Ging alles vroeger echt gemakkelijker?

Stress is slecht voor het geheugenHet is algemeen bekend wat er met je lichaam gebeurt als je ouder wordt. Je wilt het soms niet onder ogen zien, maar de spiegel liegt niet; veroudering is aan onze huid te zien. Maar wat gebeurt er nu in de loop der jaren met ons brein? Je krijgt steeds meer kennis en ervaring, maar toch leken sommige dingen vroeger gemakkelijker te gaan dan nu.

Heb je je wel eens afgevraagd waarom kinderen de werking van de nieuwste gadgets zo snel oppikken, terwijl jij er zelf toch écht een tijdje voor moet gaan zitten? Werken de hersenen steeds trager? Hoe dat allemaal precies zit is één zaak. De hamvraag luidt natuurlijk: ‘Hoe houd je je brein fit?’

Je hersenen veranderen

Onze hersenen bestaan uit ongeveer 100 miljard zenuwcellen die met elkaar communiceren door middel van elektrische signalen. Elke keer dat je iets nieuws leert, denkt of doet, worden er nieuwe verbindingen gemaakt. Hoe vaker je die verbindingen gebruikt, hoe sneller de communicatie verloopt en hoe eenvoudiger de taak of gedachte voor je wordt.

‘Use it or lose it’

Wanneer je iets nieuws leert, worden er in onze hersenen nieuwe verbindingen gemaaktVerbindingen maken in je hersenen kan je vergelijken met het trekken door de jungle. De eerste keer moet je moeizaam een weg banen door het oerwoud en met een kapmes de takken en bladeren weghakken. Na een aantal keer kan je gewoon je pad bewandelen. Als je de route heel veel gebruikt, zou je uiteindelijk zelfs met de auto over de weg kunnen rijden en                                                                                           kan je dus heel snel heen en weer.

Maar het tegenovergestelde is ook waar; wanneer een verbinding niet wordt gebruikt verzwakt ze. Dat noemen we ook wel het 'Use it or lose it'-principe’. Het is de reden dat het opnieuw beoefenen van een vroegere hobby soms moeilijk blijkt te zijn of dat een oude herinnering die je niet vaak hebt opgehaald, zo ver weg lijkt te zitten of dat je iemand wel herkent, maar niet meer precies weet waarvan.

Beweging is het toverwoord voor fitte hersenen!

Je zorgt voor beweging in je hersenen door veel nieuwe dingen te doenHet toverwoord voor fitte hersenen lijkt beweging te zijn. In de eerste plaats zorg je voor beweging in je hersenen door veel nieuwe dingen te ondernemen. Dit kan gaan van het starten met een nieuwe hobby tot puzzelen, van onbekende steden bezoeken tot nieuwe mensen ontmoeten … Een frisse start zorgt er immers voor dat er nieuwe verbindingen in je brein gemaakt worden.

Ook lichamelijke beweging is goed voor het brein

Beweeg elke dag een half uur! Lichamelijke beweging vermindert geheugen- en concentratieproblemenUit onderzoek blijkt dat lichamelijke beweging een andere goede manier is om je hersenen fit te houden. Je hersenen gebruiken ongeveer 15% van al je bloed, 20% van al je zuurstof en 25% van je energie. Dat alles terwijl ze maar twee                                                                                                                             procent van je lichaamsgewicht uitmaken.

Door lichamelijke beweging ontstaan er kleine bloedvaten in je hersenen, waardoor je brein meer zuurstof en energie krijgt en aldus beter gaat functioneren. Interessanter nog is dat lichamelijke inspanning maakt dat er nieuwe zenuwcellen ontstaan in de hippocampus, een belangrijk geheugengebied dat een centrale rol speelt bij het leren. Lichamelijke beweging vermindert om die reden ook geheugen- en concentratieproblemen.

De hersenstichting raadt daarom iedereen aan minimaal een half uur per dag matig intensief te bewegen.

Kan beweging dementie vertragen?

Lichamelijke beweging blijkt zo effectief voor het brein, dat het zelfs een remmende invloed kan hebben op dementie. Volgens de Nederlandse hersenstichting lijkt lichamelijke beweging op dit moment het enige dat het proces van beginnende dementie kan vertragen.

Werkt braintraining?

Probeer af en toe 'outside the box' te denken en liefst elke dag ten minste één nieuw dingDe laatste jaren wordt er steeds meer gesproken over ‘braintraining’. Dit gaat om het fit houden van je brein met behulp van bijvoorbeeld spelletjes of oefeningen. Maar werken deze oefeningen en spellen wel echt? Of zijn ze vooral een marketing truc?

Het gaat meestal om reken-, taal- of cijferspellen, die vaak met de computer worden gespeeld. In verschillende onderzoeken werd een vergelijking gemaakt tussen mensen met en zonder braintraining. Daaruit bleek dat er in de braintraining groep wel degelijk een verbetering werd opgetekend tegenover de groep zonder braintraining. De mensen uit de braintraining groep waren alleen beter geworden in de specifieke taak die zij voordien hadden geoefend. Proefpersonen die dus hoofdrekenen als braintraining hadden geoefend, waren beter in hoofdrekenen dan de deelnemers die dit niet hadden geoefend. Dat is natuurlijk allemaal nogal logisch.
Uit onderzoek is evenwel nog niet gebleken dat braintraining ook de algemene hersenfuncties, zoals de globale werking van het geheugen, verbetert.

Voorlopig blijkt het dus waardevoller om je brein te fit te houden door buiten in het daglicht te wandelen, dan op de bank te zitten met een spelcomputer in de hand.

Lichamelijke- en geestelijke beweging vormt zo de sleutel tot het fit houden van je brein. Doe wel voornamelijk dingen die je leuk vindt, want stress is slecht voor de hersenen!