Waar vandaan: Geld & Werk > Pensioen > Pensioensparen
Pensioensparen
Pensioensparen bestaat in twee vormen: als verzekerings- en als bankproduct.
- Bij een verzekeringsproduct, de zogenaamde pensioenspaarverzekering, krijgt u een gegarandeerde rente die jaarlijks kan worden aangevuld met een winstdeling waarvan het percentage niet gegarandeerd is. Alle vormen van levensverzekeringen (bv. ook een schuldsaldoverzekering) komen hiervoor in aanmerking. Eventueel kunt u als aanvulling voorzien in een aanvullende overlijdensdekking. Op de premies voor een pensioenspaarverzekering moet u geen verzekeringstaks (1,10%) betalen.
- Bij een bankproduct - de collectieve pensioenspaarrekening - worden uw stortingen belegd in een pensioenspaarfonds en hangt de opbrengst af van de resultaten van dat fonds. Omdat het om een belegging op lange termijn gaat, is het risico dat dit eindresultaat tegenvalt normaal klein.
Meer info over deze bankproducten, vindt u hier.
Belastingvoordeel
Jaarlijks kunt u een storting van een maximaal en te indexeren bedrag (910 euro voor het inkomstenjaar 2012) fiscaal in mindering brengen, ook als u niet over beroepsinkomsten beschikt. Als u geen belastingen verschuldigd bent, levert pensioensparen ook geen fiscaal voordeel op. Voorwaarden zijn dat:
- u rijksinwoner bent;
- u minimaal 18 en maximaal 64 jaar bent;
- u onderworpen bent aan de Belgische personenbelasting.
- uw contract een looptijd van minstens 10 jaar heeft.
Bijkomende voorwaarden voor de pensioenspaarverzekering zijn dat:
- u zelf de begunstigde bij leven bent;
- u uw echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende partner of bloedverwanten tot de tweede graad (ouders, grootouders, kinderen, kleinkinderen, broers, zusters, halfbroers, halfzusters) als begunstigde(n) bij overlijden aanwijst;
- als het gaat om een schuldsaldoverzekering moeten de begunstigden bij overlijden de personen zijn die de volle eigendom of het vruchtgebruik van het onroerend goed erven.
In een gezin mogen beide partners dit bedrag van 910 euro in mindering brengen. Het belastingvoordeel bedraagt 30% van het bedrag dat u in mindering mag brengen. Voor het maximaal in mindering te brengen bedrag van 910 euro is dat voor 2012 dus een effectief belastingvoordeel van 273 euro.
Wim start nu op zijn 35e met pensioensparen via de formule van de pensioenspaarrekening (PRICOS). Hij gaat daarmee door tot het jaar waarin hij 64 wordt en stort elk jaar 800 euro. Aangenomen dat hij jaarlijks op zijn pensioenspaarstortingen een belastingbesparing van 30% geniet, bespaart hij in die 30 jaar 24 300 euro (de stortingen) x 30% = 7 290 euro.
Bovendien kan hij op zijn 65e op een mooi spaarpotje rekenen.
Belastingen bij opname
De keerzijde van de medaille is dat u bij opname van het opgebouwde kapitaal belasting moet betalen. Als u een aantal regels in acht neemt, blijft deze belasting wel beperkt. Hierna vindt u een beschrijving van de meest voorkomende situaties.
Het bijeengespaarde kapitaal wordt in principe onderworpen aan een anticipatieve heffing, de zogenaamde taks op het langetermijnsparen. Deze heffing wordt rechtstreeks ingehouden op het spaartegoed of op de theoretische afkoopwaarde die op uw 60e verjaardag aanwezig is. Deze belasting is bevrijdend, dat wil zeggen dat er geen personenbelasting meer wordt geheven.
Een belangrijk gegeven is of er opnemingen van kapitaal plaatsvinden vóór de 60e verjaardag. In dat geval is er in plaats van de zogenaamde taks op het langetermijnsparen een personenbelasting verschuldigd. Ook bij een overlijden voor de 60e verjaardag wordt het uitgekeerde kapitaal belast in de personenbelasting.
Wanneer de pensioenspaarder overlijdt, zijn er op het verkregen kapitaal successierechten verschuldigd.
Berekening van het kapitaal waarover de belasting wordt geheven
De belasting wordt niet berekend op het werkelijke kapitaal dat de spaarder ontvangt, maar op een fictief bedrag. Dat laatste wordt als volgt verkregen.
Kapitaal waarover de belasting wordt berekend:
- Pensioenspaarrekening
De kapitalisatie van de stortingen tegen een rentevoet die varieert naar gelang van het moment van storting:- 6,25% per jaar voor stortingen die zijn gedaan vóór 1 januari 1992;
- 4,75% per jaar voor stortingen die zijn gedaan vanaf 1 januari 1992.
- Pensioenspaarverzekering
Er wordt rekening gehouden met het door de verzekeraar werkelijk gegarandeerde rendement. Dit gewaarborgd rendement kent een wettelijk maximum.
De winstdelingen bij een pensioenspaarverzekering zijn niet belastbaar.
Als u na uw 60e en uiterlijk op uw 64e nog premies stort, zijn die volledig belastingvrij, op voorwaarde dat het contract werd afgesloten vóór uw 55e verjaardag. Bovendien geniet u nog altijd de belastingvermindering van 30%.
De volledige belasting in overzicht
Aard contract | Tijdstip van uitkering | Soort belasting | Moment van belasting | Tarief | |
Opgebouwd met premies, gestort vóór 01-01-1993 | Opgebouwd met premies, gestort vanaf 01-01-1993 | ||||
1 Pensioenspaarrekening + pensioenspaarverzekering met uitkering bij leven | Vanaf 60 jaar a) Contract afgesloten vóór 55 jaar b) Contract afgesloten vanaf 55 jaar b1) Uitkering na 10 jaar b2) Uitkering bij (brug)pensionering b3) Uitkering vroeger |
Heffing op het langetermijnsparen (1) | a) Op 60 jaar b1) Na 10 jaar b2) Bij uitkering b3) Bij uitkering |
a) 16,50% b1) 16,50% b2) 16,50% b3) Marginale aanslagvoet |
a) 10% b1) 10% b2) 10% b3) 33% |
Vóór 60 jaar Bij pensionering op de normale datum of binnen de 5 jaar die de normale datum voorafgaan of bij brugpensionering met als bijkomende voorwaarden dat het contract een looptijd heeft van minstens 10 jaar, er minstens 5 stortingen zijn gedaan en elke storting minstens 5 jaar is belegd. (2) |
Personenbelasting (3) | Bij uitkering | 16,50% | 10% | |
In andere dan de hierboven genoemde omstandigheden. | Bij uitkering | Marginale aanslagvoet | 33% | ||
2 Pensioenspaarverzekering met alleen uitkering bij overlijden OF Uitkering bij overlijden jonger dan 60 |
Bij overlijden | Personenbelasting (3) | Bij uitkering | 16,50% | 10% |
Afkoop | Personenbelasting (3) | Bij afkoop | Marginale aanslagvoet | 33% | |
3 Pensioenspaarverzekering met betrekking tot een hypothecaire lening | Bij overlijden OF Bij pensionering op de normale datum of binnen een periode van 5 jaar die de normale datum voorafgaat, of bij brugpensionering met als bijkomende voorwaarden dat het contract een looptijd heeft van minstens 10 jaar, er minstens 5 stortingen zijn gedaan en elke storting minstens 5 jaar is belegd. (2) |
Personenbelasting (3) | Bij uitkering | 16,50% | 10% |
In andere dan de hierboven beschreven omstandigheden | Personenbelasting (3) | Bij uitkering | Marginale aanslagvoet | 33% |
(1) Deze belasting is bevrijdend, d.w.z. dat achteraf geen personenbelasting meer verschuldigd is.
(2) Voor contracten die dateren van vóór 04-08-1992 is het minimum van 5 stortingen niet verplicht.
(3) Te verhogen met de aanvullende gemeentebelasting.