Voor de 35ste keer heeft VLAM, in samenwerking met de visserijsector, de Vis van het Jaar gekozen. Dit jaar werd deze eervolle titel toegekend aan de schartong, een vissoort die in ons land nog ondergewaardeerd is en voornamelijk wordt geëxporteerd. 

Schartong, ook bekend als "Schotse schulle" vanwege de vangstlocatie voor de Schotse kust, wordt geprezen als een heerlijke vis en is zeer geliefd bij bekende koks. Deze platvis behoort tot de familie van tarbotten en valt op door zijn dunne lichaam en doorschijnende onderzijde. Een opvallend kenmerk is de zijlijn, die een opvallende bocht om de borstvin maakt.

Onze vissers spreken over ‘Schotse schulle’ omdat schartong vaak voor de Schotse kust gevangen wordt. Een vis die terecht nog meer promotie verdient en waar veel van onze bekende koks graag mee aan de slag gaan. (Vlaams minister van Visserij Hilde Crevits)

Biologie en verspreiding van schartong

Schartong (Lepidorhombus whiffiagonis),cardine in het Frans, megrim in het Engels en scheefschnut of flügelbutt in het Duits, is een platvis en is familie van de tarbotten. Het lichaam is dun en de onderzijde is doorschijnend. De vis heeft soms donkere vlekken op de kant waar de ogen zitten. Een makkelijk herkenningspunt is de zijlijn, die aan de oogkant een opvallende bocht om de borstvin heen maakt.

Schartong kan tot 60 cm groot worden maar is meestal rond de 25 cm lang. Hij leeft op diepe zandige of modderige bodems (meestal 100-400m diepte) waar hij zich ingraaft om niet ten prooi te vallen aan roofvissen. Schartong is carnivoor en voedt zich met kleine bodemvissen en schaaldieren. Vanaf de leeftijd van 2 à 4 jaar is de vis klaar om zich voort te planten. Hiervoor migreert hij in het voorjaar naar ondiepere paaigebieden.

Schartong komt voor in de Noordoost-Atlantische Oceaan van IJsland tot aan de Canarische eilanden en in het westen van de Middellandse Zee.

Visserij op schartong

De Belgische visserij op schartong kent een lange traditie. Schartong wordt vandaag eerder als gewenste bijvangst van tong opgevist, vooral in het Bristolkanaal, de Keltische Zee en in de Golf van Biskaje. Er geldt een vangstbeperking (quotum). In 2022 werd in totaal 850 ton schartong aangevoerd door Belgische vissers. Het jaar voordien werd 705 ton opgevist.

Vandaag is schartong vooral geliefd bij onze zuiderse buren, het merendeel van de schartong die de Belgische vissers aan wal brengen, is dan ook bestemd voor de Spaanse markt. VLAM en de visserijsector zien echter ook kansen voor deze vis in eigen land, zeker in de zomermaanden en de herfst.

Schartong, een lekkere platvis

VLAM heeft een receptenfolder gemaakt met enkele lekkere gerechten met schartong. De folder wordt gratis verdeeld door de visspeciaalzaken en door de visventers. Ook de visgroothandel, supermarkten en cash-and-carrybedrijven zetten schartong in de kijker. Je vindt de recepten en nog heel wat meer kookinspiratie met vissen van bij ons op het kookplatform www.lekkervanbijons.be.

Weetjes

Nog enkele weetjes:
- Schartong is superlekker wanneer hij op de graat wordt gebakken.
- Recepten met andere platvissen zoals tong, tongschar en pladijs zijn ook goed toepasbaar op schartong.
- Schartong is wat smeuïger dan bv tong maar behoort ook tot de magere vissoorten. - Je kan schartong ook als droogvis kopen in de vishandel. Gedroogde schartong is ideaal om te verwerken tot gefrituurde tapashapjes.

Lokale promotie

Minister Crevits maakte bekend dat het nieuwe Belgische Programma voor het Europees Fonds voor Maritieme Zaken, Visserij en Aquacultuur, dat loopt tot 2027, definitief is goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Met bijna 34,8 miljoen euro aan steun vanuit Europa en nog eens 23,9 miljoen euro vanuit Vlaanderen, wordt onder andere ingezet op de versterking van de lokale visserij- en aquacultuurgemeenschappen aan onze kust. Hierdoor krijgen zij de mogelijkheid om zich lokaal te organiseren en een eigen strategie te ontwikkelen om uitdagingen en kansen in de sector aan te pakken. Aspecten zoals toerisme en cultuur, de korte keten, diversificatie, innovatie en integratie met de blauwe economie zullen hierbij een belangrijke rol spelen.

Recepten

Van al dat lezen over schartong heb je wellicht zin gekregen om deze vis te proeven. Deze eenvoudige recepten zijn zeker het uitproberen waard.

Gebakken schartong met citroenbotersaus

Ingrediënten

• 4 schartongfilets
• Zout en peper naar smaak
• Bloem (om te bestuiven)
• 2 eetlepels olijfolie
• 50 gram boter
• 1 citroen (het sap)
• 2 eetlepels fijngehakte peterselie

Bereiding

1. Dep de schartongfilets droog met keukenpapier en bestrooi ze met zout en peper naar smaak. Stuif beide zijden van de filets lichtjes met bloem.
2. Verhit de olijfolie en 1 eetlepel boter in een grote koekenpan op middelhoog vuur.
3. Bak de schartongfilets ongeveer 3-4 minuten aan elke kant, of tot ze goudbruin en gaar zijn. Haal ze uit de pan en houd ze warm.
4. In dezelfde pan smelt je de resterende boter op laag vuur. Voeg het citroensap toe en roer goed door.
5. Serveer de gebakken schartong met de citroenbotersaus en bestrooi met fijngehakte peterselie. Serveer met gestoomde groenten en gekookte aardappelen of rijst.

Schartongrolletjes met spinazie en kaassaus

Ingrediënten

• 4 schartongfilets
• 200 gram verse spinazie
• 100 gram geraspte kaas (bijvoorbeeld Gruyère of Emmentaler)
• 1 eetlepel boter
• 1 eetlepel bloem
• 300 ml melk
• Zout en peper naar smaak
• Snufje nootmuskaat
• 2 eetlepels paneermeel

Bereiding

1. Verwarm de oven voor op 180°C.
2. Blancheer de verse spinazie kort in kokend water en laat het daarna uitlekken en afkoelen.
3. Leg de schartongfilets plat neer en verdeel de spinazie gelijkmatig over de filets. Rol ze voorzichtig op en plaats ze in een ingevette ovenschaal.
4. Smelt de boter in een pan op middelhoog vuur. Voeg de bloem toe en roer goed tot je een roux krijgt.
5. Giet geleidelijk de melk in de pan en blijf roeren tot je een gladde saus krijgt. Voeg de geraspte kaas toe en blijf roeren tot de kaas is gesmolten en de saus dikker wordt.
6. Breng de kaassaus op smaak met zout, peper en nootmuskaat.
7. Giet de kaassaus over de schartongrolletjes en strooi paneermeel over de saus.
8. Plaats de ovenschaal in de voorverwarmde oven en bak de schartongrolletjes ongeveer 20-25 minuten, of tot ze gaar en lichtbruin zijn.

Serveer de schartongrolletjes met spinazie en kaassaus met een frisse groene salade en gekookte aardappelen. Geniet ervan!