-Vlaamse bevolking uit Belgen bestaan. (antropoloog Herman Tak - University College Roosevelt in Middelburg)
Waarom annexeren we dus Zeeuws-Vlaanderen niet gewoon?
De conclusie mag duidelijk zijn: waarom annexeren we Zeeuws-Vlaanderen niet gewoon? Terneuzen, Sluis, Hulst, Philippine: het zijn nu eigenlijk al Vlaamse trekpleisters, dus zoveel zou er niet veranderen. En dan kunnen we oesters en mosselen eindelijk 'Vlaams' noemen. Wat ze nu in feite al zijn, want de Zeeuwse productie van beide lekkernijen gaat toch voornamelijk naar Vlaanderen.

Piet heeft daar zijn mening over: 'Voor mij niet gelaten. Ik heb toch al meer Vlaamse dan Hollandse lieven gehad. Alle gekheid op een stokje, ons leven is hier vooral op Vlaanderen gericht. En dat niet alleen omdat de meeste van mijn klanten een Vlaamse tongval hebben. Als ik zeg dat ik naar 'de stad' ga, dan bedoel ik daarmee niet Terneuzen, maar Gent of Antwerpen.'
De 'echte' Hollanders (die van boven de Moerdijk) lachen trouwens met hun Zeeuwse landgenoten, die ze 'met hun rare taaltje' als reservebelgen beschouwen.Hoog tijd dus dat we een referendum houden....
Auteur: Stefaan Van Laere

13 reacties