Hoe ontstaan spataders?

Ons lichaam herbergt een uitgebreid netwerk van bloedvaten, dat bij elkaar opgeteld maar liefst 100.000 kilometer bedraagt. Dit is meer dan tweeënhalve keer de omtrek van de aarde. Via deze bloedvaten stroomt ons bloed, voortgestuwd door de samentrekkingen van onze hartspier, die gemiddeld 80 tot 100 keer per minuut plaatsvinden. Het hart fungeert als de motor die het bloed door de bloedvaten voortstuwt. Dit uitgestrekte netwerk van bloedvaten kan worden onderverdeeld in drie soorten.

De slagaders transporteren zuurstof en voedingsstoffen vanuit het hart naar alle delen van ons lichaam. Haarvaten dringen diep door in het weefsel van ons lichaam om zuurstofuitwisseling mogelijk te maken. Aders zijn de bloedvaten die het bloed vanuit de armen, benen en organen naar het hart terugvoeren.

De aders in onze benen dragen de zwaarste last. Ze moeten immers het bloed tegen de zwaartekracht in omhoog transporteren, terug naar het hart. Om te voorkomen dat het bloed gemakkelijk terugstroomt naar onze voeten, zijn er kleppen in deze aders aanwezig. Wanneer deze kleppen echter niet goed sluiten, kan het bloed niet effectief richting het hart worden gepompt. Dit fenomeen staat bekend als veneuze insufficiëntie en kan leiden tot zware, pijnlijke benen en gezwollen enkels. Indien deze vroege symptomen niet worden behandeld, kunnen spataders ontstaan.

Behandelingsopties

Er bestaan verschillende behandelingen voor spataders en veneuze insufficiëntie in het algemeen. Een niet-functionerende ader kan worden verwijderd, waarbij verschillende technieken worden toegepast, zoals het dichtbranden of chirurgisch verwijderen van de ader. In de meeste gevallen wordt echter gekozen voor een minder invasief hulpmiddel, namelijk compressiekousen.

Compressiekousen als preventie van spataders

Compressiekousen kunnen helpen om spataders te voorkomen en veneuze aandoeningen te behandelen. Deze kousen oefenen druk uit op het been, waarbij de druk het grootst is rond de enkel en geleidelijk afneemt naar boven toe. Deze specifieke drukverdeling heeft tot doel de bloedcirculatie te bevorderen.

Let op, compressiekousen moeten niet verward worden met steunkousen. Steunkousen bieden extra ondersteuning aan het been en worden gebruikt bij vermoeide benen, spierkrampen en voor mensen met een beroep waarbij langdurig staan vereist is.

Toverhazelaar voor versterking van de bloedvaten

Naast conventionele behandelingen kunnen fytotherapie en antioxidanten ook nuttig zijn bij de behandeling van (chronische) veneuze insufficiëntie. Een veelgebruikte plant hiervoor is de Hamamelis, ook wel bekend als Toverhazelaar. Deze plant bevat looistoffen die de bloedvaten vernauwen en versterken.

Hoewel een vernauwing van de bloedvaten wellicht ongezond klinkt, bevat de Toverhazelaar ook antioxidanten die voorkomen dat cholesterol zich aan de wanden van de bloedvaten hecht. Dit draagt bij aan een betere bloedstroom en vermindert zwelling van de ledematen. Bovendien heeft de plant ontstekingsremmende eigenschappen.

Spataders en hun verband met trombose

Spataders leiden vaak tot ontstekingen van de vaatwand. Dit kun je herkennen aan pijn op specifieke plaatsen in de benen die ook warm aanvoelen. Deze aangetaste bloedvaten veroorzaken op hun beurt een vertraging in de bloedstroom. Een verminderde bloedcirculatie verhoogt het risico op trombose (de vorming van bloedstolsels) en oedeem (ophoping van vocht). Een onbehandelde spatader kan ook leiden tot chronische vaatziekten, waardoor de huid in het onderbeen bruin en dun wordt, waardoor deze gevoeliger wordt voor infecties.

Trombose kan iedereen treffen, zowel ouderen als jonge, gezonde mensen. Er zijn echter bepaalde factoren die het risico op trombose kunnen verhogen:

• Erfelijke aanleg
• Gebruik van oestrogenen, zoals orale anticonceptiva of hormonale substitutietherapie
• Zwangerschap
• Recent ondergane chirurgische ingreep
• Obesitas
• Gebrek aan lichaamsbeweging of langdurige immobilisatie
• Ouderdom