Van milde symptomen tot ernstig nierfalen

In Vlaanderen hebben nierproblemen invloed op een aanzienlijk aantal mensen. Volgens schattingen  heeft ongeveer 8 tot 10% van de bevolking last van chronische nierziekte. Deze aandoening kan variëren van milde nierproblemen tot gevorderd nierfalen, waarvoor dialyse of een niertransplantatie nodig is.

 Nierproblemen kunnen op elke leeftijd voorkomen, maar het risico neemt toe met de leeftijd. Oudere volwassenen hebben over het algemeen een hoger risico op het ontwikkelen van nierproblemen, zoals chronische nierziekte.

Wat betreft geslacht, zijn er geen grote verschillen in het voorkomen van nierproblemen tussen mannen en vrouwen. Beide geslachten kunnen worden getroffen, hoewel bepaalde specifieke nieraandoeningen, zoals polycysteuze nierziekte, vaker voorkomen bij mannen.

Waarschuwingssignalen

Er zijn een aantal signalen die erop kunnen wijzen dat onze nieren niet optimaal functioneren. Het is van groot belang dat je ze tijdig herkent om zo actie te kunnen ondernemen.

Zwelling

Soms veroorzaken beschadigde nieren zwelling in het lichaam, voornamelijk in de enkels en voeten. Dit komt doordat nierdisfunctie resulteert in ophoping van natrium. Daarnaast kan ook zwelling rondom de ogen optreden, wat aangeeft dat er een grote hoeveelheid eiwitten via de urine wordt uitgescheiden.

Vermoeidheid

Gezonde nieren produceren het hormoon EPO, dat verantwoordelijk is voor de aanmaak van rode bloedcellen. Deze cellen zijn essentieel om ons lichaam van zuurstof en energie te voorzien. Wanneer onze nieren niet goed functioneren, hopen gifstoffen en verontreinigende stoffen zich op in het bloed, wat kan leiden tot een gevoel van vermoeidheid en uitputting.

Frequente toiletbezoeken

Een verhoogde behoefte om vaker te plassen dan normaal kan een indicatie zijn van een nieraandoening. Wanneer de filters in de nieren beschadigd zijn, kan dit een intensievere aandrang tot plassen veroorzaken.

Bloed in de urine

Normaal gesproken zorgen gezonde nieren ervoor dat bloedcellen in het lichaam blijven wanneer afvalstoffen uit het bloed worden gefilterd om urine te vormen. Als de nieren echter beschadigd zijn, kunnen deze bloedcellen 'lekken' en in de urine terechtkomen. Naast een teken van een nieraandoening kan bloed in de urine ook duiden op een tumor, nierstenen of een infectie.

Een droge en jeukende huid

Aangezien onze nieren verantwoordelijk zijn voor het handhaven van een goede vocht- en mineralenbalans in het lichaam, kan een droge en jeukende huid erop wijzen dat de nieren niet naar behoren functioneren.

Schuimende urine

De aanwezigheid van bubbels en schuim in de urine kan een teken zijn van eiwitten in de urine. Als je meerdere keren water moet doorspoelen om het schuim te laten verdwijnen, is het raadzaam een arts te raadplegen.

Verminderde eetlust

Een gebrek aan eetlust kan verschillende oorzaken hebben, waaronder een nieraandoening.

Spierkrampen

Een verstoorde balans van elektrolyten kan voortkomen uit nierfalen. Een laag calciumgehalte kan bijvoorbeeld spierkrampen veroorzaken, met name in de benen.

Behandelingen

Bij nierfalen zijn er verschillende behandelingsopties beschikbaar, afhankelijk van de ernst en oorzaak van de aandoening. 

Medicatie

Medicijnen kunnen worden voorgeschreven om symptomen te verlichten, de onderliggende oorzaak aan te pakken en de progressie van nierfalen te vertragen. Dit kan onder andere het beheersen van hoge bloeddruk, het reguleren van bloedglucose bij diabetes en het verminderen van ontstekingen omvatten.

Dieet- en voedingsaanpassingen

Een diëtist kan helpen bij het aanpassen van het dieet om de belasting van de nieren te verminderen en de niergezondheid te bevorderen. Dit kan het beperken van de inname van zout, eiwitten, fosfor en kalium omvatten, afhankelijk van de individuele behoeften en de ernst van het nierfalen.

Dialyse

Dialyse is een kunstmatige methode om de nierfunctie over te nemen en afvalstoffen en overtollig vocht uit het lichaam te verwijderen. Er zijn twee hoofdtypen dialyse: hemodialyse, waarbij het bloed buiten het lichaam wordt gefilterd, en peritoneale dialyse, waarbij een vloeistof in de buikholte wordt gebruikt om afvalstoffen op te nemen. Dialyse kan tijdelijk zijn terwijl iemand wacht op een niertransplantatie of langdurig worden toegepast.

Niertransplantatie

Een niertransplantatie is een chirurgische procedure waarbij een gezonde nier van een donor wordt geplaatst bij een persoon met nierfalen. Het is vaak de meest effectieve behandelingsoptie, omdat het de nierfunctie volledig kan herstellen. Echter, niet iedereen komt in aanmerking voor een transplantatie en er is een wachtlijst voor geschikte donornieren.

Onderliggende aandoeningen behandelen

Als nierfalen het gevolg is van een onderliggende medische aandoening, zoals diabetes of auto-immuunziekten, is het belangrijk om die aandoening te behandelen en onder controle te houden. Dit kan helpen om verdere schade aan de nieren te voorkomen.

Het is essentieel om een gekwalificeerde zorgverlener te raadplegen om de meest geschikte behandelingsopties te bepalen op basis van je specifieke situatie en behoeften. Er zo snel mogelijk bij zijn is de boodschap!

Je nieren beter laten functioneren

Naast het herkennen van de waarschuwingssignalen van nierproblemen, zijn er ook verschillende manieren waarop je je nieren kunt helpen beter te functioneren en hun gezondheid te bevorderen. Hier zijn enkele handige tips die je wellicht vertrouwd in de oren klinken, maar het kan nooit kwaad ze nog eens op te sommen.

Hydrateer voldoende

Drink voldoende water gedurende de dag om gehydrateerd te blijven. Voldoende hydratatie helpt bij het spoelen van giftige stoffen en afvalproducten uit je nieren. Probeer dagelijks minstens 8 glazen water te drinken, tenzij je beperkt bent door een medische aandoening.

Beperk de zoutinname

Een hoge zoutinname kan leiden tot vochtretentie en een verhoogde belasting van de nieren. Probeer het zoutgehalte in je voeding te verminderen door minder zout toe te voegen tijdens het koken en bewerkte voedingsmiddelen met een hoog zoutgehalte te vermijden.

Eet een gezond dieet

Het volgen van een uitgebalanceerd dieet met veel verse groenten, fruit, volle granen en magere eiwitten is gunstig voor de niergezondheid. Vermijd overmatige inname van verzadigde vetten, bewerkte voedingsmiddelen en toegevoegde suikers.

Blijf actief

Regelmatige lichaamsbeweging kan de bloedcirculatie verbeteren en bijdragen aan een gezonde nierfunctie. Kies activiteiten die je leuk vindt, zoals wandelen, fietsen, zwemmen of dansen, en streef naar minstens 30 minuten matige lichaamsbeweging per dag.

Controleer je bloeddruk

Hoge bloeddruk is een risicofactor voor nieraandoeningen. Houd je bloeddruk onder controle door regelmatig je bloeddruk te laten controleren, gezond te eten, fysiek actief te blijven en eventueel voorgeschreven medicatie te nemen zoals voorgeschreven door je arts.

Stop met roken

Roken kan de bloedvaten vernauwen en de nieren beschadigen. Als je rookt, is het raadzaam om te stoppen. Zoek indien nodig professionele hulp of gebruik ondersteunende hulpmiddelen om je te helpen bij het stoppen met roken.

Beperk de alcoholinname

Overmatig alcoholgebruik kan schadelijk zijn voor de nieren. Beperk je alcoholinname en houd je aan de aanbevolen richtlijnen van maximaal één drankje per dag voor vrouwen en maximaal twee drankjes per dag voor mannen.

Vermijd overmatig gebruik van pijnstillers

Langdurig en overmatig gebruik van niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's) zoals ibuprofen en naproxen kan de nieren beschadigen. Gebruik pijnstillers alleen zoals voorgeschreven en raadpleeg je arts als je regelmatig pijnstillers nodig hebt.