Samson en Delilah
-
figaretto - Lid geworden op: 13 aug 2005, 14:10
- Locatie: waar de meeuwen schreeuwen boven 't golfgedruis...
SAMSON EN DELILAH
Uit het oudtestamentische boek Rechters 13-16 kennen we het verhaal van de listige Filistijnse Delilah op wie de joodse krachtpatser Samson smoorverliefd was geworden. Zij ontfutselde hem het geheim van zijn kracht, dat in zijn haar school, voer hem dronken, knipte zijn weelderige haardos tijdens diens slaap en leverde hem uit aan haar Filistijnse opdrachtgevers. Wellicht kennen we vandaar de uitdrukking naar de Filistijnen, in de betekenis van “om zeep”. Alvorens hij terechtgesteld werd verbleef hij een tijd in de kerker en tijdens die periode liet hij zijn haar weer groeien zodanig dat hij tijdens zijn tocht naar het kapblok nog heel wat tempelzuilen en andere zware voorwerpen op de hoofden van de vijand kon laten donderen met alle dodelijke gevolgen van dien. Het hoeft niet gezegd dat ook dit verhaal meermaals als inspiratiebron heeft gediend voor onze middeleeuwse en barokschilders. Rubens bijvoorbeeld.
Onlangs keerde ik per trein terug van Aken na bezoek aan een tentoonstelling van Albrecht Dürer. Ook zo iemand die wist hoe je een potlood of penseel moet hanteren. Over Samson en diens strapatsen heeft hij het blijkbaar niet gehad ; ik had meer de indruk dat kerkvader Hiëronymus zijn idool was. Maar onderweg kocht ik een krant en las daarin over de ophef die ontstaan is in de Londense National Gallery. Daar gaat het wèl over Samson en Delilah, althans over een schilderij van Rubens dat daar hangt, of hing. Hangt of hing : beide uitdrukkingen zijn correct. Want het schilderij hangt er nog wel maar of het van Rubens is ? Daar is nu gerede twijfel over ontstaan. Vandaar de moeilijkheid : het schilderij zelf HANGT er nog wel maar HING Rubens daar nu ook ?
Dat zijn zo van die zaken die een mens aan het denken zet. Ook leken zoals ik. Feit is dat honderdduizenden, misschien wel miljoenen mensen het werk bekeken en bewonderd hebben. De kenners onder hen zullen het gehad hebben over de typische Rubensiaanse compositie, de kleurschakeringen en nog allerlei details waarover ik niet kan meepraten. En dan plots blijkt het een vervalsing te zijn ! Althans met een zekerheidsmarge van meer dan 99%.
Wanneer ik zoiets lees, dan gaat mijn sympathie onmiddellijk naar de persoon die in staat is gebleken om die hele wereld van kunstkenners decennialang om de tuin te leiden. Met inbegrip van de intendanten van National Gallery en andere eerbiedwaardige instituten. Een genie ! Er is natuurlijk een verschil tussen een kopie maken van een bestaand werk, dit is door de eeuwen heen aanvaard en gold als een hommage aan het werk van de originele schilder (of musicus, beeldhouwer, architect). Maar een kunstwerk scheppen dat zo dicht de gevestigde autoriteit benaderd in stijl en compositie waarbij men de meest hedendaagse technische microscopische en chemische middelen moet gebruiken om de originaliteit van de auteur te achterhalen, daarvoor is genialiteit nodig. Chapeau.
Indien we de zaken nu even op een rijtje zetten : aan het werk zelf verandert niets, het blijft een even mooi kunstwerk, zowel voorheen als nu. Nooit heeft iemand kunnen ontkennen dat dit een werk van een zeer bedreven kunstenaar is, een virtuoos. Dergelijk werk is zo waardevol dat er moeilijk een prijs opgeplakt kan worden en als het dan toch zou lukken, dan zou het om vele miljoenen gaan. Dit is een Rubens, weet je wel…
Maar nu blijkt het géén Rubens te zijn maar het werk van een of andere onbekende onverlaat. Ernstig probleem ! De geldelijke waarde ervan duikt als een baksteen naar beneden. En wat te doen met het bordje dat uitleg verschaft over het werk ? Of misschien het schilderij verwijderen uit de originele zaal van de grote meesters en het in een andere zaal hangen tussen de mindere goden ?
Allemaal pijnlijke gevolgen van het feit dat men door een pientere vakman/vrouw in zijn hemd is gezet. Maar eigenlijk betekent dit niet veel meer dan dat dweepzucht met namen van bekende figuren waanzinnige proporties heeft aangenomen. En niet alleen in de kunstwereld ; men ziet dat ook bijvoorbeeld in de politiek : meermaals zag ik mensen verkozen worden uit de sportwereld of die bekend raakten via hun verschijningen op de televisie. En even meermaals zag ik ze daar met stille trom weer verdwijnen.
Kunst is iets dat je moet ondergaan ; of het nu een schilderij, een muziek- of beeldhouwwerk is of een roman, het werk zelf is pas geslaagd wanneer het in je binnenste die emotie opwekt die de kunstenaar beoogd heeft. En liefst zonder dat daar bijkomende uitleg moet bij gegeven worden. De naam van de artiest kan een leuk weetje zijn maar is hierbij niet noodzakelijk. Samson en Delilah in de National Gallery is een mooi werk. Leuk om weten dat men lange tijd gedacht heeft dat het een Rubens was.
Uit het oudtestamentische boek Rechters 13-16 kennen we het verhaal van de listige Filistijnse Delilah op wie de joodse krachtpatser Samson smoorverliefd was geworden. Zij ontfutselde hem het geheim van zijn kracht, dat in zijn haar school, voer hem dronken, knipte zijn weelderige haardos tijdens diens slaap en leverde hem uit aan haar Filistijnse opdrachtgevers. Wellicht kennen we vandaar de uitdrukking naar de Filistijnen, in de betekenis van “om zeep”. Alvorens hij terechtgesteld werd verbleef hij een tijd in de kerker en tijdens die periode liet hij zijn haar weer groeien zodanig dat hij tijdens zijn tocht naar het kapblok nog heel wat tempelzuilen en andere zware voorwerpen op de hoofden van de vijand kon laten donderen met alle dodelijke gevolgen van dien. Het hoeft niet gezegd dat ook dit verhaal meermaals als inspiratiebron heeft gediend voor onze middeleeuwse en barokschilders. Rubens bijvoorbeeld.
Onlangs keerde ik per trein terug van Aken na bezoek aan een tentoonstelling van Albrecht Dürer. Ook zo iemand die wist hoe je een potlood of penseel moet hanteren. Over Samson en diens strapatsen heeft hij het blijkbaar niet gehad ; ik had meer de indruk dat kerkvader Hiëronymus zijn idool was. Maar onderweg kocht ik een krant en las daarin over de ophef die ontstaan is in de Londense National Gallery. Daar gaat het wèl over Samson en Delilah, althans over een schilderij van Rubens dat daar hangt, of hing. Hangt of hing : beide uitdrukkingen zijn correct. Want het schilderij hangt er nog wel maar of het van Rubens is ? Daar is nu gerede twijfel over ontstaan. Vandaar de moeilijkheid : het schilderij zelf HANGT er nog wel maar HING Rubens daar nu ook ?
Dat zijn zo van die zaken die een mens aan het denken zet. Ook leken zoals ik. Feit is dat honderdduizenden, misschien wel miljoenen mensen het werk bekeken en bewonderd hebben. De kenners onder hen zullen het gehad hebben over de typische Rubensiaanse compositie, de kleurschakeringen en nog allerlei details waarover ik niet kan meepraten. En dan plots blijkt het een vervalsing te zijn ! Althans met een zekerheidsmarge van meer dan 99%.
Wanneer ik zoiets lees, dan gaat mijn sympathie onmiddellijk naar de persoon die in staat is gebleken om die hele wereld van kunstkenners decennialang om de tuin te leiden. Met inbegrip van de intendanten van National Gallery en andere eerbiedwaardige instituten. Een genie ! Er is natuurlijk een verschil tussen een kopie maken van een bestaand werk, dit is door de eeuwen heen aanvaard en gold als een hommage aan het werk van de originele schilder (of musicus, beeldhouwer, architect). Maar een kunstwerk scheppen dat zo dicht de gevestigde autoriteit benaderd in stijl en compositie waarbij men de meest hedendaagse technische microscopische en chemische middelen moet gebruiken om de originaliteit van de auteur te achterhalen, daarvoor is genialiteit nodig. Chapeau.
Indien we de zaken nu even op een rijtje zetten : aan het werk zelf verandert niets, het blijft een even mooi kunstwerk, zowel voorheen als nu. Nooit heeft iemand kunnen ontkennen dat dit een werk van een zeer bedreven kunstenaar is, een virtuoos. Dergelijk werk is zo waardevol dat er moeilijk een prijs opgeplakt kan worden en als het dan toch zou lukken, dan zou het om vele miljoenen gaan. Dit is een Rubens, weet je wel…
Maar nu blijkt het géén Rubens te zijn maar het werk van een of andere onbekende onverlaat. Ernstig probleem ! De geldelijke waarde ervan duikt als een baksteen naar beneden. En wat te doen met het bordje dat uitleg verschaft over het werk ? Of misschien het schilderij verwijderen uit de originele zaal van de grote meesters en het in een andere zaal hangen tussen de mindere goden ?
Allemaal pijnlijke gevolgen van het feit dat men door een pientere vakman/vrouw in zijn hemd is gezet. Maar eigenlijk betekent dit niet veel meer dan dat dweepzucht met namen van bekende figuren waanzinnige proporties heeft aangenomen. En niet alleen in de kunstwereld ; men ziet dat ook bijvoorbeeld in de politiek : meermaals zag ik mensen verkozen worden uit de sportwereld of die bekend raakten via hun verschijningen op de televisie. En even meermaals zag ik ze daar met stille trom weer verdwijnen.
Kunst is iets dat je moet ondergaan ; of het nu een schilderij, een muziek- of beeldhouwwerk is of een roman, het werk zelf is pas geslaagd wanneer het in je binnenste die emotie opwekt die de kunstenaar beoogd heeft. En liefst zonder dat daar bijkomende uitleg moet bij gegeven worden. De naam van de artiest kan een leuk weetje zijn maar is hierbij niet noodzakelijk. Samson en Delilah in de National Gallery is een mooi werk. Leuk om weten dat men lange tijd gedacht heeft dat het een Rubens was.
-
Wil. - Lid geworden op: 15 nov 2005, 19:41
Het moet inderdaad een geniale imitator geweest zijn om iets op doek te zetten dat iedere kenner deed denken dat het een Rubens was.
Voor het opwekken van een bepaalde emotie heeft hij het even goed gedaan als de grootmeester. Maar er is toch een verschil. Ik ga een vergelijking maken zodat het duidelijker wordt: 50 jaar geleden was er in dit land een zéér begaafde pianist, François Glorieux genaamd (hij leeft nog en is nu 89 zegt wiki).
Die man gaf optredens voor schoolgroepen. Je kon hem dan vragen een bekend liedje te spelen in de trant van Mozart of Bach of een andere componist. Zo hoorde ik hem Penny Lane van de Beatles spelen op z'n Mozarts. Als je niet wist dat de Beatles dat stukje hadden geschreven, dan zou het een echte Mozart kunnen geweest zijn. In alles proefde je de stijl van de Oostenrijker.
Was het nu minder mooi omdat wij wisten dat Glorieux het herwerkt had en dat stuk niet van Mozart was? Volgens mij niet. Maar als men met zekerheid zou weten dat de Beatles dat stuk ergens gevonden hadden en dat het origineel eigenlijk van Mozart was, dan paste dat muziekwerkje helemaal in het grotere geheel van muziekstukken die allemaal uit het brein van Amadeus waren ontsproten. Dan zou het toch nog iets méér hebben, vind ik.
Voor het opwekken van een bepaalde emotie heeft hij het even goed gedaan als de grootmeester. Maar er is toch een verschil. Ik ga een vergelijking maken zodat het duidelijker wordt: 50 jaar geleden was er in dit land een zéér begaafde pianist, François Glorieux genaamd (hij leeft nog en is nu 89 zegt wiki).
Die man gaf optredens voor schoolgroepen. Je kon hem dan vragen een bekend liedje te spelen in de trant van Mozart of Bach of een andere componist. Zo hoorde ik hem Penny Lane van de Beatles spelen op z'n Mozarts. Als je niet wist dat de Beatles dat stukje hadden geschreven, dan zou het een echte Mozart kunnen geweest zijn. In alles proefde je de stijl van de Oostenrijker.
Was het nu minder mooi omdat wij wisten dat Glorieux het herwerkt had en dat stuk niet van Mozart was? Volgens mij niet. Maar als men met zekerheid zou weten dat de Beatles dat stuk ergens gevonden hadden en dat het origineel eigenlijk van Mozart was, dan paste dat muziekwerkje helemaal in het grotere geheel van muziekstukken die allemaal uit het brein van Amadeus waren ontsproten. Dan zou het toch nog iets méér hebben, vind ik.
-
figaretto - Lid geworden op: 13 aug 2005, 14:10
- Locatie: waar de meeuwen schreeuwen boven 't golfgedruis...
Was het nu minder mooi omdat wij wisten dat Glorieux het herwerkt had en dat stuk niet van Mozart was? Volgens mij niet. Maar als men met zekerheid zou weten dat de Beatles dat stuk ergens gevonden hadden en dat het origineel eigenlijk van Mozart was, dan paste dat muziekwerkje helemaal in het grotere geheel van muziekstukken die allemaal uit het brein van Amadeus waren ontsproten. Dan zou het toch nog iets méér hebben, vind ik.
Om bij je vergelijking te blijven : je conclusie lijkt me juist omdat dit een onverwacht supplement zou zijn aan het schitterend oeuvre van Mozart. Maar het wezenlijk verschil zit zich eerder in het feit dat Mozart dan de schepper van de melodie zou zijn en Glorieux de uitvoerder ervan. Dit zou dan vallen onder wat ik in mijn tekst schreef als een soort van hommage aan de auteur. Of anders gezegd een groot pianist met geniaal improvisatietalent brengt hulde aan een geniale componist.
(Overigens bleek Mozart zelf ook een kei te zijn in dergelijke interpretaties , tenminste indien ik Milos Forman mag geloven in zijn film “Amadeus”, waarin hij Mozart op verzoek van het publiek allerlei werkjes van zichzelf laat uitvoeren in de stijl van anderen zoals bvb Bach. Weliswaar op een komisch persiflerend toontje.)
Om bij je vergelijking te blijven : je conclusie lijkt me juist omdat dit een onverwacht supplement zou zijn aan het schitterend oeuvre van Mozart. Maar het wezenlijk verschil zit zich eerder in het feit dat Mozart dan de schepper van de melodie zou zijn en Glorieux de uitvoerder ervan. Dit zou dan vallen onder wat ik in mijn tekst schreef als een soort van hommage aan de auteur. Of anders gezegd een groot pianist met geniaal improvisatietalent brengt hulde aan een geniale componist.
(Overigens bleek Mozart zelf ook een kei te zijn in dergelijke interpretaties , tenminste indien ik Milos Forman mag geloven in zijn film “Amadeus”, waarin hij Mozart op verzoek van het publiek allerlei werkjes van zichzelf laat uitvoeren in de stijl van anderen zoals bvb Bach. Weliswaar op een komisch persiflerend toontje.)
-
frits1955 - Lid geworden op: 05 nov 2016, 14:48
Alkemaal klein bier vergeleken met de grootste kunstvervalser uit de geschiedenis nl. Han Van Meegeren.Hij schilderde in de stijl van Vermeer Hals etc. Nogal wat zogenaamde kunstkenners en curatoren van tentoonstellingen verklaarden zijn werken tot authentiek - zelfs de notoire nazi en grootschalige kunstdief Herman Goring nam werken van onze Nederlandse vervalser op in zijn gigantische collectie. Vandaag de dag zouden de werken van Van Meegeren voor tientallen miljoenen van de hand gaan.
-
werewoef - Lid geworden op: 05 apr 2005, 17:53
Mooie pennevrucht, Figga . Tis nog al iets met die vrouwen in het O.T . Koning David had het ook zitten met Betsebada . Was er op het einde ook nie goe van . Toch effe even off topic . Kan jij me verklaren hoe het komt dat Durer in zijn ets over de kroning van de Heilige Maagd in den hemel , het Gelaat van Jezus zo aardslelijk afbeeldde .? Tis precies het Gezicht van een verloren , overjarige hippie . Ik had die ets in een boek, maar ga proberen die op te snorren via google .
mvg-werewoef
mvg-werewoef
AMEN en AUM
-
werewoef - Lid geworden op: 05 apr 2005, 17:53
Na lang zoeken ...Tav Figaretto
https://www.rijksmuseum.nl/nl/collectie/RP-P-OB-1428
werewoef
ps Had eigenlijk deze vraag via privébericht moeten stellen
https://www.rijksmuseum.nl/nl/collectie/RP-P-OB-1428
werewoef
ps Had eigenlijk deze vraag via privébericht moeten stellen
AMEN en AUM
-
figaretto - Lid geworden op: 13 aug 2005, 14:10
- Locatie: waar de meeuwen schreeuwen boven 't golfgedruis...
@Frits1955
Ik las even het verhaal van Han van Meegeren bij Wiki en inderdaad, dit is ook iemand die respect verdiend, niet alleen om zijn kwaliteiten als schilder maar tevens omwille van de finesse waarmee hij wraak neemt op zijn criticasters. Groots !
Dat zijn werk nu ook tientallen miljoenen waard wordt geschat moet te maken hebben met twee dingen : 1: het zijn wellicht schitterende schilderijen en 2: zijn bekendheid die hij opdeed als meester-vervalser ; naambekendheid is belangrijk voor de inschatting van waarde.
Vergelijk het met amateurschilders : Hitler en Churchill waagden zich ook aan die discipline. Zeer, zeer matig werk. Maar een werkje van hen zal een honderdvoudige prijs opbrengen dan hetzelfde gewrocht van ene Stafke-van-om-den-hoek. Stafke is namelijk niet zo bekend. Parafernalia syndroom misschien ? Zoals een kapotte gitaar, maar dan wel een van Eric Clapton.
Dat is meteen ook wat ik in mijn oorspronkelijke tekst wou aantonen.
(Bedankt voor de verwijzing naar Van Meegeren. Ik leerde weer iets bij.)
Ik las even het verhaal van Han van Meegeren bij Wiki en inderdaad, dit is ook iemand die respect verdiend, niet alleen om zijn kwaliteiten als schilder maar tevens omwille van de finesse waarmee hij wraak neemt op zijn criticasters. Groots !
Dat zijn werk nu ook tientallen miljoenen waard wordt geschat moet te maken hebben met twee dingen : 1: het zijn wellicht schitterende schilderijen en 2: zijn bekendheid die hij opdeed als meester-vervalser ; naambekendheid is belangrijk voor de inschatting van waarde.
Vergelijk het met amateurschilders : Hitler en Churchill waagden zich ook aan die discipline. Zeer, zeer matig werk. Maar een werkje van hen zal een honderdvoudige prijs opbrengen dan hetzelfde gewrocht van ene Stafke-van-om-den-hoek. Stafke is namelijk niet zo bekend. Parafernalia syndroom misschien ? Zoals een kapotte gitaar, maar dan wel een van Eric Clapton.
Dat is meteen ook wat ik in mijn oorspronkelijke tekst wou aantonen.
(Bedankt voor de verwijzing naar Van Meegeren. Ik leerde weer iets bij.)
-
figaretto - Lid geworden op: 13 aug 2005, 14:10
- Locatie: waar de meeuwen schreeuwen boven 't golfgedruis...
@werewoef
Gesteld dat ik het werk correct heb geïnterpreteerd met de figuur van Christus rechts van Maria (links op de foto) dan ziet hij (Hij ?) er inderdaad belabberd uit. Je omschrijving als overjaarse hippie lijkt me, met alle respect natuurlijk, realistisch.
Op je vraag waarom Dürer hem zo tekende is het me enkel maar raden. Een mogelijkheid : Christus stierf na een hardhandige behandeling door het Romeins overheidsapparaat, een frequente procedure in hun tijd. Misschien was het de bedoeling van Albrecht D. om aan de gevolgen daarvan ons nog even te willen herinneren. Maar zoals men zegt in een buurland :”Your guess is as good as mine”.
Gesteld dat ik het werk correct heb geïnterpreteerd met de figuur van Christus rechts van Maria (links op de foto) dan ziet hij (Hij ?) er inderdaad belabberd uit. Je omschrijving als overjaarse hippie lijkt me, met alle respect natuurlijk, realistisch.
Op je vraag waarom Dürer hem zo tekende is het me enkel maar raden. Een mogelijkheid : Christus stierf na een hardhandige behandeling door het Romeins overheidsapparaat, een frequente procedure in hun tijd. Misschien was het de bedoeling van Albrecht D. om aan de gevolgen daarvan ons nog even te willen herinneren. Maar zoals men zegt in een buurland :”Your guess is as good as mine”.