Dementie is de belangrijkste doodoorzaak geworden
Tussen 2004 en 2019 klom dementie (onder andere veroorzaakt door de ziekte van Alzheimer) geleidelijk aan op tot de belangrijkste doodsoorzaak in België.
De opmars van dementie komt volgens Sciensano vooral omdat de overlijdens door hart- en vaatziekten, historisch veruit de belangrijkste doodsoorzaak in België, jaar na jaar dalen.
Cijfers van Statbel
Sciensano analyseerde de sterftecertificaten verzameld door statistiekbureau Statbel, en deelde alle overlijdens in volgens 130 unieke doodsoorzaken. De gedetailleerde analyses laten toe om vergelijkingen te maken over tijd, leeftijd, geslacht, en provincie.
In 2019, het laatste jaar waarvoor we schattingen konden maken, waren coronaire hartziekte en dementie de belangrijkste doodsoorzaken in België. Elke van beide was verantwoordelijk voor zo’n 9% van alle overlijdens.
Minder beroertes en hartziektes, meer dementie
Beroerte en longkanker stonden op een gedeelde derde en vierde plaats, met elk een aandeel van ongeveer 7% van alle overlijdens. Deze rangschikking verschilt sterk van die uit 2004, waar coronaire hartziekte en beroerte nog aanleiding gaven tot respectievelijk 15% en 10% van alle overlijdens, en dementie slechts een aandeel van 5% vertegenwoordigde.
De geleidelijke opmars van dementie, maar vooral de sterke daling in het aantal overlijdens door hart- en vaatziekten, en recent ook de beperkte daling in het aantal overlijdens door longkanker, zorgen ervoor dat dementie uitgroeit tot de belangrijkste doodsoorzaak in België. (Brecht Devleesschauwer, epidemioloog bij Sciensano)
Evolutie van de overlijdens door hart- en vaatziekten, longkanker en dementie in de Belgische bevolking tussen 2004 en 2019
Belangrijke verschillen tussen mannen en vrouwen
Opmerkelijk is het verschil doodsoorzaken tussen de geslachten.
De nationale cijfers verbergen echter een aantal belangrijke verschillen tussen mannen en vrouwen. Bij mannen staan coronaire hartziekte en longkanker nog stevig aan de top, met een aandeel van respectievelijk 10% en 9% van alle overlijdens. Slechts 6% van de mannen overlijdt aan dementie.
Bij vrouwen is dementie daarentegen al sinds 2013 de belangrijkste doodsoorzaak. In 2019 waren bijna 12% van alle overlijdens bij vrouwen te wijten aan dementie, tegenover 8% door coronaire hartziekte en beroerte. Specifiek bij vrouwen kent ook de longkankersterfte nog steeds een stijgende trend, wat de nodige aandacht verdient.
Evolutie van de overlijdens door hart- en vaatziekten, longkanker en dementie bij mannen tussen 2004 en 2019
Evolutie van de overlijdens door hart- en vaatziekten, longkanker en dementie bij vrouwen tussen 2004 en 2019
Antwerpenaars overlijden het vaakst aan dementie
Rregionaal zijn er duidelijk verschillen in doodsoorzaken te noteren. Voor het eerst werden deze analyses ook opgesplitst per provincie. Daarbij vallen een aantal interessante geografische verschillen op. Zo lopen inwoners van de provincie Antwerpen (na correctie voor grootte en leeftijdsstructuur van de bevolking) het meeste risico om te overlijden door dementie.
De provincie Luxemburg kent daarentegen het laagste risico. Over alle doodsoorzaken heen is de sterftegraad echter het hoogste in de provincie Henegouwen, gevolgd door Namen en Luik. West-Vlaanderen, Vlaams-Brabant, en Limburg, kennen daarentegen de laagste sterftegraad. Sinds 2004 is de sterftegraad in alle provincies significant gedaald, maar zijn de verschillen tussen de provincies grotendeels constant gebleven.
Bron: Sciensano
14 reacties
de voornaamste doodsoorzaak zal worden.
Alzheimer eindigt natuurlijk stap voor stap ook in dementie en begint spijtig genoeg soms
veel vroeger. Je hebt dan dementie, maar dit kan ouderdomsdementie zijn.
Ik denk, doordat ik wel in het ziekenhuis heb gewerkt, het ook aan onze maatschappij ligt.
Hoeveel mensen hebben geen depressies, geen sociale contacten dgl.
Dit is misschien geen medische reden, maar zeker iets van veel belang is. Meestal, buiten enkele
mensen die zich sociaal inzetten, is er praktisch geen contact meer.
Ik weet ik heb dit nogal geschreven, dus val in herhaling, maar sociaal contact, een kleine
babbel is echt zo belangrijk. De huisartsen hebben hier ook geen tijd meer voor, alles is
op afspraak(wat als je geen computer of smartphone hebt). Voor alles moet je een afspraak maken, zelfs bij de politie. Verontschuldig me, maar volgens mij dragen deze factoren heel
veel bij zeker aan bij dementie.
Er is veel vooruitgang geboekt, ook in de medische wereld, maar of dit alles ons beter
beschermd (wel voor sommige ziektes), maar zeker niet voor eenzaamheid.
Wat doe je in een woonzorgcentrum (soms kan het niet anders) zitten wachten tot het voorbij is.
Ik wil hier zeker niet het personeel de schuld geven, in tegendeel. Maar wat is de werkelijkheid???
Of berdenkt hij ons er van, wegens geheugenstoornis ?
Maar als u het prettig onserwerp vindt, geniet ervan.
Dit artikel heeft overigens geen enkele meerwaarde. Met cijfers en statistieken schieten we niets op.
Ik wens u alvast prettige feestdagen en een gezond dementieloos 2023.