Waar vandaan: Advies > Financieel advies

Wat moet ik zeker weten als ik naar het buitenland wil verhuizen of daar een deel van het jaar wil doorbrengen?

Een verhuizing naar het buitenland vergt heel wat praktische regelingen en heeft ingrijpende consequenties.

Formaliteiten in België
Uiterlijk de dag voor jouw vertrek moet je de dienst bevolking van jouw gemeente op de hoogte brengen. Een meerderjarig gezinslid mag de aangifte voor het volledige gezin doen. Als je voor jouw vertrek geen aangifte hebt gedaan, kan jij je achteraf nog laten uitschrijven uit de bevolkingsregisters. Daarvoor heb je een attest nodig van de plaatselijke overheid of van de Belgische diplomatieke of consulaire diensten. Na de aangifte blijft jouw identiteitskaart nog twee maanden geldig. Je krijgt een attest van uitschrijving waarmee jij je desgewenst kan laten registreren bij de Belgische diplomatieke of consulaire diensten. Deze vrijwillige inschrijving biedt bepaalde voordelen. De consulaire bevolkingsregisters kunnen jou helpen bij zaken met betrekking tot burgerlijke stand, nationaliteit, pensioen en notariaat. Ook reiken ze een Belgische identiteitskaart uit die een geldig reisdocument vormt binnen de EU en in enkele buurlanden.

Verhuizing
Mag je al jouw bezittingen zomaar verhuizen? Op goederen voor persoonlijk verbruik ben je geen rechten of heffingen verschuldigd. Er zijn een aantal uitzonderingen: voertuigen, wapens, grotere hoeveelheden drank en voedingsmiddelen, dieren en planten die vallen onder CITES (conventie over de internationale handel in bedreigde soorten).

Binnen de Europese Unie moet je geen douaneformaliteiten vervullen, behalve voor bepaalde zaken (bv. grotere hoeveelheden alcohol en tabak) of in regio’s die niet tot het douanegebied behoren (bv. Andorra, San Marino).

Buiten de Europese Unie zijn er douaneformaliteiten te vervullen, maar word je voor persoonlijke goederen onder bepaalde voorwaarden vrijgesteld van heffingen en rechten.

Voor voertuigen is een aangifte van uitvoer bij de douane vereist. In het land van bestemming moet je jouw voertuig laten registreren en keuren. Een nieuwe registratiebelasting (inschrijvingstaks) moet je niet betalen als is voldaan aan enkele voorwaarden. Zo moet je de wagen al een bepaalde tijd bezitten. Wel moet je de periodieke belasting betalen, verbonden aan het gebruik van jouw voertuig. Jouw Belgische rijbewijs is geldig in de Europese Economische Ruimte (EER – de lidstaten van de Europese Unie + Liechtenstein, Noorwegen en IJsland) en in tal van andere landen. Toch vraag je beter voor jouw vertrek een internationaal rijbewijs aan bij de gemeente, onder andere omdat je bij diefstal van jouw Belgische rijbewijs geen duplicaat kan verkrijgen. In andere landen moet je jouw rijbewijs laten vervangen door een plaatselijk exemplaar en soms ook nieuwe examens afleggen.

Formaliteiten in het land van bestemming
Om jouw vertrek voor te bereiden, kan je het best op voorhand langsgaan bij de ambassade. Adressen vind je op de website www.diplomatie.be. Win informatie in over de verblijfsvergunning, inschrijving in het bevolkingsregister, belastingen, sociale zekerheid, schoolkeuze, de vraag of jouw partner jou zomaar kan vergezellen, enz.

In de lidstaten van de EU moet je geen verblijfsvergunning aanvragen; een eenvoudige inschrijving in de nieuwe woonplaats volstaat. Wel moet je bewijzen dat je een economische activiteit uitoefent of over voldoende bestaansmiddelen beschikt, en dat je een ziekteverzekering hebt. Gezinsleden kunnen na een overlijden gemakkelijker in de EU-lidstaat blijven. In geval van een partnerschapsregeling (samenwonen) gelden dit recht en het recht op familiehereniging alleen in landen die zelf een dergelijke regeling kennen.

Pensioen
Als je met pensioen bent, gebeurt de uitbetaling verder vanuit België. Voor een aanvraag tot pensionering moet je, als je verblijft in een land van de Europese Economische Ruimte of in Zwitserland, bij de lokale pensioendienst zijn. Hetzelfde geldt voor alle andere landen waarmee België een bilaterale overeenkomst op het gebied van sociale zekerheid heeft gesloten. Als zo’n overeenkomst niet bestaat, moet je aankloppen bij de Belgische pensioendiensten voor werknemers (www.onprvp.fgov.be) of zelfstandigen (www.rsvz-inasti.fgov.be). Ambtenaren moeten zich altijd wenden tot de Belgische administratie voor pensioenen (www.pdos.be).
Als je nog aan de slag bent, bouw je pensioenrechten op voor elk jaar dat je sociale bijdragen hebt betaald in een land van de EER of een land waarmee België verdragen inzake sociale zekerheid heeft afgesloten. Die verdragen lopen nogal uiteen en gelden soms alleen voor specifieke beroepscategorieën.

Gezondheidszorg
Als je binnen Europa blijft, kan je jouw verworven rechten op terugbetaling van gezondheidszorg meenemen naar jouw nieuwe thuisland. Je valt daar onder de plaatselijke regeling op het gebied van terugbetaling, die kan verschillen van de Belgische.
Als je verhuist naar landen buiten Europa, kan je jouw verworven rechten niet meenemen en moet je meestal een wachttijd in acht nemen.
Informeer tijdig bij jouw ziekenfonds hoe de ziekteverzekering in jouw nieuwe thuisland is georganiseerd en hoe je kan aansluiten. Voor een permanent verblijf in een ander Europees land heb je een bepaald E-formulier nodig om jouw rechten te kunnen transfereren. Voor gepensioneerden is dat bijvoorbeeld het formulier E-121. In sommige gevallen moet je terugvallen op een individuele ziekteverzekering.

Belastingen
Wij gaan ervan uit dat je jouw fiscale woonplaats overbrengt. Dat is jouw effectieve woonplaats waar jouw familie, het centrum van jouw bedrijvigheid en de zetel van jouw bezigheden zijn gevestigd.
Als je verhuist voor 31 december, moet je bij jouw belastingkantoor een speciaal aangifteformulier vragen. Daarop vul je de belastbare inkomsten in, verworven tussen 1 januari en de datum van jouw vertrek. Binnen drie maanden na jouw vertrek moet je die aangifte indienen.
Als je vertrekt op 31 december, moet je een gewone aangifte in België indienen. Het aangifteformulier zal naar jouw oude adres worden gestuurd. Als je geen formulier krijgt, moet je het zelf aanvragen, uiterlijk op 1 juni van het jaar na jouw vertrek.

Het jaar daarna betaal je belastingen in jouw nieuwe thuisland. Je zal een formulier moeten aanvragen bij de plaatselijke belastingdiensten. Het buitenlandse belastingstelsel kan erg verschillen van het Belgische. Als je nog inkomsten in België hebt, moet je hier een aangifte indienen als niet-inwoner. Als die inkomsten uitsluitend betrekking hebben op een onroerend goed dat je niet verhuurt, vervalt deze verplichting en betaal je alleen de onroerende voorheffing. Als je het onroerend goed wel verhuurt, maar het niet meer dan 2 500 euro inkomsten opbrengt, en je verder geen inkomsten in België hebt, moet je evenmin een aangifte indienen.

Overlijden
Aangezien je in België een niet-inwoner bent, moeten jouw erfgenamen alleen een recht van overgang betalen op de onroerende goederen die in België liggen. Voor het recht van overgang gelden dezelfde tarieven als voor het successierecht. De berekening gebeurt wel anders. Als grondslag neemt men de waarde van de onroerende goederen zonder aftrek van de schulden. De tarieven verschillen in de drie gewesten. Als de nalatenschap onroerende goederen omvat, gelegen in verschillende gewesten, worden de tarieven gehanteerd van het gewest waar de som van de kadastrale inkomens van de daar gelegen onroerende goederen het hoogst is.
Daarnaast moeten jouw erfgenamen successierecht betalen volgens de regeling in jouw nieuwe thuisland. Elk land heeft zijn specifieke regeling, zodat algemene regels moeilijk te formuleren zijn.

Voor meer informatie kan je terecht op http://europa.eu.int/youreurope/index_nl.html. Onder burgers vind je hier onder andere informatie over wonen in de EU.

Wat moet je in orde brengen voor een verblijf van meer dan drie maanden in het buitenland?

  • Breng de dienst bevolking van jouw gemeente op de hoogte, zodat je ingeschreven blijft in België.
  • In de landen van de Europese Economische Ruimte en in Zwitserland moet je een verblijfskaart aanvragen als je er langer dan drie maanden blijft. Dat kan op het plaatselijke gemeentehuis aan de hand van jouw identiteitskaart, enkele pasfoto’s en een huurcontract of ander document waaruit blijkt dat je een verblijfplaats hebt in het land in kwestie.
  • In andere landen heb je een internationaal paspoort en eventueel een visum of verblijfsvergunning nodig. Soms wordt ook een solvabiliteitsbewijs gevraagd: kan je jouw verblijf wel betalen?
  • Vraag jouw ziekenfonds wat je moet doen voor een verblijf van meer dan drie maanden in een bepaald land. De normale procedures (Europese verzekeringskaart, specifieke formulieren per land) gelden namelijk voor een verblijf van hoogstens drie maanden.
  • Jouw autoverzekering biedt dekking op het hele grondgebied van de Europese Unie, ook tijdens een langdurig verblijf. Voor andere landen kan je het best contact opnemen met jouw verzekeraar. Vraag meteen of een internationaal rijbewijs is vereist.
  • Jouw pensioen wordt verder uitbetaald op jouw Belgische bankrekening. Als je een Inkomensgarantie voor Ouderen geniet, verlies je die zodra je meer dan 29 kalenderdagen per jaar in het buitenland verblijft.
  • Om zeker te zijn dat je niets vergeet, neem je het best contact op met de ambassade of het consulaat van het land waar je naartoe gaat. Adressen vind je op www.diplomatie.be.

Meer vragen & advies >> Archief.



In samenwerking met :


Seniorennet