De laatste keer...

Beloofd is beloofd: dit is de laatste keer dat ik over tanden schrijf en dat zal waarschijnlijk ook niet meer nodig zijn. Als u dit stukje leest, moet ik al wel leven met een heel nieuwe eetkamer in de mond. Of ik er mee pronken kan, valt nog af te wachten. Intussen heb ik vaak gedacht hoeveel geluk ik heb gehad met die al bij al niet zo vrolijke bedoening. Terwijl ze bij mij bezig waren met spuiten, trekken en bloed stelpen, werd er via al de media accent gelegd op het nijpend tekort in Vlaanderen aan… tandartsen.

Ik hoorde over mensen die tot een jaar moesten wachten op een afspraak om van hun misère af te geraken. Maak het maar mee met knagende pijn in de mond.

Ikzelf kon in de kortste keren en bij herhaling binnen in een nieuwe, moderne tandenkliniek, bij een energieke maar tegelijkertijd meelevende arts en haar jonge en aandoenlijk vriendelijke assistent en dit voor vele, opeenvolgende sessies.

Moeilijk te begrijpen

Ik blijf daarbij achter met in mijn kop een zaak die ik nooit zal begrijpen. Op een bepaald ogenblik in onze moderne geschiedenis werd vanuit de overheid de goede raad gegeven regelmatig de kiezen te laten controleren, zodat lange en ingewikkelde behandelingen vermeden konden worden. Maar ongeveer tegelijkertijd legde ze, die overheid dan, de universiteiten een limiet op in het toelaten van… tandartsstudenten, met het gevolg dat er, bij een groeiende toeloop in de kabinetten, nu een voelbaar gebrek is aan zo’n lovenswaardige specialisten. Maar ja: het zal wel voor velen moeilijk blijven te snappen wat er in de hedendaagse politiek af en toe (of vaak) eens geschiedt.

Zoals dat wel meer gebeurt in dergelijke gevallen, gaat een oudere mens wel eens terugdenken aan het vroeger van zijn jeugd. Het was niet moeilijk zich te herinneren dat er toen veel minder zorgzaam met de inhoud van de mond werd omgesprongen. Tandpijn? Geen probleem! Een poedertje Mann of een borrel jenever en wachten tot het voorbij was. En verder tot die kies zodanig ‘naar de vaantjes’ was dat hij er gewoon… uitviel.

Tanden trekken tijdens de kermis

Ik weet ook nog dat, net na de oorlog, er zelfs… publiekelijk tanden getrokken werden. Dat gebeurde tijdens de kermis, in een tent tussen de andere attracties, een tent waar je verlost kon geraken van die hinderlijke stukjes van boven of van onder in de mond. Het aanwezige publiek kon toekijken, de getrokken tand werd door de arts (zo dat al een arts was) als een soort trofee in de lucht gestoken werd.

Op die kermissen links en rechts, werd nog een kans aangeboden om verlost te geraken die hinderende, soms pijnlijke stukken achter de lippen, zij het dan dat het hier ging om een nog minder (of helemaal geen) wetenschappelijke aanpak. Er stond namelijk op elke ‘grote foor’ zoals wij zegden, een tent waarin… gebokst werd. Ik mocht daar, als klein jongetje, altijd met vader mee naartoe en dat om een heel eenvoudige reden: ik werd steeds weer kotsmisselijk op de molentjes en kreeg als compensatie dan maar boksende mannen voorgeschoteld.

Het systeem was eenvoudig: op een podium voor de tent werden een aantal zogezegde kampioenen voorgesteld en zij daagden moedige mannen uit het publiek uit om hen in de ring te bekampen.

Gebeurde dat met succes, dan kreeg de dappere kerel een flinke premie uitbetaald. Of dat ooit gebeurde, betwijfel ik nu nog, dat er al eens tanden (goeie of slechte) sneuvelden, lijkt mij iets waarschijnlijker.