Een speciale infraroodhelm zou de oude en falende leugendetector kunnen vervangen.


Een leugendetector is altijd al het geliefkoosde speelgoed geweest van overijverige politiemannen in landen die het niet zo nauw nemen met het internationale recht. Want in de moderne rechtspraak geldt een bekentenis met behulp van een polygraaf niet als bewijs. Maar een nieuwe leugendetector die de hersenen scant, kan daar verandering in brengen.


De ouderwetse polygraaf meet de ademhaling, de harslag en de transpiratie bij een ondervraagde verdachte. De vooronderstelling is dat een leugen of een schuldgevoel vaak samen gaat met angst. Maar de meeste zijn sowieso al niet op hun gemak als ze in de ondervragingskamer moeten plaatsnemen, en zeker niet als ze een leugentest moeten ondergaan. Langs de andere kant zijn er genoeg mensen die de polygraaf opzettelijk beet nemen. Een leugentest is dus niet veel betrouwbaarder dan puur giswerk.


Maar waarom niet de leugens daar gaan opsporen waar ze ontstaan, in de hersenen? Hersenscans zijn in de medische wetenschap en de psychologie tegenwoordig niet meer weg te denken. Maar de gebruikte scantechnieken zijn niet echt bruikbaar voor een eventuele leugentest. Een EEG levert een veel te vaag beeld op van de hersenfuncties, en een fMRI-scan is erg duur en bovendien mag de testpersoon absoluut niet bewegen.


Onderzoeker Scott Bunce van Drexel University’s College of Medicine, in Philadelphia denkt nu een betere oplossing te hebben gevonden. Hij wil infrarood licht doorheen de schedel de hersenen in sturen, en kijken wat er precies wordt teruggekaatst. Bunce ontwierp een infraroodhelm en vroeg er een patent op aan.


De hoeveelheid teruggekaatst infrarood licht hangt samen met de zuurstofconcentratie in het bloed. En de aanwezigheid van bloed in de hersenen duidt dan weer op een actief hersengebied. Bunces infraroodhelm geeft daardoor in real time een gedetailleerd beeld van de actieve delen van de hersenen bij een testpersoon, eventueel een man die gelijktijdig ondervraagd wordt.
Het is nu aan neurologen om te bepalen welke hersengebieden precies samenhangen met liegen. Lichten deze gebieden tijdens de infraroodscan op, dan weet een toekomstige ondervrager dat zijn verdachte de waarheid niet spreekt. Maar de technologie mag er dan al wel zijn, het is maar de vraag of de samenhang tussen specifieke gebieden in de hersenen en de psychologie van het liegen zo eenduidig is. Mogelijk is de infraroodhelm daardoor al even onbetrouwbaar als de ouderwetse polygraaf.


© New Scientist

www.newscientist.com

 
In samenwerking met Eos magazine