Deel via

Hoe ongezond is overgewicht nu echt?

September 2023
Niets wat bij heel wat mensen zo gevoelig ligt als het gewicht. Zeker voor wie wat kilootjes extra heeft kan dit een taboeonderwerp zijn. Maar vanaf wanneer is sprake van overgewicht, en hoe schadelijk is het nu echt?

Taboe

Niets is zo'n gevoelig onderwerp als gewicht, en dit geldt met name voor diegenen die met enkele extra kilo's te maken hebben. Het kan een taboe zijn om dit onderwerp aan te snijden. Maar wanneer wordt iemand nu als 'te zwaar' beschouwd, en wat zijn eigenlijk de reële gezondheidsrisico's van overgewicht? Bovendien, lopen mensen van 55 jaar en ouder een groter risico? Hoog tijd om een antwoord te geven op deze prangende vragen.

Wanneer spreken we van overgewicht?

Het bepalen van overgewicht gaat verder dan enkel de blik in de spiegel. Medische professionals gebruiken de Body Mass Index (BMI) als een indicator om te bepalen of iemand overgewicht heeft. De BMI berekening houdt rekening met zowel lengte als gewicht en leidt tot een numerieke waarde die vervolgens in categorieën wordt ingedeeld.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wordt een BMI van 25 tot 29.9 als overgewicht beschouwd, terwijl een BMI van 30 of hoger als obesitas wordt geclassificeerd. Dit geldt voor alle leeftijdsgroepen, inclusief mensen van 55 jaar en ouder.

De BMI wordt berekend met behulp van de volgende formule:

BMI = gewicht (kg) / (lengte (m))^2

Hier zijn enkele voorbeelden van BMI-berekeningen:

Voorbeeld 1: Gewicht: 70 kg Lengte: 1.75 m BMI = 70 / (1.75^2) = 22.86

Voorbeeld 2: Gewicht: 85 kg Lengte: 1.80 m BMI = 85 / (1.80^2) = 26.23

Voorbeeld 3: Gewicht: 55 kg Lengte: 1.60 m BMI = 55 / (1.60^2) = 21.48

dieet2-1140

De resulterende BMI-waarden kunnen worden geïnterpreteerd volgens de volgende categorieën:

  • Ondergewicht: BMI < 18.5
  • Normaal gewicht: 18.5 ≤ BMI < 24.9
  • Overgewicht: 25 ≤ BMI < 29.9
  • Obesitas (klasse I): 30 ≤ BMI < 34.9
  • Obesitas (klasse II): 35 ≤ BMI < 39.9
  • Obesitas (klasse III): BMI ≥ 40

De gevolgen van overgewicht: gezondheidsrisico's op elke leeftijd

De schadelijke effecten van overgewicht mogen niet worden onderschat. Overgewicht wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op verschillende gezondheidsproblemen, zoals hartaandoeningen, diabetes type 2, hoge bloeddruk, gewrichtspijn en slaapapneu. Deze risico's gelden voor mensen van alle leeftijden, inclusief ouderen.

Bij mensen van 55 jaar en ouder kunnen de gevolgen van overgewicht nog ingrijpender zijn. Naarmate we ouder worden, neemt onze spiermassa af en neemt het risico op sarcopenie, het verlies van spiermassa en -functie, toe. Overgewicht kan dit proces versnellen en het risico op vallen en breuken vergroten.

De rol van levensstijl en beweging

Voor mensen van 55 jaar en ouder is het essentieel om een gezonde levensstijl te handhaven. Dit omvat een uitgebalanceerd dieet en voldoende lichaamsbeweging. Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen bij het behoud van spiermassa, het verbeteren van de stofwisseling en het verminderen van het risico op chronische aandoeningen. Het is belangrijk om te kiezen voor lichaamsbeweging die past bij de individuele behoeften en capaciteiten.

Zijn enkele kilo's te veel echt zo ongezond?

Enkele kilo's te veel kunnen variërende gevolgen hebben voor de gezondheid, afhankelijk van verschillende factoren, zoals leeftijd, geslacht, lichaamssamenstelling en algemene gezondheidstoestand. Over het algemeen wordt echter aangenomen dat een bescheiden toename in gewicht, bijvoorbeeld enkele kilo's, over het algemeen niet direct schadelijk is voor de gezondheid.

Mensen hebben van nature enige variabiliteit in hun gewicht als gevolg van factoren zoals vochtretentie, hormonale schommelingen en eetgewoonten. Een kleine gewichtsschommeling binnen een gezond gewichtsbereik hoeft meestal geen reden tot bezorgdheid te zijn.

dieet1-1140

Echter, wanneer deze gewichtstoename leidt tot overgewicht of obesitas, kunnen er gezondheidsrisico's ontstaan. Overgewicht en obesitas zijn geassocieerd met een verhoogd risico op tal van gezondheidsproblemen, waaronder hartaandoeningen, diabetes type 2, hoge bloeddruk, gewrichtsproblemen en slaapstoornissen. Bovendien kan overgewicht het risico op bepaalde vormen van kanker vergroten en kan het ook de algehele levenskwaliteit negatief beïnvloeden.

Het is belangrijk op te merken dat gezondheid niet alleen wordt bepaald door gewicht, maar ook door andere factoren zoals lichaamssamenstelling, voeding, lichamelijke activiteit, genetica en algemene gezondheidstoestand. Wat voor de ene persoon als een klein gewichtsoverschot kan worden beschouwd, kan voor een andere persoon mogelijk problematischer zijn, afhankelijk van individuele omstandigheden.

Kortom, terwijl enkele extra kilo's op zichzelf meestal geen directe schade aan de gezondheid veroorzaken, is het belangrijk om bewust te zijn van veranderingen in gewicht en om een gezonde levensstijl te behouden om mogelijke gezondheidsrisico's te minimaliseren. Bij twijfel of zorgen over gewicht en gezondheid is het altijd verstandig om advies in te winnen bij een medische professional.

Leer genieten van krachttraining

Hoewel cardio veel aandacht krijgt als het gaat om gewichtsverlies, is krachttraining ook belangrijk, vooral voor oudere volwassenen.

Naarmate je ouder wordt, neemt je spiermassa af in een proces dat sarcopenie wordt genoemd. Dit verlies van spiermassa begint rond de leeftijd van 50 jaar en kan je stofwisseling vertragen, wat kan leiden tot gewichtstoename.

Na de leeftijd van 50 jaar neemt je spiermassa jaarlijks met ongeveer 1-2% af, terwijl je spierkracht afneemt met een snelheid van 1,5-5% per jaar.

Het toevoegen van spieropbouwende oefeningen aan je routine is daarom essentieel om leeftijdsgerelateerd spierverlies te verminderen en een gezond lichaamsgewicht te bevorderen. Krachttraining, zoals oefeningen met lichaamsgewicht en gewichtheffen, kan de spierkracht aanzienlijk verbeteren en de spieromvang en -functie vergroten.

Bovendien kan krachttraining je helpen af te vallen door het verminderen van lichaamsvet en het stimuleren van je stofwisseling, waardoor je gedurende de dag meer calorieën verbrandt.

dieet8-1140

Werk samen

Het kan lastig zijn om op eigen kracht een gezond eetpatroon of trainingsroutine te introduceren. Door samen te werken met een vriend, collega of familielid vergroot je de kans om vast te houden aan je plan en je welzijnsdoelen te bereiken.

Onderzoek toont bijvoorbeeld aan dat mensen die samen met vrienden deelnemen aan afvalprogramma's, aanzienlijk meer kans hebben om hun gewichtsverlies op lange termijn te behouden. Bovendien versterkt samen trainen met vrienden je toewijding aan een fitnessprogramma en maakt het sporten leuker.

 

Zit minder, beweeg meer

Meer calorieën verbranden dan je binnenkrijgt is cruciaal om overtollig lichaamsvet kwijt te raken. Daarom is het belangrijk om gedurende de dag actiever te zijn wanneer je wilt afvallen.

Bijvoorbeeld, langdurig zitten op je werkplek kan je inspanningen om gewicht te verliezen belemmeren. Om dit tegen te gaan, kun je op je werk actiever worden door simpelweg elk uur even op te staan van je bureau en vijf minuten te wandelen.

Onderzoek toont aan dat het bijhouden van je stappen met behulp van een stappenteller  gewichtsverlies kan stimuleren door je activiteitsniveau en calorieverbranding te verhogen. Begin met een realistisch stappendoel op basis van je huidige activiteitenniveau. Werk vervolgens geleidelijk toe naar 7.000-10.000 stappen per dag of meer, afhankelijk van je algehele gezondheid.

Verhoog je eiwitinname

Voldoende hoogwaardige eiwitten in je dieet is niet alleen belangrijk voor gewichtsverlies, maar ook cruciaal om leeftijdsgerelateerd spierverlies te voorkomen of zelfs om te keren.

Hoeveel calorieën je in rust verbrandt, of je ruststofwisseling, neemt af met 1-2% per decennium nadat je 20 bent geworden. Dit is gerelateerd aan leeftijdsgerelateerd spierverlies. Het eten van een eiwitrijk dieet kan helpen om spierverlies te voorkomen of zelfs omkeren. Talloze onderzoeken hebben ook aangetoond dat het verhogen van het eiwitgehalte in je dieet je kan helpen om af te vallen en het gewicht op de lange termijn te behouden.

Bovendien hebben oudere volwassenen volgens onderzoek hogere eiwitbehoeften dan jongere volwassenen, wat het nog belangrijker maakt om eiwitrijk voedsel aan je maaltijden en snacks toe te voegen.

Raadpleeg een diëtist

Het vinden van een eetpatroon dat gewichtsverlies bevordert en je lichaam voedt, kan lastig zijn.

Het raadplegen van een geregistreerde diëtist kan je helpen om de beste manier te bepalen om overtollig lichaamsvet kwijt te raken zonder een al te restrictief dieet te volgen. Bovendien kan een diëtist je ondersteunen en begeleiden tijdens je reis naar gewichtsverlies.

Onderzoek toont aan dat samenwerken met een diëtist om af te vallen leidt tot aanzienlijk betere resultaten dan wanneer je het alleen doet, en het kan je helpen om het gewichtsverlies op lange termijn te behouden.

Laat je controleren door een zorgverlener Als je moeite hebt om gewicht te verliezen, zelfs als je actief bent en een gezond dieet volgt, is het zinvol om aandoeningen uit te sluiten die het moeilijk kunnen maken om af te vallen, zoals hypothyreoïdie en het polycysteus ovariumsyndroom (PCOS).

Dit geldt vooral als je familieleden hebt met deze aandoeningen. Bespreek je symptomen met je zorgverlener, zodat zij het beste testprotocol kunnen bepalen om medische aandoeningen uit te sluiten die ten grondslag kunnen liggen aan je moeilijkheden om gewicht te verliezen.

Kook meer thuis

Diverse studies hebben aangetoond dat mensen die meer maaltijden thuis bereiden en eten, meestal een gezonder dieet volgen en minder wegen dan degenen die dat niet doen.

Maaltijden thuis bereiden stelt je in staat om te bepalen wat erin gaat - en wat niet - in je recepten. Het stelt je ook in staat om te experimenteren met unieke, gezonde ingrediënten die je nieuwsgierigheid prikkelen.

Als je de meeste maaltijden buitenshuis eet, begin dan door één of twee maaltijden per week thuis te koken en verhoog dit aantal geleidelijk totdat je vaker thuis kookt dan dat je buiten de deur eet.

Eet meer groenten en fruit 

dieet3Groenten en fruit zitten boordevol voedingsstoffen die essentieel zijn voor je gezondheid, en ze aan je dieet toevoegen is een eenvoudige, op bewijs gebaseerde manier om overtollig gewicht kwijt te raken.

Een overzicht van 10 studies toonde bijvoorbeeld aan dat elke dagelijkse portie groenten geassocieerd werd met een vermindering van de tailleomtrek van 3,6 cm bij vrouwen na enkele weken.

Een andere studie onder 26.340 mannen en vrouwen in de leeftijd van 35-65 jaar associeerde het eten van fruit en groenten met een lager lichaamsgewicht, verminderde tailleomtrek en minder lichaamsvet.

Kies voor een dieet op basis van volwaardige voeding Een van de eenvoudigste manieren om ervoor te zorgen dat je lichaam de benodigde voedingsstoffen krijgt om te gedijen, is door een dieet te volgen dat rijk is aan volwaardige voedingsmiddelen.

Volwaardige voedingsmiddelen, waaronder groenten, fruit, noten, zaden, gevogelte, vis, peulvruchten en granen, zitten boordevol essentiële voedingsstoffen om een gezond lichaamsgewicht te behouden, zoals vezels, eiwitten en gezonde vetten.

In talloze studies zijn diëten op basis van volwaardige voeding, zowel plantaardige diëten als diëten die dierlijke producten bevatten, in verband gebracht met gewichtsverlies.

Beperk fastfood en snoep

Regelmatig gemaksvoedsel eten, zoals fastfood, snoep en bewerkte snacks, wordt geassocieerd met gewichtstoename en kan je inspanningen om gewicht te verliezen belemmeren.

Gemaksvoedsel is doorgaans rijk aan calorieën en heeft de neiging om laag te zijn in belangrijke voedingsstoffen zoals eiwitten, vezels, vitamines en mineralen. Daarom worden fastfood en andere bewerkte voedingsmiddelen vaak "lege calorieën" genoemd.

Minder gemaksvoedsel eten en ze vervangen door voedzame maaltijden en snacks op basis van voedingsrijke volle voedingsmiddelen is een slimme manier om af te vallen.

Ontdek een activiteit die je leuk vindt

Een trainingsroutine vinden die je op lange termijn kunt volhouden, kan lastig zijn. Daarom is het belangrijk om activiteiten te kiezen die je leuk vindt.

Als je bijvoorbeeld van groepsactiviteiten houdt, meld je dan aan voor een groepssport zoals voetbal of een hardloopclub, zodat je regelmatig met anderen kunt sporten.

Als solitaire activiteiten meer jouw stijl zijn, probeer dan fietsen, wandelen, wandelen of zwemmen in je eentje.

Eet minder 's avonds

Veel studies hebben aangetoond dat 's avonds minder calorieën eten kan helpen om een gezond lichaamsgewicht te behouden en overtollig lichaamsvet te verliezen.

Een studie onder 1.245 mensen toonde aan dat degenen die 's avonds meer calorieën aten, gedurende 6 jaar meer dan 2 keer zoveel kans hadden om obesitas te ontwikkelen dan mensen die eerder op de dag meer calorieën aten.

Bovendien hadden degenen die 's avonds meer calorieën aten, aanzienlijk meer kans om het metabool syndroom te ontwikkelen, een groep aandoeningen waaronder hoge bloedsuikerspiegel en overtollig buikvet. Het metabool syndroom verhoogt het risico op hartziekten, diabetes en beroerte.

Het eten van de meeste calorieën tijdens het ontbijt en de lunch, terwijl je 's avonds lichter eet, kan een zinvolle methode zijn om gewichtsverlies te bevorderen.

dieet5-1140

Hydrateer op een gezonde manier

Dranken zoals gezoete koffiedranken, frisdrank, sappen, sportdranken en vooraf bereide smoothies zitten vaak boordevol calorieën en toegevoegde suikers.

Het drinken van suikerhoudende dranken, vooral die gezoet zijn met high-fructose corn syrup, is sterk gekoppeld aan gewichtstoename en aandoeningen zoals obesitas, hartziekten, diabetes en leververvetting.

Het vervangen van suikerhoudende dranken door gezonde drankjes zoals water en kruidenthee kan je helpen om gewicht te verliezen en je risico op het ontwikkelen van de eerder genoemde chronische aandoeningen aanzienlijk verminderen.

Wees bewuster

Bewust eten kan een eenvoudige manier zijn om je relatie met voeding te verbeteren en tegelijkertijd gewichtsverlies aan te moedigen.

Bewust eten houdt in dat je meer aandacht besteedt aan je voedsel en eetgewoonten. Het geeft je een beter begrip van je honger- en verzadigingsignalen, evenals hoe voedsel van invloed is op je stemming en welzijn.

dieet7-1140

Veel studies hebben opgemerkt dat het gebruik van bewuste eettechnieken gewichtsverlies bevordert en eetgedrag verbetert.

Er zijn geen specifieke regels voor bewust eten, maar langzaam eten, aandacht besteden aan de geur en smaak van elke hap voedsel en bijhouden hoe je je tijdens je maaltijden voelt, zijn eenvoudige manieren om bewust eten in je leven te introduceren.

Het verminderen van toegevoegde suikers, krachttraining in je workouts opnemen, meer eiwitten eten, maaltijden thuis bereiden en een dieet volgen op basis van volwaardige voeding zijn slechts enkele van de methoden die je kunt gebruiken om je algehele gezondheid te verbeteren en overtollig lichaamsvet te verliezen.

Auteur: Stefaan Van Laere

16 reacties

lucky50
Het vermijden van alcoholische dranken geeft een zeer goed resultaat qua gewichtsverlies.
11/09/23 14:20 REAGEER
Cyper
Er wordt hier uittentreure en tot vervelens toe gepraat over hoe ongezond dik zijn wel is. Maar dat WETEN we al lang!
Het gaat hem ook voor de meeste mensen niet om hun gezondheid. Als dat het geval was, zouden al die mensen niet roken, of door de neergelaten slagbomen van een treinspoor fietsen, of andere Darwinprijs-dingen doen.
Het probleem is dat dik zijn in deze en de vorige eeuw LELIJK gevonden wordt. Als we in Rubens' tijd leefden, dan HADDEN we geen probleem (behalve de pest en de Spaanse Inquisitie, dan)
11/09/23 15:27 REAGEER
youri
Als we het weten doen we er toch weinig aan.... Elk pondje gaat door het mondje.
11/09/23 16:26 REAGEER
karel2
Mijn grootvader zei : ze delven hun graf met hun vork, er misschien een beetje waarheid in.
11/09/23 17:13 REAGEER
anakwaboo
Dit artikel slaat de nagel op de kop. Overgewicht is vooral een beschavingsziekte en uiteraard ongezond.
11/09/23 17:22 REAGEER
anakwaboo
Enkele kilootjes teveel is geen probleem maar er zijn natuurlijk grenzen.
11/09/23 17:26 REAGEER
aronjaco
Herhaling, herhaling. Hoeveel keer hebben we de boodschap al meegekregen!!
Eet gezond, beweeg meer en hou op met genieten. Als het aan mij ligt, dan doe ik waar ik zin in heb. Is mijn levenswijze niet gezond, wel ik geniet, en dat is het belangrijkste in het leven. Mensen worden in onze cultuur doorlopend opgezadeld met problemen die er niet zijn. Sterf ik een paar jar vroeger (dik vraagteken) wel dan is het maar zo; het leven is dan goed geweest. Er is tijd genoeg om over al die dingen hier besproken na te denken vanaf de dag dat men een ernstige ziekte krijgt, veelal genetisch bepaald. In zo'n geval ga ik helemaal niet nadenken over " wat heb ik verkeerd gedaan". De genen doen hun werk en daar is (momenteel) niets aan te veranderen.
11/09/23 18:53 REAGEER
moose
Eet meer groenten en fruitstaat er, maar het meeste fruit mag ik niet eens eten, want er zit teveel suiker in. Begrijpe wie kan !!
12/09/23 08:17 REAGEER
Cyper
Waarom zou jij geen fruit mogen eten? Alleen mensen met ernstige diabetes mogen zélfs geen fruit eten, althans erg zoet fruit zoals bananen. Heb jij diabetes, Moose? En zoniet, wie heeft jou dan verboden, fruit te eten?
13/09/23 00:45 REAGEER
moose
De dokter Cyper, en ik heb het begin van diabetes. Dus daarom .
13/09/23 08:00 REAGEER
Cyper
Tja, als het moet van de dokter dan zeg ik niks meer. Sterkte dan maar...
15/09/23 01:20 REAGEER
Nimue
Leef met plezier. Laat je niet door al die commerciëel getinte dieetgoeroe's de kop op hol brengen. Heb je een paar kilo's meer of minder, dat is dan maar zo. Als je er geen merkelijke hinder van ondervindt , houden zo. Elke 60+er kan wel iets bedenken waardoor gezondheid in het gedrang kan komen. Je mag niet roken , drinken , eten, of te weinig sporten... en van al dat kan je een kwaal van maken. Er wordt gretig gebruik van gemaakt in onze consumentenwereld om je geld uit je tas te halen als het over overgewicht gaat.
Wees verstandig en bekijk je gewicht door je eigen wijze bril. Denk goed na , gebruik je verstand over wat je eet en beweeg genoeg. T'zal je allemaal ten goede komen.
12/09/23 10:06 REAGEER
Tie1612
"Een overzicht van 10 studies toonde bijvoorbeeld aan dat elke dagelijkse portie groenten geassocieerd werd met een vermindering van de tailleomtrek van 0,36 cm bij vrouwen."
Hopelijk gaat het hier om een tikfout want nog geen halve centimeter tailleverlies is niet echt motiverend en zelfs moeilijk meetbaar!
Benieuwd om hoeveel tailleverlies het echt gaat en binnen welke tijdsperiode.
12/09/23 17:31 REAGEER
Cyper
Dat van die tailleverliezen zal wel een drukfout zijn. Er staat immers niet bij, over welke termijn het gaat? Want zoals het er nu staat, gaat er bij elke degelijkse portie groente 0,36 centimeter van je taille af. Als je dat een paar maand volhoudt ben je dus verdwenen; want dan heb je je taille (je lichaam, dus in feite) 0,36cm per 0,36cm weggewerkt....

13/09/23 00:50 REAGEER
werner van aken
Als ik kijk naar de vele helaas veel te dikke mensen in mijn omgeving kan er niet genoeg over dit onderwerp geschreven worden...
13/09/23 14:14 REAGEER
Familieandre
Altijd geleerd : 's morgens een calorierijk ontbijt met fruit en thee , 's middags thuis (als dit kan) gekookt eten met veel groenten, afwisselend vlees en vis, 's avonds niet te laat voor het slapen gaan als een armoezaaier eten, d.w.z. lichte groenten, magere kaas. Ik heb diabetes 2 en cholesterol. Tussen die maaltijden eet ik dan fruit (appels - noten) en drink in de voormiddag koffie en in de namiddag thee. 's Avonds drink ik water bij het avondeten of soms magere kaas.
13/09/23 21:28 REAGEER

Login Registreer

Stefaan Van Laere

Hoofdredacteur
Hoofdredacteur
Hoofdredacteur van SenNet Magazine Stefaan Van Laere (1963) wilde als kind de Tour de France of toch minstens het wereldkampioenschap veldrijden winnen. Door omstandigheden geheel buiten zijn wil is dat er vooralsnog niet van gekomen. Hij is sinds 1988 actief als beroepsauteur en journalist met een brede waaier aan interesses. Hij schreef intussen meer dan 80 boeken (zowel fictie als non-fictie) voor jeugd en volwassenen en publiceerde artikels in tal van kranten en magazines. Ook heeft hij zijn eigen uitgeverij (Partizaan). Hij is van oordeel dat elk onderwerp interessant genoeg is om over te schrijven en dat leeftijd vooral een getal is. www.stefaanvanlaere.be www.partizaan.befacebook

Meer artikels van Stefaan Van Laere

Recente Artikels

Gerelateerde Artikels