P.C. taalgebruik
-
figaretto - Lid geworden op: 13 aug 2005, 14:10
- Locatie: waar de meeuwen schreeuwen boven 't golfgedruis...
CORRECT TAALGEBRUIK
Er is de laatste tijd heel wat kritiek gespuid op onze regering. Critici alom klagen dat er geen vooruitgang geboekt wordt in allerlei dossiers zoals begroting, pensioenen, tewerkstelling, koopkracht etc. etc. Niettemin wordt er in andere domeinen heel wat stevig werk verricht. Zoals in “genderinclusief taalgebruik”. Minister van Ambtenarenzaken, Petra De Sutter (Groen) heeft( zopas een brochure hierover verdeeld aan alle federale ambtenaren. Een citaat van haar : “ Als je een gendergelijk beleid wil voeren en vrouwen alle kansen wil geven, dan hoort een gegenderd woord niet meer. (….) en dat moet worden weerspiegeld in ons taalgebruik.”
Dan volgen enkele voorbeelden zoals : Zeg niet “geachte heer of mevrouw”, maar zeg “beste” of gewoon de naam. Ook wordt er op aangedrongen geen spreekwoorden te gebruiken waarin het woord “man” voorkomt.
Puik werk van de minister ! Daar sta ik als één euh… persoon achter ! Meer zelfs, ik zocht zelf enkele spreekwoorden, uitdrukkingen en gezegden op die voor verbetering vatbaar zijn.
-Mannetje maan schijnt : Persoontje maan schijnt.
-De bemanning van het zinkend schip was manhaftig : “Vrouwen en kinderen eerst !”. Beter ware : De bemensing van het schip was persoonshaftig : “Menstruerenden en kinderen eerst !”
Toch verging het schip met man en muis, of beter met elkeen en muis.
-Als de wijn is in de man, is de wijsheid in de kan. Dit wordt dan : als de wijn is in de mens, komt de wijsheid uit zijn pens.
-Man en paard noemen : cisgender en paard noemen.
-Ze geraakte niet aan de man. Dit wordt een moeilijke : ze geraakte niet aan het gewenste gendertype.
In de sport komen ook nog veel woorden voor die pijnlijk masculien zijn en daardoor beter aangepast worden aan ons taalgebruik.
-Bij de beklimming van de Mont Ventoux kreeg Tom Simson een klap van de man met de hamer. Ook een moeilijke. Een klap van de molen misschien ? Molens zijn genderneutraal.
-Een grote groep voetbalsupporters die hun ploeg aanmoedigt wordt ook wel eens De Twaalfde Man genoemd. Dit kan beter. Een non-binaire term zou kunnen zijn De twaalfde Speler, hoewel hier een conflict kan ontstaan bij de scheidsrecht(st)er daar hij/zij/het slechts elf spelers op zijn/haar/diens blad vindt. (Ik weet het, het schrijft en leest wat moeilijker maar het is voor de goede zaak).
- Lastiger wordt het sedert het vrouwenvoetbal opmars maakt, want wat doen we met het woord “mandekking” ? En wat bij korfbal waar er gemengd gespeeld wordt ? Daar moet een vrouw soms van de bal afgedekt worden door een man. Mandekker wordt dan vrouwdekker maar daar kan al eens een misverstand uit voortkomen.
-Manshoogte : “we zullen dit schilderij op manshoogte hangen”. Niet alleen seksistisch maar bovendien ook nog verwarrend. Want hoe hoog is een man ? Nemen we Thibaut Courtois als referentie dan zullen heel wat dames op hun tenen moeten staan en hun hals rekken om de details van het schilderij te kunnen bekijken. Nemen we echter Emmanuel Macron als norm dan zal vrouwtje Brigitte zich diep voorover moeten buigen. Een woord dus dat beter uit de woordenschat wordt geschrapt.
-Mangat : dit is een opening in een stoomketel groot genoeg om een man door te laten om de ketel te reinigen. Wel wel, waarom zou alleen een man door dat gat kunnen kruipen en geen vrouw ? Iedereen die zo’n ketel heeft kan via zijn/haar eigen gat het boeltje schoonmaken. Iedereen, welke ook zijn/haar/het geslacht het ook betreft. Ik zou dit woord vervangen door een neutraler term : een LGBTQIA+gat.
Deze lijst, beste lezer, is uiteraard onvolledig. Onze vocabulaire wemelt nog van talloze begrippen en woorden die discriminerend zijn voor allerlei minder- en meerderheden. Zoals we merken in veel beroepen : vuilnisman, timmerman, brandweerman of mosselman. Er is dus nog veel werk aan de winkel op taalgebied. Onze regering beseft dat en weet waar haar prioriteiten moeten liggen. Petra heeft een goede voorzet gegeven met haar brochure. En een goede voorzet verdient om binnen getrapt te worden. Dat probeer ik te doen en zoals velen trap ik er in. Maar het is geen eenvoudig klusje. Velen zouden misschien zuchten : “man man man, miserie, miserie !”. Ze vergissen zich want ze zuchten al verkeerd want niet inclusief. Vrouw vrouw vrouw, miserie miserie of persoon persoon persoon, miserie miserie, zou al gepaster zijn. Maar zelf blijf ik niet bij de binaire pakken zitten, ik propageer de inclusiviteit, maniakaal zelfs.
Er is de laatste tijd heel wat kritiek gespuid op onze regering. Critici alom klagen dat er geen vooruitgang geboekt wordt in allerlei dossiers zoals begroting, pensioenen, tewerkstelling, koopkracht etc. etc. Niettemin wordt er in andere domeinen heel wat stevig werk verricht. Zoals in “genderinclusief taalgebruik”. Minister van Ambtenarenzaken, Petra De Sutter (Groen) heeft( zopas een brochure hierover verdeeld aan alle federale ambtenaren. Een citaat van haar : “ Als je een gendergelijk beleid wil voeren en vrouwen alle kansen wil geven, dan hoort een gegenderd woord niet meer. (….) en dat moet worden weerspiegeld in ons taalgebruik.”
Dan volgen enkele voorbeelden zoals : Zeg niet “geachte heer of mevrouw”, maar zeg “beste” of gewoon de naam. Ook wordt er op aangedrongen geen spreekwoorden te gebruiken waarin het woord “man” voorkomt.
Puik werk van de minister ! Daar sta ik als één euh… persoon achter ! Meer zelfs, ik zocht zelf enkele spreekwoorden, uitdrukkingen en gezegden op die voor verbetering vatbaar zijn.
-Mannetje maan schijnt : Persoontje maan schijnt.
-De bemanning van het zinkend schip was manhaftig : “Vrouwen en kinderen eerst !”. Beter ware : De bemensing van het schip was persoonshaftig : “Menstruerenden en kinderen eerst !”
Toch verging het schip met man en muis, of beter met elkeen en muis.
-Als de wijn is in de man, is de wijsheid in de kan. Dit wordt dan : als de wijn is in de mens, komt de wijsheid uit zijn pens.
-Man en paard noemen : cisgender en paard noemen.
-Ze geraakte niet aan de man. Dit wordt een moeilijke : ze geraakte niet aan het gewenste gendertype.
In de sport komen ook nog veel woorden voor die pijnlijk masculien zijn en daardoor beter aangepast worden aan ons taalgebruik.
-Bij de beklimming van de Mont Ventoux kreeg Tom Simson een klap van de man met de hamer. Ook een moeilijke. Een klap van de molen misschien ? Molens zijn genderneutraal.
-Een grote groep voetbalsupporters die hun ploeg aanmoedigt wordt ook wel eens De Twaalfde Man genoemd. Dit kan beter. Een non-binaire term zou kunnen zijn De twaalfde Speler, hoewel hier een conflict kan ontstaan bij de scheidsrecht(st)er daar hij/zij/het slechts elf spelers op zijn/haar/diens blad vindt. (Ik weet het, het schrijft en leest wat moeilijker maar het is voor de goede zaak).
- Lastiger wordt het sedert het vrouwenvoetbal opmars maakt, want wat doen we met het woord “mandekking” ? En wat bij korfbal waar er gemengd gespeeld wordt ? Daar moet een vrouw soms van de bal afgedekt worden door een man. Mandekker wordt dan vrouwdekker maar daar kan al eens een misverstand uit voortkomen.
-Manshoogte : “we zullen dit schilderij op manshoogte hangen”. Niet alleen seksistisch maar bovendien ook nog verwarrend. Want hoe hoog is een man ? Nemen we Thibaut Courtois als referentie dan zullen heel wat dames op hun tenen moeten staan en hun hals rekken om de details van het schilderij te kunnen bekijken. Nemen we echter Emmanuel Macron als norm dan zal vrouwtje Brigitte zich diep voorover moeten buigen. Een woord dus dat beter uit de woordenschat wordt geschrapt.
-Mangat : dit is een opening in een stoomketel groot genoeg om een man door te laten om de ketel te reinigen. Wel wel, waarom zou alleen een man door dat gat kunnen kruipen en geen vrouw ? Iedereen die zo’n ketel heeft kan via zijn/haar eigen gat het boeltje schoonmaken. Iedereen, welke ook zijn/haar/het geslacht het ook betreft. Ik zou dit woord vervangen door een neutraler term : een LGBTQIA+gat.
Deze lijst, beste lezer, is uiteraard onvolledig. Onze vocabulaire wemelt nog van talloze begrippen en woorden die discriminerend zijn voor allerlei minder- en meerderheden. Zoals we merken in veel beroepen : vuilnisman, timmerman, brandweerman of mosselman. Er is dus nog veel werk aan de winkel op taalgebied. Onze regering beseft dat en weet waar haar prioriteiten moeten liggen. Petra heeft een goede voorzet gegeven met haar brochure. En een goede voorzet verdient om binnen getrapt te worden. Dat probeer ik te doen en zoals velen trap ik er in. Maar het is geen eenvoudig klusje. Velen zouden misschien zuchten : “man man man, miserie, miserie !”. Ze vergissen zich want ze zuchten al verkeerd want niet inclusief. Vrouw vrouw vrouw, miserie miserie of persoon persoon persoon, miserie miserie, zou al gepaster zijn. Maar zelf blijf ik niet bij de binaire pakken zitten, ik propageer de inclusiviteit, maniakaal zelfs.
-
Wil. - Lid geworden op: 15 nov 2005, 19:41
De minister komt in aanvaring met het Team Taaladvies van de Vlaamse Overheid.
'Beste' is maar een bijvoeglijk naamwoord en dat past niet als aanspreking. Zo staat het te lezen:
Na het bijvoeglijk naamwoord Beste moet er altijd een zelfstandig naamwoord volgen. Gebruik dus niet Beste als aanspreking. Niet iedereen stelt het op prijs om op die manier aangesproken te worden. U kunt ook nog andere aanduidingen dan de voornaam gebruiken om naar de lezer te verwijzen.
Zo zou Beste Lezer wel kunnen, maar dat is dan weer niet neutraal genoeg.
pSorry, hoor, dat ik je beledigd heb; ik had moeten liegen.-
URSULAMI - Lid geworden op: 15 aug 2014, 09:33
Hoe meer woorden ze uitvinden , hoe meer verwarring
Koot en Bie zeiden ooit dat we met zeven woorden zouden kunnen toekomen
Veel erger zijn de manipulerende uitdrukkingen , die leiden ertoe dat mensen verkeerde ideeën in hun onderbewustzijn opnemen
Voorbeeld
https://www.examenoverzicht.nl/nederlan ... erkloos%29
EUFEMISMEN & MISLEIDENDE VERWOORDINGEN
-sociale partners voor lobbygroepen
-zorgsector voor medicijnverkoop
-justitie voor slappe handhaving
-wetten voor excuusopbod
-mensenrechten voor pampering criminelen
-creativiteit voor losbandigheid
-gedoogbeleid voor capituleren
-verhuurder voor huisjesmelker
-focus voor oogkleppen
-inkleden voor uitkleden
-cultuur voor diefstal
-liederlijk gedrag voor immoraliteit
-sport voor spel en wedstrijd
-De kantjes aflopen voor kleine criminaliteit
-Massage met happy ending voor hoerenbezoek
-Burgervader voor burgemeester ( mayor/minor)
Koot en Bie zeiden ooit dat we met zeven woorden zouden kunnen toekomen
Veel erger zijn de manipulerende uitdrukkingen , die leiden ertoe dat mensen verkeerde ideeën in hun onderbewustzijn opnemen
Voorbeeld
https://www.examenoverzicht.nl/nederlan ... erkloos%29
EUFEMISMEN & MISLEIDENDE VERWOORDINGEN
-sociale partners voor lobbygroepen
-zorgsector voor medicijnverkoop
-justitie voor slappe handhaving
-wetten voor excuusopbod
-mensenrechten voor pampering criminelen
-creativiteit voor losbandigheid
-gedoogbeleid voor capituleren
-verhuurder voor huisjesmelker
-focus voor oogkleppen
-inkleden voor uitkleden
-cultuur voor diefstal
-liederlijk gedrag voor immoraliteit
-sport voor spel en wedstrijd
-De kantjes aflopen voor kleine criminaliteit
-Massage met happy ending voor hoerenbezoek
-Burgervader voor burgemeester ( mayor/minor)
-
figaretto - Lid geworden op: 13 aug 2005, 14:10
- Locatie: waar de meeuwen schreeuwen boven 't golfgedruis...
Inderdaad Wil. Wanneer ik een schrijven dien te richten aan een mij onbekend persoon, huiver ik ook om het woord “Beste” te gebruiken. Ik houd het dan steeds bij “Geachte dame, geachte heer”. Overigens, en dit is misschien wel lichtjes naast de kwestie, vind ik het ongepast wanneer aankondigingen zoals bij de NMBS op de trein, gebruik wordt gemaakt van de vertrouwelijkheidsvorm bij het aanspreken van de “beste” reiziger. Althans in het Nederlands. Maar dan weer niet in het Frans.
“Koop je ticket alvorens te vertrekken”, luidt het. “Achetez votre billet avant le départ”. In de Franstalige versie.
Maar niet alleen bij de spoorwegen. Hetzelfde fenomeen ondervind ik bij De Lijn en bij allerlei andere instanties. Zelfs scholen, die kinderen wegwijs zouden moeten maken in het gebruik van vertrouwelijkheids- en beleefdheidsvormen, lijken dit niet te beseffen. Zo las ik een tijdje geleden een bordje, ter hoogte van een basisschool : “Niet zo snel, je nadert mijn school !”
Aangezien ik toen minder dan 30 per uur reed, leek me het woordje “zo” al niet toepasselijk. Hier had het woordje “te” moeten staan. Ten behoeve van snellere automobilisten. En aangezien die kinderen me niet kennen en vice versa, had hier beter “u nadert mijn school” hoeven te staan.
Muggenzifterij ? Tja, misschien. Maar het stoort me wel dat schoolhoofden, want zij hangen die bordjes, niet de kinderen, daar nogal licht over heen gaan.
“Koop je ticket alvorens te vertrekken”, luidt het. “Achetez votre billet avant le départ”. In de Franstalige versie.
Maar niet alleen bij de spoorwegen. Hetzelfde fenomeen ondervind ik bij De Lijn en bij allerlei andere instanties. Zelfs scholen, die kinderen wegwijs zouden moeten maken in het gebruik van vertrouwelijkheids- en beleefdheidsvormen, lijken dit niet te beseffen. Zo las ik een tijdje geleden een bordje, ter hoogte van een basisschool : “Niet zo snel, je nadert mijn school !”
Aangezien ik toen minder dan 30 per uur reed, leek me het woordje “zo” al niet toepasselijk. Hier had het woordje “te” moeten staan. Ten behoeve van snellere automobilisten. En aangezien die kinderen me niet kennen en vice versa, had hier beter “u nadert mijn school” hoeven te staan.
Muggenzifterij ? Tja, misschien. Maar het stoort me wel dat schoolhoofden, want zij hangen die bordjes, niet de kinderen, daar nogal licht over heen gaan.
-
Fazal - Lid geworden op: 08 sep 2019, 13:00
Als ik een bedrijf of een overheidsdienst aanschrijf, dan begin ik praktisch altijd met: "Beste mensen".
Als ik een persoon aanschrijf, dan gebruik ik natuurlijk de term: "Beste ..." gevolgd door de voornaam, of "Beste heer, of beste mevrouw" ... gevolgd door zijn/haar familienaam.
Ik durf niettemin ook nog altijd "Geachte heer, mevrouw" gebruiken, afhankelijk van de omstandigheden.
Kan nooit kwaad.
Als ik een persoon aanschrijf, dan gebruik ik natuurlijk de term: "Beste ..." gevolgd door de voornaam, of "Beste heer, of beste mevrouw" ... gevolgd door zijn/haar familienaam.
Ik durf niettemin ook nog altijd "Geachte heer, mevrouw" gebruiken, afhankelijk van de omstandigheden.
Kan nooit kwaad.
-
figaretto - Lid geworden op: 13 aug 2005, 14:10
- Locatie: waar de meeuwen schreeuwen boven 't golfgedruis...
Je (*) aanspreektitels lijken me alleszins correct in de zin die Wil. hier al aanhaalde : er volgt een zelfstandig naamwoord of eigennaam na "beste". Voorts is het zo dat "beste" ook in gebruik is in het Engels, zelfs wanneer het onbekenden betreft. In het Engels wordt "dear Mr" of "dear Mrs" gebruikt in dergelijke gevallen. "Dear" kunnen we hier gelijk stellen met "Beste".
(*) ik gebruikte hier de vertrouwelijkheidsvorm Fazal. Ik hoop dat je dit niet aanstotelijk vond.
(*) ik gebruikte hier de vertrouwelijkheidsvorm Fazal. Ik hoop dat je dit niet aanstotelijk vond.
-
figaretto - Lid geworden op: 13 aug 2005, 14:10
- Locatie: waar de meeuwen schreeuwen boven 't golfgedruis...
Tijdens mijn zoektocht in mijn antieke “van Dale, Groot Woordenboek der Nederlandse taal”( driedelig), naar woorden en uitdrukkingen met “man” als inhoud, stootte ik ook op het woord “manwijf”. Daar zat ik een beetje mee in de knoei.
Men moet begrijpen dat mijn bijdragen alhier geen verband houden met kritiek op mensen die anders geaard zijn. Mijn kritiek, indien men het goed begrijpt, gaat over de taalpolitie die het noodzakelijk acht om ons, als gewone burgers, te willen wijzen op een – in haar optiek – moreelgezonde terminologie. Dààr heb ik een beetje het sch..t aan, niet aan anders geaarde mensen.
In de Nederlandse taal is het woord “wijf” pejoratief ; dit in tegenstelling tot andere talen zoals in het Engels (wife) of het Duits (Weib). Daarom liet ik “manwijf” maar achterwege. Vrouwen met nogal mannelijke kenmerken hoeven geen spot. Taalwokers daarentegen...
-
Wil. - Lid geworden op: 15 nov 2005, 19:41
Assita Kanko (Europees Parlementslid voor de N-VA) heeft op haar twitter het volgende stukje uit De Morgen geplaatst:
pSorry, hoor, dat ik je beledigd heb; ik had moeten liegen.